Skírnir - 01.04.1913, Side 51

Nútíma hugmyndir um barnseðlið.
14T
gæti sniðið föt nákvæmlega eftir líkamsvexti, þannig ætti
kennarinn að geta háttað kenslu sinni eftir séreinkennum
hvers einasta lærisveins. Vitaskuld væri það bezt, ef unt
væri, en til þess þyrfti, meðal annars, jafnmarga kennara
og lærisveinar eru, og ýms önnur skilyrði, sem jafn-erfitt
er að uppfylla. Sá sem heimtar of mikið, fær ekki neitt.
Hér verður því að minka kröfurnar svo að þær séu upp-
fyllanlegar. í stað þess, eins og nú, að hrúga saman í
skólanum, að sömu störfum, alls konar ólíkum einstakling-
um, þar sem ómögulegt er að gera verulega til hæfis nema
litlum hluta, ætti að mega raða í flokka andlega skyldum
nemendum. Ef það væri gert og verkefnin breytileg,
mundi minna af gáfum og andans afli visna og verða úti
í skólunum, heldur en verður með þeim hætti sem nú
er fylgt.
En til þess að skynsamleg flokkun nemenda í náms-
deildir geti átt sér stað, þarf að kunna tök til að rann-
saka einstaklingseðlið, finna hverir eru líkir og hverir
ólíkir. Hingað til hafa mentaþjóðirnar engin slík tæki átt,
nema ef telja skyldi p r ó f i n, en bæði hafa þau haft alt
annan tilgang, en þann sem hér er bent á, og eru ekki
heldur í eðli sínu nógu nákvæm mælingartæki, og það af
mörgum ástæðum.
Fyrsti ókostur prófúrslita er sá, að þau eru bygð á
því, hvað prófdómendum f i n s t, en tilfinningin er nokkuð
reikull mælikvarði, eins og bezt sést, þegar margir menn
dæma áhaldalaust umhita, þyngd, fjarlægð o.s.frv. Venjulega
eru slíkir dómar ólikir innbyrðis, og alt annað kemur í
ljós, þegar skorið er úr þrætunni með hitamælinum, vog-
inni eða mælivaðnum. Þvílík ónákvæmni hlýtur ætíð að
loða við persónulega dóma, af því menn eru hver öðr-
um ólíkir.
Þessi skapferlismunur manna kemur ætíð fram við
prófin. Sumir kennarar og prófdómendur eru gæðin og
umburðarlyndið sjálft, virðast álíta sjálfsagt að próftakinn
komist í gegn sem hörmungaminst. Aðrir þar á móti
vilja fella sem flesta. Próf þeirra verður orusta upp á
10*