Skírnir - 01.01.1914, Page 59

Hvar er Lögberg hið forna?
59
Ef það þætti sennilegt, sem margt sýnist mæla með,
að dómar hefðu farið út um nón, þá er ekkert efamál, að
hið forna Lögberg er þar sem sagt hefir verið, á milli
gjánna norður frá Þingvallatúni, því að þaðan að sjá er
nón um Nónþúfu.
Það mun mega telja það víst, að á Lögbergi hafi verið
lík eða sama tilhögun og í Lögréttu, að þar hafi verið
að minsta kosti þrísettir bekkir eða pallar til að sitja á,
fyrir alla goða, dómendur og þá aðra, er lögsögumaður
leyfði, og kom ekkert fram við rannsókn Sigurðar Vigfús-
sonar á Lögbergi, er komi í bága við þá skoðun. Hring-
myndaða mannvirkið þar sýnist hafa verið, eftir lýsing-
unni, nægilega stórt til þess (um 30 álnir að þvermáli).
Svo mætti hugsa sér að Lögsögumanns rúm eða sæti hefði
verið upp við brún yzta hringsins að austanverðu, austur
undir Nikulásargjá. Þá gat lögsögumaður séð hér um bil
yfir alla sem voru á Lögbergi, og fjölmennið, sem líklega
hefir verið mest fyrir vestan Flosagjá undan mannvirkinu
og Lögsögumannshól, því þar er hentugt pláss fyrir margt
fólk að sitja og standa, eftir sögn Sigurðar Vigfússonar.
Það er ekki óhugsandi að Lögréttan hafi einhvern tíma
verið á Lögbergi eftir að landið komst undir konungs-
stjórn, en að mannvirkið, (sem líklega hefir verið kallað
Lögberg), hafi verið í fyrstunni gert í þeim tilgangi, mun
vera eitt af því sem ekki er hægt að fullyrða. Rannsókn
Sigurðar bendir fremur á að mannvirkið geti verið eldra.
Þótt Lögréttan hafi verið á Lögbergi, þá er ólíklegt að Lög-
bergs og Lögsögumannshóls nöfnin hefðu myndast. Það
sýnist liggja nær að Lögréttu og Lögmannshóls nöfn hefðu
orðið föst við þennan stað. Og þá er það ekki vel skil-
janlegt, að hinn helgi merkisstaður hjá Snorrabúð hefði
alveg gleymst og fengið fjórðungsdóms nafn og engin
munnmæli um það, að þar hefði verið Lögberg. Hefði
staðurinn verið uppi á öræfum, þá væri það skiljanlegra.
En á þessum stað, þar sem merkustu menn landsins söfn-
uðust saman að heita mátti á hverju ári, og dvöldu á al-
þingi lengri og skemri tíma, til aldamótanna 1800. Þar