Fjölnir - 01.01.1837, Side 13

Fjölnir - 01.01.1837, Side 13
13 «'>p, lieliiur einnig stnagjerftari hljóft. Og reínslan sínir líka, aft “vaninn gjefur listina” með f>að eíns og annað. Uljóðin eru “samlík”! 5a& er satt. Mart kann öðru líkt að vera. Enn höfum við nokkurstaðar borið á móli því? Eöa er það galli á stafsetníngarþættinum, aö hann gjeri mun “samlíkra” hljóða? Hljóðin eru “breyti- leg”! 3>aö er að skjilja: á sama staönum er ekkji æfin- lega saina liljóðið. Enn eru fiess nokkur dæmi í staf- setningar þættinum, að við værum óminnugir jiessara sanninda? “Takmörk” hljóðanna eru “óglögg”! Gjetur {>ar af leítt, að {>að sje óbæfa að leíta þeírra — so að stafsetníngarþátturiun sje firir {> á sök að eíngu liafandi? “Enda er á adra höndina vaninn ríkur”! Til hvurra r mundi {>etta vera talað? I hvnrjum ætli vaninn sje rík- ari — {>eím, sem horfa ekkji í að breíta honum, þegar þörf gjörist — eða hiuum, sem halda í hann dauða- lialdi, hvurnig sem hann er? “Fjöldi manna” er “athuga- laus’’! ^ví er nú verr. Enn við hvurt ætli Rask hafi heldur átt: að þeír væru “athugalausir”, sem athuga, að stafsetníngunni er ábótavant, og reína {>ví að laga hana — eða jieír, sem athuga ekkji, að hún þarf endurbótar við?! “Hinir hálflærdu” kvaö vera “ser- vitrir”! Hvur gjetur aðgjert? “En liinir lærdu” eru “skjaldan samtaka”! Jes8 er ekkji heldur gjetið (so jeg muni) í stafsetníngar-þættinum, að fieír sjeu samtaka; hitt er varla efunarmál, að þeír eígi að vera J>að í öllu sem rjett er. Alltsaman þetta — vana, sjervizku, ósam- heldni, hugsunarle/si — seígir Rask valda því, að það sje “torveldt ad fá fram jafnvel þad sem augljóslega “er réttast og naudsýnlegast”. Sama seígjum við; og liöldum fillilega, að stafreglur Fjölnis gjeti verið rjettar firir því, þó að allmargjir kunni að vera treígir á, að veíta þeím áheírn. “Sá sem semja vill ritreglur í mód- “urmálinu okkar, má ecki lieldur frjálsum höndum leika “vid stafrófid eptir eigin gedþeckni’’! er ekkji nema

x

Fjölnir

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Fjölnir
https://timarit.is/publication/61

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.