Ný félagsrit - 01.01.1842, Page 43
víik aí> vcrjast, þó hann vwri sijórnsaniur og ríkur, og
var hann þó uppi á þeirri öld , þegar mikill þjóíiarandi
var í Islendínguni, og þcir hvorki fóru hiö minnsta hall-
oka fyrir Noregsbonúngum, né létu niálefui landsins
alls liggja sér í léttu rúmi. En hvaí) skal þá segja
um forkaupsrétt goí>anna, og annann yfirgáng, sem j>eir
leyféu sér svo opt við þingmenn sína ogkaupmenn? eíia
er ekki aubrá&ib á frásögu Ara og kristinrétti enum
eidra, hvcrsu ]>eir smokkuéu sér undan öllu tíundargjaldi
og létu allt lenda á enum fáfækari?*) — Slíkur ójöfn-
udur er svo inikill, afi þab mundi aíi vísu engum detta í
hug aí> vilja innleiéa hann, ef öéru yréi vib komib, en
því yrbi ab vísu vib komib á Islandi cinsog annars-
stabar, og þa5 er cnn / mörgu öbru sem þab nær engii átt,
ab setja en elztu lög vor sem fasta fyrirmynd, seni ein-
niitt vcrbi ab vera á Islandi. þab er ekki sagt hér-
meö, ab lög forfebra vorra haíi verib ónýt á jieirra
öld, og eg viburkenni ]>ab miklu fremur fullkomliga,
og miklast af Jiví, a5 lög jieirra og stjórnarlðgun voru
öldúngis ný og framúrskarandi á Jieirra tíb**); og
]>ó þá vaníabi framsýni til ab reisa skorbur vib þeirri
aflögun, sem varb ab koma þar sem svo laust var um
*) I línmlaskra (rizurar lióivtips 1096 er onitansliilid* línmt alll JméT
fc, sern er (il g ti &s þakka lagit C*1*1 á Gizurar tlöguin ;lé(u
rnargir hiífáTíiigjar, J>. e. goðar, sem kirkjur átlu, víj»ja sig liI presta
lögáiii fé sitt til kiikna lil ad" skjoia sér íindau fínml. J>ví
J>eim ilatt sízt í htig að* nokkurr Sfaé‘a-Arni nmndi svipla
niðja sína kirlnafja'nmn) og öll goð'orð’ ( því skráiu
segir að" J>aA sé veldi en eigi fé, en Iivort veldi J>að‘ var
á h a t a - mikið* eía ekki , J>að" var ekki gaiiing.'s»ft) ; Hiísafleifar
voru einnig tíumlafríar ef menn hrugð'u ekki luíi eð’a sehtii úr
J>ví (en liverr inumli liafa aff inestar búsafleifarf).
S!>r. Fél. ril, lsta ár, bís. 01.