Ný félagsrit - 01.01.1842, Qupperneq 145

VM SKÓI-A Á ÍSXA.HÐI.
145
l»ætaj skal Jiar telja nieí) Bessastaíii sjálfa og jar&ir
þær sem þar liggja til. Já skal og gætt «b, hvort af-
gángi eona islenzku gjafapenínga *) megi ekki verja
skólanum til umlio'ta”.
Ank latinuskóla á Islandi hafa ab eins liarnaskólar
veriö reyndir, en ekki fyrr enn á seinni íildum svo aö
skólar liafi mátt heita. Kristján hinn þriöji ætlaíi aö
stofna harnaskóla á þreniur af klaiistrunum í Skálholts-
liiskupsdærai, en þab fórst fyrir einsog áður er sagt.
Síöan har ekkert á barnaskólum fyrrenn Jón þorkelsson
skólaraeistari, sem fyrr var getiö, gaf á deyjanda degi
jaröir sínar og 4000 dala í peníngum til aö stofna fyrir
liarnaskóla í Gullbringu sýsiu. Stiptanitmaöurinn á Is-
landi og hiskiipinn á Sjálandi áttu aö hiröa gjöfina, en
()aö fórst svo óheppiliga, aö 1783 var sjóöurinn ekki
oröinn meiri enn 5700 dala auk jaröanna; þaban frá til
1793 var hann vaxinn til 8850 dala **). 1791 kom
ötafur stiptamtmaöur á liarnaskóla á Hausastöðum og
stóö hann nokkur ár en hætii síöanj raun kostnaöur til
þess skóla hafa gengiö af lyrrgreindum sjóöi. A seinní
árum hafa jarfcir þær, sem skóla þessum heyröu, verið
seldar, og llta Júní 1839 hefir staöiö á leiguni í jaröa-
liókar sjóönum 4350 dala ***), svo stiptuu Jæssi má vera
oröin auítig ef öllu hefir veriö haldið vel sauian á seinni
*) Gjafa|»eiiíni»ar þessir komn saman 1783—84. fiepnr IiiA" miklá
lia11a‘ri jaríelilar geysuíTu á Islaiidi; voru þaá' álilligir pen-
ínt'ar, og gekkst Jo'n Kiríkssun konferenzrád’ fyrir að" Jieir vœri
lag«}ir upp hl þarfa lamlinu. Síían liefir iniklu af þeiin veriáT
varid' lil launa og pensíona handa þeim, sem mfplt hafa sja'f.
arslrendur fslands.
**)Kplirmadi 18dii aldar, Ms. 553'.
* **) Johnscns Hugvekja, Ms. 187.
10