Fréttir frá Íslandi - 01.01.1875, Blaðsíða 30
30
LANDSTJOliN.
yfir yrði, úr landssjóði. Ef kláði kœmi upp eptir miðjan vetur, skyldi öllu
f>ví fjo lógað skaðaljótalaust. Enn gjörði deildin talsverðar efnisbreyting-
ar, svo að enn kom fram nýtt frumvarp, og gekk málið þannig fyrir efri
deildina; eneigi pótti f>að enn nœgilega í garðinn búið; gjörði efri deildin
breytingar, og sendi svo frumvarpið aptur ncðri deild, og náðist eigi sam-
komulag. Gengu f)á þingdeildirnar að lyktum saman, og bjó hið samein-
aða alfiingi loksins til lög um málið. í fieim lögum var svo ákveðið, að
fiar sem kláðinn kœmi upp, skyldi öllu fiví fje lógað skaðabótalaust, sem
ekki væri nœgilegt hús og hey fyrir. Allir aðrir, sem kláðasjúkt eða grun-
að fjc ættu, skyldu baða fiað svo opt sem yfirvaldið ákvæði, ella skera fiað
niður skaðabótalaust. Ef kláði kœmi upp eptir 8 vikur frá birtingu lag-
anna, skyldi einnig skaðabótalaust lóga öllu fje þess búanda eða fjáreig-
anda, er kláði kœmi upp hjá, og fiví haldið áfram, fiar til er kláðanum
væri útrýmt. Framkvæmdarstjórnin skyldi vera hin sama og að undan-
fömu.
Jafnframt ritaði fiingið konungi ávarp um fjárkláðann, ogtók fram
tjón fiað, er af honum hefði leitt, og hættu fiá, er af honum væri búin.
Enn fremur kvað fiað hin eldri Iög ura kláðann hafa verið oflin, ogfram-
kvæmdarvaldið hafa skort nœgilegt afl til að framfylgja fieim. Nú hefði
fiingið komizt að ficirri niðurstöðu, að skerpa fiyrfti hin eldri kiáðalög, og
fivi hefði pað samið ný lög um útrýmingu kláðans, er fiað mæltist til að
konungur vildi samfiykkja svo snemma, að fiau öðluðust fullt gildi önd-
verðan næsta vetur, og kœmu eigi seinna en með seinustu póstskipsferð.
pannig lauk fiessu máli á fiessu fiingi, og mæltist ýmislega fyrir.
Sumum fiótti of linlega að gengið, en sumum aptur of harðioga. En fiað
kom fyrir sama, fiví að lögin náðu eigi staðfestingu konungs. Káðherra
fslands birti ástœður stjörnarinnar fyrir synjun jþessari, og kvað lögin svo
úr garði gjörð bæði að formi og efni, að eigi gæti komið til mála að sam-
fiykkja fiau. Tók hann fiað meðal annars einkum fram, að fiau kœmu í
bága við stjórnarskrána og almenna rjettarmeðvitund manna. Sumir höfðu
búizt við fiessum málalokum, og fiótti fieim eðlilegt, að svo fœri; en apt-
ur kom öðrum fiessi synjun að óvörum, og fiótti fieim hún spiila áliti
stjómarskrárinnar og rýra löggjafarvald alfiingis i almcnningsaugum, með
því að hið fyrsta löggjafarþing hefði ekki fengið framgengt sínu mesta á-
hugamáli.
13. Laxvoiðamálið hafði verið rœtt á siðustu fiingum, en eigi
komizt svo langt, að lög yrðu fiar um samin og staðfest. Nú tók þingið
málið enn fyrir, og bjó til viðaukalög við Jónsb. landsleigubálk 2G. kap.
um friðun á laxi. Eptir þeim lögum er lax gjörður friðhelgur frá 1. sept.
til 20. maí ár hvert, bannað að þvergirða kvíslar og leggja veiðivjelar
lengra en út á miðjar ár, bannað að leggja veiðivjelar í ósaminnum, og
fæla lax frá að ganga í vötn eða ár. Enn fremur er bannað að veiða
smálax, og í því skini er boðið, að hafa möskva í riðnum veiðarfœrum
eigi minni en 9 þuinl. ummáls, og þar sem grindur eru hafðar fyrir veiði-