Fréttir frá Íslandi - 01.01.1875, Blaðsíða 47
ATVINNUVEGIR.
47
töldu nokkuö ápokkt og árið áður. Af innlendum vörum hafði aðalland-
varan (ull) lieldur hækkað í verði, en aðalsjóvaran (fiskur) heldur lækkað.
Af útlendum vörum hafði aðalvaran (korn) heldur lækkað. Verðlagið var
í Reykjavilc á hálestum hjer um bil Jiannig á Jiessum vörutegundum: hvit
ull 1 kr. pundið, mislit uil 75 aurar pundið, tólg 37 aurar pundið, salt-
fiskur 40 kr. skippundið, harður fiskur 50 kr. skippundið, lýsi 40—44 kr.
tunnan; — rúgur 20 kr. tunnan, bankabygg 30—32 kr. tunnan, baunir 28
—30 kr. tunnan, grjón 30—36 kr. tunnan, brennivín 66—70 aurar pott-
urinn, neftóbak 1 kr. 35 aurar pundið, munntóbak 2 kr. pundið, kaffi 1
kr. pundið, sykur 50 aurar pundið, salt allt aö 6 kr. tunnan, steinkol allt
að 5 kr. tunnan, 12 feta málsborð 14 kr. Verðlag á öðrum verzlunar-
stöðum var þessu nokkuð líkt um Jiann tíma árs, en Jió allvíða nokkuð
betra landsmönnum, einkum í verzlunarfjelögunum, og á Jieim stöðum, J>ar
sem Jiau hafa nokkurn krapt til muna, svo að Jiau hafa álirif á verðlagið.
Á haustlestum var verðlagið nokkru lakara. Fjártaka í kaupstöðum um
haustið var víða allmikil. Á suðurlandi hcpti raunar rekstrarbannið áán-
um fjársölu úr sumum sveitum, en aptur á mót varð fjársalan Jieim mun
meiri úr sveitunum á kláðasvæðinu, er sumar gjörfelldu fjcnað sinn, en
sumar fækkuðu fjc venju fremur sökum kláðans. Sölufje var í allgóðu
verði framan af hausti, en fjell óðum Jiá er mikið fór að berast að verzl-
ununum.
Vcrz 1 u n a r fjclögi n innlendu hafa sífellt verið að eflast, eink-
um hin stœrstu. Gránufjolagið, er verzlar mest fyrir norðan og
austan land, hefur nú keypT Jiar nokkra verzlunarstaði, og náð allmiklum
þroska. Fjelagið hafði Jietta ár mörg skip í förum, og er svo sagt, að
Jiað hatí flutt vörur út úr landinu fyrir 300,000 kr. Verzlun Jicss gekk
yfir höfuð greiðlega; efnahagur Jicss og álit hefur enn farið vaxandi, og
fielagshlutir fiölgað. Annað hið mesta af fjelögum Jicssum cr fjelags-
verzlunin við Ilúnaflóa. Fjelag þetta var orðið svo yfirgripsmikið, og
stjórn þess svo ervið og kostnaðarsöm, að ráðið var að skipta því í tvö
fjelög. í því skini hjeldu Skagfirðingar, Húnvetningar, Strandamcnn,
Mýramenn og Borgfirðingar, er allir áttu hlut að máli, fund með sjer t
febrúarmánuði að Stóruborg í Húnavatnssýslu. Komu þeir sjersaman um,
að gjöra 2 fjelögin úr einu, og skyldi skiptingin verða um miðja Ilúna-
vatnssýslu. Höfuðstóll fjelagsins skiptist með þessum hætti í 2 jafna parta,
og fjekk hvort hinna nýju fjelaga sinn helming. Hið vestara fjelagið hafði
aðalstöð sína á Borðeyri, og var við það kennt og nefnt Borðeyrarfjelag.
Eystra fjelagið hafði þar á mót cinkum verzlun við Grafarós og á Sauð-
árkrók; er það ncfnt Grafarósfjclag. Hvortveggja fjelögin breyttu fje-
lagsskipun þeirri, er áður var, sömdu sjer ný fjclagslög og komu á annan
hátt fyrir stjórn sinni. Fjelagsskipting þessi hefur verið talin einkarhag-
anleg fyrir hlutaðeigendur, og síðan hún varð, hafa fjelögin mjög eflzt að
efnum og verzlunarkrapti; hlutir 1 verzlununum hafa stórum fjölgað, og
sumpart hafa ýmsir efnamenn gengið í ábyrgð fyrir lánum fjclögunum til