Fréttir frá Íslandi - 01.01.1875, Blaðsíða 44

44
ATVINNUVEGIK.
rjcöu að sctja vörð úr Botnsvogum upp til fjalla, en skera fyrir kláöann,
livar sem liann kynni að koma upp I Borgarfirði milli Botnsvoga og Hvít-
ár, og hafa f>ar stranga heimagæzlu nm sumarið. En {>etta ráð fyrirfórst
að nokkru leyti, }>ví að eigi gat orðið grunlaust um kláða á þessu sviði,
og varð það úr, að vörður var settur með Hvítá i Borgarfirði; var hann
scttur af amtmanni og að nokkru leyti kostaður af almenningi. En auk
þess settu Borgfirðingar einnig vörð úr Botnsvogum á sinn kostnað, með
því að þeir hugðust kláðalausir fyrir sumarið. í annan stað hjeldu Ár-
ncsingar og Rangæingar fundi með sjer og ákváðu vörð meðfram Hvítá
(Ölfusá) og Brúará úr fjöllum í sjó fram, og fengu þeir því áorkað, að
amtmaður skipaði vörðinn á þessari línu. Verðir þessir voru þjettskipaðir
og vandað til þeirra sem varð, enda komu þeir að tilætluðum notum, nema
Botnsvogavörðurinn, því að kláði kom upp um haustið í Borgarfirði. Margt
kláðasjúkt fje sótti á verðina, einkum þann að austanvcrðu, og var þar
margt slíkt fje, einkum úr suðurhluta Gullbringusýslu, handsamað og drep-
ið. Nokkrar kindur náðu þó að sleppa yfir verðina, en til allrar ham-
ingju voru þær kláðalausar, og varð eigi mein að því. Klúðinn komst því
eigi út yfir sín fyrri takmörk að þessu sinni, en hef ðu eigi verðimir verið,
virðist cfalaust, að hann hefði dreifzt út yfir fleiri sýslur. pá var og
rekstrarbann lagt á hinar stœrstu ár í grend við kláðasviðið, en bæði var
nokkuö úr því dregið af hálfu yfirvaldanna, og þar að auk var út af því
brugðið, en þó eigi svo, að til skaða kœmi. petta voru þær ráðstafanir,
sem gjörðar voru til að varna útbreiðslu kláðans, og mátti kalla, að þær
yrðu að góðu; en ver fóru tilraunir þær, er gjörðar voru til þess að
útrýma honum. Eins og að undanfömu var verið að smábaða hjer og
livar, þar sem kláði kom upp, en kláðinn fór á undan í flæmingi, og lækn-
ingamennirnir á eptir. En það sáu margir, að ekki dugði mikið slíkur
eltingaleikur, og það því síður sem hann hafði staðið í nærfellt 20 ár, og
ekki áunnizt það, sem til var ætlazt, að yfirbuga kláðann. Yar það auð-
sætt, að hjer þurfti aivarlegri ráða, ef ætti að útrýma honum. Norðlend-
ingar voru hjer hvatir til framgöngu sem optar, og rituðu ráðherra ís-
iands, sem þá var, og báðu hann að gjöra nú gangskör að því að vinna á
kláðanum. Ráðliorrann svaraði vel máli þeirra, og fal landshöfðingja aö
gjöra ýmsar ráðstafanir til bráðabirgða, en að öðru leyti skaut hann málinu
til alþingis, ef með þyrfti. Öíl von manna í þessu var nú þar sem þingið
var, og rituðu menn úr mörgum hjeruðum bœnarskrár til þingsins þar að
lútandi, og skoruðu fastlega á þingmenn, að neyta nú löggjafarvaldsins
og semja nú lög, sem dygðu. En hjer risu mótspymur, er eigi varð við
ráðið. Frá því er áðar sagt, hversu óhappalega tókst til með málið á al-
þingi, og hvc hraparleg afdrif málið fjekk að lokum. Nú stóð þá enn allt
við sama, og cinkis var framar að vænta úr þcirri átt. Landshöfðinginn
og yfirvöldin hjeldu nú áfram að beita hinum eldri klúðalögum, og voru
nú fyrirskipaöar skoðanir, baðauir og þess konar ráðstafanir, sem tíðkaðar
hafa verið að undanförnu, og enn fremur var bannað að setja meira fje á,