Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1968, Page 12

16
ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS
en að setja hægri höndina á, þá sem nú er búið að taka af aftur, og
svo bæsa líkneskið og lakka og fá því þannig það yfirbragð, sem það
hefur nú, frekar dökkt og nokkuð gljáandi.
Vafalaust hefur líkneskið allt verið málað í öndverðu, en af máln-
ingu sést nú ekkert, en vottur af undirhvíti sést sums staðar niðri
í skorum, t. d. í kverkinni undir skegginu. Aðeins ríkiseplið og kross-
inn upp úr því er með gyllingu, sem virðist vera forn, og vottur af
gyllingu sést á tökkum kórónunnar, og það er einmitt það, sem sýnir
að hún er upprunaleg.
Á baki líkneskisins ofarlega er 6 sm djúp hola kringlótt, rúmlega
1 sm í þvermál. 1 hana hefur sennilega verið rekinn tappi til að festa
líkneskið við bakgrunninn, og neðar er sundursagaður látúnsnagli,
sem þjónað hefur sama tilgangi. Neðan á stallinum eru á tveimur
stöðum för eftir bekkhaka, og sýnir sig við nána athugun, að það
eru sömu hakarnir og þeir sem gert hafa förin á konulíkneskinu, að-
eins eru förin á þessu líkneski miklu grynnri, ekki eins djúpt rekið,
og gerir það nokkurn mun f 1 j ótt á litið. Þetta er eitt af því sem tekur
af tvímæli um að myndirnar eiga saman, en fleira kemur til. Báðar
eru myndirnar 11 sm þykkar mest, og fer vel á því um tvö líkneski
í sömu brík, en hitt er þó meira um vert, að eikin í báðum er svo
nauðalík, að vafalaust virðist vera um sama tré að ræða, 50 árhringar
taldir í hvoru líkneski um sig gefa nákvæmlega sömu þykkt, vetrar-
eik í báðum. Búturinn, sem frampartur kórónunnar er gerður úr,
virðist þó kunna að vera úr ö'ðru efni, þótt eik sé. Allar athuganir á
viðnum hefur Haraldur Ágústsson aðstoðað við, og skulu honum hér
færðar þakkir fyrir áhuga og glöggskyggni. Þess skal enn fremur
getið með þökkum, að Ásmundur Brekkan yfirlæknir sýndi þessum
myndum þann áhuga, áð hann tók af þeim stórar röntgenljósmyndir,
sem staðfesta enn, að myndirnar séu gerðar úr efnivið af sama tré.
Óhætt er að segja, að vel og greiðlega gengi saman með þeim tveim-
ur líkneskjum, sem þegar hefur verið lýst, enda virtist nú þegar
hilla undir skilning á því, hvaða persónur helgar hér var um að
ræða. En þá hlaut sú ósk að verða brennandi áð hafa upp á þriðju
myndinni, þeirri sem enn var í kirkjunni, þegar Sigurgeir biskup
vísiteraði hana 1939. Af lýsingu Matthíasar Þórðarsonar mátti ráða,
að það væri mynd af karlmanni, ómáluð, vel skorin, um 60 sm há
eða jafnhá Búðardalslíkneskinu. Líkneskið var fest á fjöl, sem vænt-
anlega sýndi hæð bríkarinnar, sem myndirnar voru úr. Talin Krists-
mynd í vísitazíu Jóns biskups Helgasonar, og kom það heim við það
sem ætla mátti eftir rannsókn hinna myndanna tveggja. Og nú, þeg-