Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 03.01.1987, Page 57

SUNNUDAGUR f LANDI, SÆTSÚPA TIL SJÓS
77
mcð. Eða að farið var þangað gagngcrt, ef skipið átti leið framhjá. Þar
að auki var algengt að skútur hleyptu í var nálægt Hornströndum og
notuðu menn þá tækifærið til eggjakaupa.113 Dæmi cru um skipshafnir,
sem fengu leyfi til bjargsigs á eigin spýtur, en þá skiptu mcnn auðvitað
fengnum á milli sín. Á cinum stað er talað um, að borgunin hafi verið
brcnnivínsflaska.114 Komið gat fyrir að skútukallar stælu eggjum eða
skytu sjófugl án heimildar. Undir slíkum kringumstæðum var ott soðin
súpa af fuglinum og cggin höfð sem eftirréttur. Einnig urðu færcyskir
skútukallar sér úti um mat með sama hætti.115
Auk eggja keyptu menn hugsanlega mjólk, smjör, rjóma, skyr, ullar-
vcttlinga og ullarsokka.116 Eggin voru þó langalgengust. Stundum
skapaðist kunningsskapur milli skútukalla og Hornstrendinga. Að vísu
höfðu sjómennirnir tilhneigingu til að líta niður á íbúa þessarar cinangr-
uðu sveitar, scm þeim fannst hálfpartinn vera eins og önnur þjóð.H/
Togaramenn munu jafnvel hafa stundað hliðstæða verslun en ekki í
sama mæli og skútukallar.
8. Afstaða til matavins
Hvaða afstöðu höfðu menn til matarins? Sumir segja, að á þessum
tíma hafi ekki verið gerðar svo ntiklar kröfur varðandi mataræði, enda
hafi tolk verið óvant allsnægtum. Gerði það sig yfirleitt ánægt með það
sem til var og að hafa nóg að bíta og brenna.118 Þannig kveðst einn
heimildarmanna hafa ráðið sig á skútu út af fæðinu. Hafi það vcrið bæði
ríflegt og gott og alltaf nóg að borða.ll') Þetta sjónarmið er sprottið upp
úr þeirri cinföldu staðreynd að margir bjuggu við fátækt, oft í einu hcr-
bergi með stóra fjölskyldu. Maturinn var mjög fábreyttur: Saltfiskur,
kartöflur, rúgbrauð, kaffi og grautur. Mjólk var erfitt að ná í fram yfir
aldamótin 1900, eða lengur, og kjötið dýrt, var aðeins haft á stórhátíð-
um. Hins vegar var slátur ódýrt og mikil búbót, ckki síst fyrir fátækl-
113. ÞÞ 5304: 7.12, 5435: 7, 5212: 7.12, 5326: 7.12; StÁM. ÁÓG 82/12-82/20: bls. 24-25;
Guðmundur G. Hagalín 1939 II: 26, 261; sami 1952: 162.
114. Sigurður Ingjaldsson 1957: 307-308.
115. Guðmundur G. Hagalín 1939 II: 71 o.áfr; sami 1952: 29 o.áfr.; ÞÞ 5719:
7.4, 6802: 7.4.
116. ÞÞ 5304: 7.12, 5434: 7, 5435: 7.
117. ÞÞ 5435: 7.
118. ÞÞ 6614: bls. 19; StÁM. ÁÖG 83/1-83/2: bls. 12.
119. StÁM. ÁÓG 83/1-83/2: bls. 2.