Óðinn - 01.01.1921, Síða 83

ÓÐINN
83
Síra Sigurður Gunnarsson.
Myndin, sem hjer er sýnd af síra Sigurði Gunn-
arssyni, er tekin af honum sjötugum, en sjötugur
varð hann fyrir þremur árum. Hann er fæddur
25. maí 1848 á Desjarmýri í Norður-Múlasýslu,1)
en foreldrar hans fluttust síðar að Brekku í Fljóts-
dal og bjuggu þar, og þar ólst síra Sigurður upp.
Gunnar Gunnarsson faðir hans var bróðir síra
Sigurðar Gunnarssonar prófasts á Hallormsstað,
hins merkasta manns á sinni tíð, og lijá honum
naut síra S. G. yngri fyrst kenslu og mun föður-
bróðir hans einkum hafa kostað hann til náms. Móðir
síra\s. G. yngra bjet Guðrún Hall-
grímsdótlir bónda á Sandfelli í
Skriðdal, Ásmundssonar. Bróðir
síra S. G. er Gunnar bóndi á
Ljótsstöðum í Vopnafirði, faðir
Gunnars skálds i Kaupmannahöfn,
en systir hans Margrjet, kona
Jörgens bónda í Krossavík í Vopna-
firði.
Síra S. G. útskrifaðist úr Rej'kja-
víkurskóla vorið 1870 og af presfa-
skólanum 27. ág. 1873, /neð 1.
einkunn frá báðum. 3. sepl. 1873
kvæntist hann Sofiíu Einarsdótlur
Sæmundsen frá Brekkubæ í Reykja-
vík, systur Sigríðar konu Eiríks
meistara Magnússonar í Cham-
bridge á Englandi, og á næstu
árum kendu þau hjónin bæði
ensku hjer í bænum, þvi prestsvígslu tók síra S.
G. ekki fyr en vorið 1878. Var honum veittur Ás
í Fellum 7. maí það ár og vígðist hann þangað
17. s. m., en 22. des. 1883 var Valþjófsstaða-
prestakall sameinað Ásprestakalli, er síra Lárus
heitinn Halldórsson hætti þar prestskap, og flultist
sfra S. G. síðan að Valjvjófsstað og þjónaði þaðan
báðum prestaköllunum. Var hann prófastur í
Norður-Múlasýslu 1888 — 1894. En þá var honura,
26. febr., veitt Helgafellsprestakall á Snæfellsnesi.
Settist hann þá að í Slykkishólmi og var þar
síðan þangað til hann fluttist hingað til Reykja-
víkur haustið 1916 og hafði hann þá nýlega sagt
af sjer prestskap.
Á námsárum síra Sigurðar var stjórnmálaáhugi
1) f kirkjubók Desjarmýrarpreslakalls ou i rili Jóhanns sál. Krist-
jánssonar ættfræðings er íæðingardagur hnns talinn 6, júni, en það
er rangt.
mikill ríkjandi meðal yngri mentamanna hjer og
fylgdu þeir nær eindregið slefnu Jóns Sigurðssonar.
Síra S. G. var og uppalinn við átrúnað á J. S.,
því föðurbróðir hans, sem hann var mikið hjá í
æsku, var einn af ákveðnustu fylgismönnum J. S.
og hafði mikil áhrif í þá átt austanlands. Frá
þessum tíma hefur síra S. G. altaf haft áhuga á
stjórnmálum og jafnan fylgt þar þeitn kröfum,
sem Iengst fóru i þvi, að heimta sem vlðlækast
sjálfstæði fyrir íslands hönd. Hann var þingmaður
Sunnmýlinga 1891—1899 og Snæfellinga 1909
og 1914 — 15.
Á Valþjófsstað bjó síra S. G. mesta rausnarbúi
og með höfðingjabrag. Átti kona hans, frú Soffía,
sinn þátt í því. Hún var ágætis-
kona, dugnaðurinn mikill, glaðlynd
og gestrisin. Er það haft eftir Hall-
grími biskupi Sveinssyni, að hvergi
hafi verið tekið jafnstórmannlega
á móti honum á ferðum hans um
landið og hjá síra S G. á Valþjófs-
stað. Margir bændur af upphjeraði
komu þangað þá á gæðingum sín-
um og fylgdu honum um sveitina.
Bæði þarna eystia og eins eftir
að vestur á Snæfellsnesið kom tók
síra S. G. mikinn þátt í almennum
málum, eins og sjá má af þvf, að
í báðum stöðunum er hann valinn
til þingmensku. Hann liefur jafan
verið vinsæll maður og vel met-
inn, enda er hann einstakt prúð-
menni i framgöngu og allri við-
kynningu. Góður prestur var hann talinn, og það
segir hann sjálfur, að með aldri og reynslu hafi
sjer vaxið víðsýni í trúmálum og umburðailyndið
hafi altaf aukist.
Á Valþjófsstað urðu þau hjónin fyrir þeirri
sorg, að þau mistu á ársfresti þrjú börn sín úr
barnaveiki: Sigriði, Sigurð og Guðrúnu, 9 ára, 7
ára og 5 ára. En tvær dætur komust á fullorðins
ár: Bergljót, sem gift var Haraldi prófessor Níels-
syni, en dáin er nú fyrir nokkrum árum, og Sig-
ríður María, kennaii í ensku við Kvennaskólann
hjer í Reykjavík, og var hún áður mörg ár hjá
Eiríki meistara Magnússyni í Chambridge. Frú
Soffia andaðist í Slykkishólmi 27. mars 1902.
Síra S. G. var fræknleikamaður á yngri áium
og annálaður glímumaður. Hann og síra Lárus
heitinn Halldórsson voru valdir til þess að glíma
fyrir Kristján konung IX. á Þingvöllum 1874.
Sigurður Gunnarsson.