Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.03.1880, Blaðsíða 63
127
an að, en hvorki að austan né vestan.1 f>essir neðan-
moldarhaugar ná annars í gegnum mið-járnöldina í Dan-
mörku, og eru líkin þar einnig óbrend. í Noregi var
jarðsett fyrir ofan mold. — Frá þessu tímabili ætla menn
sé hin frægu gullhorn, sem fundust í Slésvík og voru
flutt til Kaupmannahafnar og geymd um hríð í dýr-
gripahúsi konungs, en þeim var stolið þaðan og þekkja
menn þau nú einungis af þeim myndum, er gjörðar
höfðu verið eptir þeim áður en þjófnaðurinn var fram-
inn. þ>au höfðu verið brædd upp, og fékkst gullið
aptur, en myndin var horfin.2
') Engelhardt, Klassisk Industri og K.ulturs Betydning for Norden.
Aarb.' 1875, bls. 1—94- bls. 49-
2) Gullhornin voru tvö. Fyrra hornið fannst 1639 og vóg 6 pd. og 13
lóð; þá var Kristján fjórði konungur i Danmörk. Hann fékk horn-
ið, en fátæk stúlka hafði fundið það og hafði elcki vit á að þiggja
nein fundarlaun nema einskeptupils; hún hafði enga hugmynd um
æðri laun. Tæpum hundrað árum síðar, 1734, fannst annað horn á
sama stað, og vóg 7 pd. og 11 lóð; það fannst af dönskum bónda,
og þegar hann fann það, kallaði hann upp yfir sig: í dag hef jeg
unnið til að fá í staupinu! pá var Kristján sjötti konungur, og lét
hann gefa manninum 200 dali, en hann þoldi ekki gjöfina og dó
eptir fáa daga. þessa er getið hér til þess að sýna mentunarstig
þessa fólks. — Bæði hornin voru úr fínasta og dýrasta gulli, en illa
gjörð og skrípamyndir á báðum; á öðru horninu var letur sem mál-
fræðingar hafa lengi verið að spreyta sig á; en hvort nokkrum hefir
tekizt að hitta hið rétta, getur enginn vitað, því það er viðurkent,
að þær myndir, sem gjörðar höfðu verið af hornunum áður en þau
hurfu, sé alveg óáreiðanlegar og eins illa gjörðar og hornin (Anna-
ler for nord. Oldk. 1853, bls. 144). Mjög efasamt er, hvort eins
mikið hefði gengið á með þetta letur, hefði það staðið á hrútshorni.
Menn þóttust líka geta lesið letrið á Piræus-ljóninu, nú kemur öll-
urn saman um, að ekkert verði lesið og ljónið með letrinu er enn til;
allir vita hvað mikið var gjört úr letrinu á Rúnamó; á mörgum
kiugum standa rúnir, sem eru viðurkendar að vera tómar vitleysur
(S. Bugge: Bemærkninger om Runeindskrifter paa Guldbracteaterne,
Aarb. 1871, bls. 172. 173. 181. 198. 205); alt þetta er til enn og
þar má dæma eptir sjálfum hlutunum, en gullhornin eru horfin og
þar er farið eptir óáreiðanlegum uppdráttum. Trúi liver sem vill!