Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.03.1880, Blaðsíða 46
IIO
byggileg, enda eru líkindi til, að einmitt á þeim stöðv-
um muni menn hafa verið til mörgum öldum og jafn-
vel árþúsundum áður en löndin í Norður-Evrópu voru
komin undan hinni ógurlegu jökulbreiðu, sem lá yfir
Noregi, Svíariki og Finnlandi, og sem eigi einungis
fylti alt Eystrasalt, sem þá samtengdi íshafið og Eng-
landshaf (Norðursjóinn), heldur einnig Gandvik og alt
hið feykilega vatnsflæmi, sem fyrrum þakti hina flat-
lendu fláka Norður-Rússlands. Og samt náðu löndin
eigi sínu fulla landseðli og mynd, fyrr en löngu eptir
að ísinn var horfinn; því að fyrst hlaut Ermarsund
(The Channel, La Manche1) að skilja England frá Frakk-
landi; fyrst hlaut Eystrasalt að greinast frá íshafinu,
áður en Danmörk, Svíaríki og Eystrasaltslöndin fengju
sína verulegu mynd og náttúru-skipan.
f>að er eptirtektarvert, að hvergi í Norður-Evrópu
(Danmörku, Noregi, Svíþjóð, Norður- og Mið-Rússlandi)
hafa mannaleifar fundizt saman við mammút og hin
önnur fomdýr, sem nú eru undir lok liðin. Meira að
segja, þau steinverkfæri, sem fundizt hafa í Norður-
Evrópu, eru að sjón miklu unglegri en þau, sem sunnar
hafa fundizt, á Spáni og Ítalíu, í eldgömlum jarðlög-
um á Englandi og Frakklandi, jafnvel langt inn í Asíu,
t. a. m. undir rústum Babýlónar; í jarðlögum á Indlandi
— alt þetta hefir verið stórkostlegum jarðbyltingum
undir orpið, og ber órækan vott um geysiháan aldur.
B. HREINDÝR A.-ÖLD eða mið-steinöld2, sorphauga-
öld. Lífernishættir og viðurværi hinna fyrstu þjóða
hefir hlotið að vera á mjög lágu stigi um margarald-
ir. f>ær hafa átt í höggi við aðrar þjóðir, við hin stór-
vöxnu dýr, sem þá voru uppi, við áhrif lopts og veðra,
') í þjóðverskum nýjum ritum er La Manche þýtt og kallað „Aermel-
strasseM.
2) Worsaae, Aarb. 1872. bls. 324.