Eimreiðin - 01.09.1898, Page 18

en af veit biður ljóðadísina vel að lifa og fleygir sjer út í hvers-
dagsbaráttu lífsins. Hann kveður:
»Hvad vandt jeg andet end Tidsfordriv?
Hvad gavner det mig mine Dromme fár Liv,
N&r Livet selv bliver Drömme?-------
Og visned Frugten som nys var skabt,
Og gik der en Smule Digter tabt,
Et Menneske blev bevaretc.1
rannig skipar »maðurinn« hjá þeim hið æðra öndvegið, en
»listamaðurinn« eða skáldið verður að húka á vinstri bekk, ef önd-
vegið getur ekki rúmað þá báða. En það er einmitt þetta ein-
kenni þeirra, er jafnan mun geyma ávöxt drauma þeirra, —- skáld-
ritin, er þeir ljetu eptir sig liggja.
Það leynir sjer ekki, hversu miklum og fljótum framförum
bókmenntir vorar hafa tekið frá aldamótunum fram að 1860, þeg-
ar telja má að síðastnefnd skáld sjeu í blóma aldurs síns, — fram-
förum, sem ná alla leið frá ríki rómönzku stefnunnar, er fer og
flögrar um alla heima og geima að leita sjer að yrkisefni, en
forðast hið daglega líf sem heitan eld, til innlendrar hlutsæisstefnu
eða lýsinga á mannlífinu og náttúrunni, eins og hún kemur oss
fyrir sjónir. Sem merkisteina þessa framfaraskriðs má telja
»Aladdín« og »Adam Homo« eptir tvo óskmögu ljóðadísarinnar,
0hlenschláger og Paludan-Muller. Munurinn sjest líka gjörla, ef
menn virða fyrir sjer listasmiðina, er koma fyrir hjá þeirn 0hlen-
schláger og Hostrup, annars vegar Völund og hins vegar kopar-
smíðasveininn Kristján Madsen; hinn fyrnefndi er manna glæsi-
legastur, með gullhjálm á höfði, settan dýrindis gimsteinum; hann
á í ástarævintýrum við Alfhildi valkyrju; meistarasmíð hans eru
gullbrydd drykkjarker úr hauskúpum og hann gjörir að hring
Böðvildar; hinn síðarnefndi er hálfgert ruddamenni, með harla
ófagrar hendur, er bráðskotinn í Rikku koparsmiðsdóttur og hef-
ur ekki aðra meistarasmíð að stæra sig af en »látúnsmaskínu með
ljónslöppum og gesvæsningum!« Það væri synd að segja um
bókmenntir með slíkri framþróun, að þær stæðu í stað eða væru
sokknar í fen og foræði. En alt um það, — framrásin gekk svona
1 Þ. e. Hvað vann jeg mjer annað en dægradvöl? Hvað stoðar það mig, að
draumum mínum lánastlíf, þegar lífið sjálft verður draumur.----Og þótt
nýgróinn ávöxtur skrælnaði upp, og einhver snefill af skáldi færi forgörð-
um, var í þess stað einum manni borgið.