Eimreiðin - 01.09.1900, Blaðsíða 76

236
hverjum hluta aldarinnar framfarirnar hafa orðið mestar, þá kemur
það í ljós, að þær hafa ekki einungis orðið mestar, heldur nærri því allar
á hinum síðasta aldarfjórðungi, eftir að landið fékk stjórnar-
skrá, löggjafarvald og fjárforræði. Af því má nokkuð ráða,
hvers virði pólitiskt frelsi og umbætur á stjórnarfarinu er fyrir þjóðina,
og hve vitlega þeir tala, sem finst það hreinasti óþarfi, að vera
nokkuð að eiga við eða hugsa um nokkra pólitík, þó menn reyndar
geti ekki svo mikið sem látið upp í sig sykurmola, án þess að hún
nái þar til (tollurinn). Jafnsnjallar eru og þær raddirnar, sem segja,
að bezt sé að hætta við alt mas um stjórnarskrá og umbætur á
stjórnarfarinu og vinna eingöngu að atvinnumálum landsins Peir gá
ekki að því, að til þess að geta unnið að gagni að hverju sem er,
verða menn að hafa nýtileg verkfæri, og fyrsta stigið er því að út-
vega sér þau, ef alt á ekki að lenda í eintómum handaskolum.
Auðvitað er hægt að vinna nokkuð að framfaramálum landsins með
því stjórnarfyrirkomulagi, sem við eigum við að búa, enda hefir
mikið tekist í því efni, síðan við fengum það, í samanburði við það,
sem áður var, meðan menn vóru verkfæralausir og ekkert var gert..
Pað var líka hægt að hjakka dálítið með reyrðu dengingarspíkinni
gömlu, en munur þótti mönnum þó á, þegar menn fengu skozku
ljáina og tilvinnandi þótti mönnum að kaupa þá, jafnvel þótt menn
yrðu að fella úr einn dag úr slættinum, til þess að fara eftir þeim í
kaupstaðinn. Og nokkru líku er að gegna með stjórnarfarið. Pað
er verkfærið, og að það sé í góðu lagi, er skilyrðið fyrir því, að
hægt sé að vinna með nokkurri verklægni og verulega góðum
árangri að öllum framfaramálum landsins.
Pað hefir af sumum mönnum verið látið hljóma yfir landsbú-
um, að landið væri að »blása upp«. Vér vonum að þetta stutta
yfirlit sýni alt annað, sýni einmitt hið gagnstæða, að það er vor-
gróður í loftinu íslenzka. Sumarið er að vísu ekki komið enn. og
framfarablómin því ekki orðin útsprungin; en það er heldur ekki
langt siðan vetrarnepjan endaði og margur blettur svo kalinn eftir
hana, að gróðurinn hlýtur að verða nokkuð hægfara. En ef við
látum, ekki á okkur standa með að hlúa vel að þeim frjóöngum, sem
nú eru að spretta upp og klæða svörðinn, þá er engin ástæða til
að efast um góða uppskeru. Pó landið okkar sé ekld sólríkt og víða
nokkuð hrjóstrugt, þá má þar þó lifa góðu lífi, ef dáð og dreng-
skapur haldast í hendur hjá sonum þess. Við getum því hugglaðir
heilsað 20. öldinni og gert okkur von um miklar framfarir á henni,
ef okkur að eins ekki vantar eitt:
TRÚ Á FRAMTÍÐ LANDSINS.
V. G.
AthS. Sökum rúmleysis í þessu hefti verður »íslenzk hringsjá« því miður að
bíða 1. heftis af VII. árgangi.
RITSTJ.