Eimreiðin - 01.05.1911, Síða 72

148
»gagnkveðskapur« tvívegis haft um skáldskaparstefnu skynsemistímabils-
ins í lok 18. aldar, en á bls. 250 er stefna sú, er heillað hafi yngri
skáldin á síðari hluta 19. aldar líka kölluð »gagnkveðskaparstefna«.
Þar er þó um tvent ólikt að ræða. Á fyrra staðnum á nafnið við, á
hinum síðari er það fráleitt.
En þrátt fyrir þessa og þvílíka galla á bókin skilið að verða keypt
og lesin. Svo virðist sem flest íslenzk blöð hafi gert sér að skyldu
að þegja hana í hel. En slíkt er mjög ranglátt, — ekki einungis
gagnvart höfundinum, heldur og gagnvart alþýðu, sem njóta á bókar-
innar. Höf. segist ekki hafa samið hana í gróðaskyni. En hann á
skilið að fá sína miklu elju borgaða. Og vér spáum því, að hún verði
honum einmitt gróðalind. Hún verður keypt af öllum lestrarfélögum
og fjölda manna. Vér gætum bezt trúað því, að landar vorir vestan
hafs keyptu fyrstu útgáfuna upp eins og hún er. Því öllu hentugri
bók til að viðhalda minningunni um ísland geta þeir naumast fengið.
f*eim er óhætt að panta drjúgum af henni, bóksölunum vestra.
V. G.
BÚNAÐARRIT XXIV. ár. Rvík 1910.
í þessum árgangi eru margar ágætar ritgerðir. Þar er ritgerð um
íslenzkar fóður- og beitijurtir og eftir Stefán Stefánsson skólameistara
(um efnasamsetning og fóðurgildi þeirra) og rannsóknir á móld, fóður-
mjöli og sæþörungum eftir Ásgeir Torfason, og eru slíkar rannsóknir
ekki lítils virði fyrir íslenzk búvísindi. Um skógrækt á íslandi ritar
Kofoed Hansen, bæði hvetjandi og sannfærandi, og væri vel, að þeirri
ritgerð væri gaumur gefinn. Pá er þar og löng og merkileg ritgerð
um kornyrkju á íslandi að fornu eftir próf. B. M. Olsen, sem sannar,
að kornyrkjan hefir þar verið miklu meiri og almennari en menn hafa
haldið. Má vera, að höf. álykti stundum nokkuð djarft af sumum
nöfnum, en þó svo væri, verður niðurstaðan nokkurnveginn hin sama.
Hér er svo vel að unnið, að miklu verður varla við raskað. Hún
stendur ólíkt fastari fótum þessi ritgerð en rannsóknir sama höfundar
viðvíkjandi silfur- og vaðmálsverði að fornu. Þar hefir hann látið vill-
ast tilfinnanlega, en hér hefir hann farið fram úr öllum, sem áður hafa
ritað um þessi efni, og fundið margt nýtt.
í þessum árgangi eru ennfretnur góðar ritgerðir um hrossarækt
eftir Pál Zóphóníasson og um nýtt sléttunarlag (»Plógurinn og þúfurn-
ar«) eftir Alfred Kristensen, og einkar fróðlegar ritgerðir eftir þá bún-
aðarráðunautana Sigurð Sigurðsson: um »búnaðaríélagskap Dana« og
»umbótaviðleitni í búnaði hér á landi«, og Einar Helgason: um »gras-
maðk«, »kartöplukynbætur«, »Hjaltland og Orkneyjar« o. fl. Auk þess
eru í ritinu ýmsar skýrslur og smærri ritgerðir.
Búnaðarritið er yfirleitt fyrirtaksrit, og sé það ekki keypt af
öðrum en þeim 876, sem eru í Búnaðarfélaginu, þá fara menn mikils
á mis, er menn eiga kost á að fá jafnþarft og fróðlegt rit fyrir annað
eins gjafverð og 1 kr. 50 au. Það ætti að komast inn á hvert ein-
asta sveitaheimili, verða nokkurs konar húslestrabók. V. G.