Eimreiðin - 01.05.1911, Blaðsíða 75

mast“ (= stallr), heldur „mast-beam“ eða „mast-thwart". (Úrengdr)
úrendr er miðr vel jDýtt með „undressed(?)“, þó jaað megi til sanns
vegar færa; j>að j)ýðir bara óspunninn („not spun“) sbr. renna (j>ráð) =
spinna (þráð). Vefjarmöttull þýðir ekki „oostly woven oloak“, heldur
blátt áfram vaðmálsmöttull. Úborinn er ekki nægilega þýtt „unborn";
það táknar þann, sem skorinn er úr móðurlífi, en ekki fæddur á náttúr-
legan hátt. Aldrtregi þýðir ekki „life-long sorrow“, heldur sama og
aldrtjón. Gciski er þýtt með „a kind of kerchief(?)“, en á að vera „goat-
skin“ (geitskinn, geitheðinn). Hermdarverk er rétt þýtt í sjálfri bók-
inni, en rangt í leiðréttingum framan við hana, og líkt mun mega segja
um málfriðr.
Vér verðum að láta hér staðar numið, þó margt fleira mætti til
tína. En vér vonum, að bókin verði svo mikið notuð og keypt, að ekki
líði á löngu, áður en önnur útgáfa komi út af henni, svo að lagfæra
megi þá galla, sem nú eru á henni.
far sem bókin er svo handhæg og hentug fyrir byrjendur, vonum
vér, að hún verði til þess, að stuðla að því, að enskar þjóðir leggi meiri
stund á norræn fræði en hingað til. Kunnum vér því höf. beztu þökk
fyrir starf hans, og eins dr. Craigie, sem bæði hefir komið henni á prent
og varið miklu af sínum nauma tíma til að yfirlíta handritið og próf-
arkirnar. V. Gc.
TH. THORODDSEN: DE VARME KILDER PAA ISLAND, deres
fysisk-geologiske Forhold og geografiske Udbredelse (í „Oversigt over
Vidensk. Selsk. Forhandl.“ 1910, nr. 2 og 3. bls. 97—153, 183—257).
Retta er merkileg ritgerð og mikils virði fyrir þekkingu vora á eðli
lands vors og náttúruöflum. Höf. hefir þar safnað saman í eina heild
megninu af því, sem menn nú vita um vatnshveri á Islandi, og aukið
þar við öllum þeim athugunum, sem hann sjálfur hefir gert á ferðum
sínum. Ritgjörðin skifttist í tvær deildir, óg er hin fyrri um alment
eðli hvera, en í hinni síðari er öllum hverum og laugum á Islandi lýst
sérstaklega. Höf. hefir sjálfur skoðað 65 hverahópa og 44 einstaka hveri
og laugar, en auk þess eru til heitar uppsprettur á 53 stöðum; alls teiur
hann 677 vatnshveri og laugaop á Islandi, en brennisteinshverirnir eru
miklu fleiri; hann hyggur þó, að enn muni finnast margir nýir vatns-
hverir, ef vel er leitað. Höf. prentar skrá yfir hverina í hverri sýslu,
með hita þeirra og hæð yfir sjó, lýsir gróðri við hveri, hverapípum og
hveraskálum og hverahrúðri með ýmsri gerð; þá lýsir hann hveragosum
og mismunandi goseðli ýmsra hvera, hveravatni og efnasamsetningu
þess, og skýrir ýtarlega frá skoðunum manna um uppruna hveravatnsins.
Aður þóttust menn fullvissir um, að hveravatnið væri alt komið að ofan,
frá yfirborði jarðar, færi niður í sprungur og holur og hitnaði þar, en
hinar nýrri rannsóknir benda til þess, að nokkuð af hveravatninu muni
koma innan úr jörðu með afarhita, sem orsakar hveragos og önnur fyrir-
brigði. I hveravatni er oft mikið af köfnunarefni og hóldu menn það
kæmi úr andrúmslofti, en nýjustu rannsóknir benda til þess, að það
muni koma innan úr jörðu og að nokkru leyti vera hreyfandi afl i eld-
gosum og hverum. Rá getur höf. um breytingar þær, sem verða á hver-
um við landskjálfta og sýnir, hvernig þeir á Islandi raða sér niður eftir