Eimreiðin - 01.01.1917, Síða 13

•3
kvennmaðurinn svarið barnið upp á hann, þá er karlmaðurinn
talinn faðir barnsins, og getur barnsmóðirin þá fengið hann skyld-
aðan til að greiða sér hálfan svokallaðan barnsfararkostnað
og hálft eða eftir atvikum alt að því fult m e ð 1 a g með barninu
frá fæðingu þess til fullra 16 ára.
Til skamms tíma voru eigi litlir erfiðleikar á því fyrir barns-
móður, að ná meðlagi hjá barnsföður sínum. Hún hafði yfirleitt
ekki önnur tök til þess, en að láta reyna lögtak hjá honum, og
þurfti þá stundum að elta hann frá einu landshorni á annað.
Sveitar barnsföður var því aðeins leitað, að hann hefði reynst
félaus, og þá ekki altaf við lömb að leika sér, þar sem sumir
oddvitar voru. En nú hefir löggjöf vor gjört tvent í einu, bæði
fjölgað leiðum og tekið af alla króka, svo sem bezt mátti verða.
Nú þarf barnsmóðir yfirleitt ekki annað, en að snúa sér til
dvalarsveitar sinnar, og getur hún þá, ef hún á fram-
færslusveit hér á landi — og það eiga nálega allar hérlendar
konur — og sé barnið á lífi, heimtað, að dvalarsveit sín, eða sú
sveit, sem hún er stödd í, greiði sér, samkvæmt áðurnefndum
yfirvaldsúrskurði, meðlagsupphæð þá fyrir síðastliðið ár, sem greidd
er með börnum þar í sveit, er barnið dvelur. Og meðlag þetta
er ekki talinn fátækrastyrkur til handa barnsmóður, heldur til
handa barnsföður, nema því að eins, að barnsfaðirinn hafi verið
látinn eða alfarinn af landi burt, þegar meðlagið féll í gjalddaga.
Og sé barnsfaðirinn d á i n n, getur barnsmóðirin ekki að eins
heimtað úr dánarbúi hans þau meðlög, er fallin voru í gjalddaga,
þá er hann dó, heldur allar þær ársmeðgjafir, er hann átti ó-
greiddar til 16 ára aldurs barnsins. Hafi barnsfaðir látist frá
barni á I. ári og ársmeðlagið verið 6o kr., getur barnsmóðirin
þannig heimtað 16X60 kr. eða 960 kr.*) úr búi barnsföður síns í
einu. þó eru þau takmörk sett, að barnsmeðlögin greiðist því
aðeins úr búinu, að eignaafgangur hafi orðið umfram skuldir. Auk
þess getur meðlagsfúlgan aldrei orðið hærri en upphæð sú, er
barnið mundi hafa erft, ef það hefði verið skilgetið. Og sitji
ekkja barnsföður í óskiftu búi, ræður skiftaráðandi því, hve
mikið hún á að greiða með óskilgetnum börnum látins manns
síns, og getur jafnvel ákveðið, að ekkjan þurfi ekkert að greiða.
Síðastnefndu ívilnanirnar eru gjörðar vegna ekkju barnsföður, en
eru tæpast allskostar réttlátar.
*) f>6 að frádregnum svokölluðum »millivöxtum«.