Eimreiðin - 01.01.1917, Blaðsíða 42
42
Ég man, hyað mér þótti það skemtilegt. Þar bar svo margt á góma
um landsins gagn og nauðsynjar, um stjómarfar, fjárkláðann, verzlun,
fiskiveiðar, jarðabætur o. fl. Þar voru og oft skemtiræður um ýmislegt,
sem við bar daglega. Og aldrei man ég eftir að fyr væri farið frá
Jóni á kvöldin, en kl. n, og stundum seinna.
Seinni veturinn, sem ég var í Khöfn, um vorið í júnímánuði,
fékk ég bréf frá herráðinu um að mæta til að verða tekinn í lífvörð-
inn. Mig minnir að eg ætti að mæta að fjórum dögum liðnum. Er
ekki þvt að leyna, að mig langaði til að fara í herinn. Daginn eftir
að ég fékk bréfið var ég á gangi í trjágöngunum í Rósenborgargarði,
og var að hugsa um, hvernig ég ætti að ráða fram úr þessu, þorði
ekki að gera neitt í því, fyr en ég fyndi Árna kaupmann Sandholt,
er þá bjó á Kristjánshöfn. og var því að velta þessu fyrir mér á allar
lundir. Þá veit ég ekki fyrri til, en klappað er á herðarnar á mér
og sagt: »Hvað ertu nú að hugsa? Eða hefir unnustan sagt þér
upp ?« Ég sný mér við og er það þá Jón Sigurðsson. Segi ég hon-
um þá, hvernig ástatt var fyrir mér, og að mig langaði til að ganga
í lífvörðinn, en þyrði ekki að gera neitt í því, fyr en ég hefði fundið
Áma Sandholt, sem væri fjárhaldsmaður minn. Þá segir Jón: »Jæja,
gerðu það, en komdu svo til mín, og skal ég þá segja þér, hvernig
að skal fara, ef þú vilt ekki fara í lifvörðinn,« Daginn eftir fór ég til
Árna og sagði honum alla málavexti. En hann aftók það með öllu,
og sagðist einmitt ætla mér að fara seint í júnímánuði í sspekúlants-
túr« með Holger Clausen til Hofsóss og Sauðárkróks. Ég sagði hon-
um, hvað Jón Sigurðsson hefði sagt við mig, og þá segir Sandholt:
»Jæja, það er gott; farðu þá til hans og biddu hann að leysa þig
úr þessum vanda, ef hann getur það.« Fór ég síðan til Jóns og
tjáði honum, hvernig Árni Sandholt hefði með öllu aftekið, að ég
gengi í herinn, því hann ætlaði mér að fara til íslands í sumar í
»spekúlantstúr.« Þá segir Jón: »Nú, fyrst svona er, þá skal ég segja
þér, hvernig að skal fara. Þegar þú mætir hjá þeim háu herrum, þá
skaltu bara segja: »Jeg er Islænder og rejser til Island i Sommer.«
Og vittu, hvernig fer.t — Þetta gerði ég, og þeir sögðu bara; »Det
er godt. De kan gaa.« Svo fór um sjóferð þá.
Um vorið, seint í júní 1860, fór ég til íslands, og sá ekki Jón
Sigurðsson fyr en á alþingi 1867. Þá vorum við faðir minn sálugi
staddir í Reykjavík um þingti'mann, hálfsmánaðartíma, og vorum oft á
þingi. Þá minnist ég þess, er konungsfulltrúi, Hilmar Finsen, sagði á
þingi, að alþingi hefði samþyktaratkvæði um stjórnarskrána, sem
• stjórnin hafði þá lagt fyrir þingið, hversu Jón Sigurðsson spratt þá
fljótt upp úr forsetastólnum og sagði: »Ég vona, að þingmenn hafi
tekið eftir því, hvað konungsfulltrúi sagði: að þingið hefði s a m-
þyktaratkvæði í þessu máli.« — Eitt kvöld vorum við faðir
minn í boði hjá Jóni Guðmundssyni ristjóra, ásamt forseta, og man
ég, að þá sagði Jón forseti, að þessi stjómarskrá væri sú bezta, sem
Danir hefðu boðið okkur; en það væru á henni gallar.
1869 var ég einnig staddur í Rvík um þingtímann, og vildi þá
Jón Sigurðsson hvorki heyra né sjá stjórnarskrá þá, sem þá var lögð
fyrir þingið. Ég var þá einnig í boði ásamt forseta hjá bróður hans,