Eimreiðin - 01.01.1917, Side 57
57
yfir landið, síðan andatrúin fór að ná sér niðri hjá ýmsu af heldra
fólkinu í höfuðstaðnum. En flest þau* fyrirbrigði, sem frá er sagt í
kverinu, má skýra á náttúrlegan hátt, og virðast þau oftast eiga rót
sína að rekja til hugsanalífs höfundarins — vera hans eigin hugsanir,
er birtast sem fyrirbrigði. En að skýra þetta í einstökum atriðum
mundi taka of mikið rúm. — Misskilningur er það á bls. 66, að
nafnið Sölvi þýði »sólu líkurt. Það þýðir þvert á móti blakkur,
fölur eða öskugrár (sbr. sölr og að sölna).
Jafnskýr og ritfær maður, og höf. virðist vera, ætti helzt að fást
við eitthvað fleira en hjátrúarsögur, þó nógu gaman geti verið að
lesa þær. V. G.
HAGSKÝRSLUR ÍSLANDS 5—7. Rvík 1915.
í þessum þremur heftum eru íslenzk mannanöfn samkvæmt mann-
talinu 1. des. 1910, búnaðarskýrslur 1913 og verslunarskýrslur s. á.
Skýrslur um íslenzk mannanöfn hafa menn ekki haft síðan
1855 og er nógu gaman að sjá, hve miklar breytingar hafa orðið á
nafngiftunum síðan þá. Árið 1835 voru alls ekki nema 530 karla-
heiti og 529 kvennaheiti, en 1910 voru karlaheitin 1341 og kvenna-
heitin 1318. Þetta sýnir, að nöfnin eru nú orðin miklu fjölbreyttari
en áður, þar sem heitatala bæði karla og kvenna hefir 2—3-faldast
síðan 1835, þó fólkinu hafi ekki fjölgað nema um tæpan 1/s. Og þó
eru 53 karlaheiti og 73 konuheiti, sem til voru 1855, nú horfin úr
sögunni. En við hafa bæzt 864 ný karlaheiti og 862 konuheiti. —
Tala ættarnafna hefir nálega þrefaldast síðan 1855; voru þá ekki
nema 108, en 297 árið 1910.
Algengust af karlmannsnöfnum voru: 1. Jón (3934), 2. Guð-
mundur (2852), 3. Sigurður (2098), 4. Ólafur (1352), 5. Magnús
(1290), 6. Kristján (1178), 7. Einar (1050). En af kvennmanns-
nöfnum voru algengust: 1. Guðrún (4620), 2. Sigríður (3605), 3
Kristín (2286), 4. Margrét (2007), 5. Ingibjörg (1837), 6. Anna
<i359)> 7- Heiga (1311).
Skrítin eru sum af nöfnunum og ekki sem viðkunnanlegust, t. d.
Rustíkus, Októ, September, Thorlakósíus, Sesselíus, Mekkínó, Erek,
Guðvalínus, Elenmundur, Guðníus og kvennanöfnin Septemborg,
Epífanía, Bjarnasigrún, Bárðlína o. s. frv.
Búnaðarskýrslurnar sýna nokkrar framfarir frá árinu á undan
(1912). Þannig hefir nautgripum fjölgað um 678 (úr 26,285 UPP
í 26,963) og-sauðfé um 34,783 (úr 600,181 upp í 634,964). En
vart eru þar þó öll kurl til grafar komin; því þó sauðfé hafi fjölgað
um nál. 80,000 síðustu 5 árin, þá er fjártalan ekki meira en jöfn því,
sem hún reyndist við fjárskoðunina um áramótin 1906—07. Því þá
taldist sauðfénaðurinn 634,700, eða um 109,000 fram yfir það, sem
fram var talið vorið eftir (1907). Hefir framtalið því verið 6 ár að
ná fjártölunni, eins og hún var í raun og veru 1907. Hvort fjölgunin
stafar að nokkru leyti af bættu framtali, verður ekki sagt með vissu.
Að minsta kosti virðist auðsætt, að enn vantar mikið á, að aliur sauð-