Bókasafnið - 01.01.1998, Blaðsíða 72
heiti Aram, í þýðingu Gyrðis Elíassonar. Þannig varð hugar-
heimur bernskunnar í skrifum karla að nokkurs konar þema
þegar leið að Þorra, og stóra spurningin sem Jón spyr í Vorljóði
- „Geta börn verið fátæk”. Ég held áfram með jólabækurnar
eftir því sem þær eru á lausu á bókasafninu og er að lesa bók
Kristínar Omarsdóttur, Elskan mín ég dey, sem ég tel vel að rit-
höfundaverðlaunum Ríkisútvarpsins 1997 komin. Skyldulesn-
ingin í bókaklúbbnum mínum í janúar var bókin Alias Grace
eftir Margaret Atwood. Þetta er skáldsaga byggð á raunveruleg-
um atburðum sem gerðust í Kanada á nítjándu öld er 16 ára
gömul vinnukona var sökuð um grimmileg morð á vinnuveit-
anda sínum og ráðskonu hans. Höfundur skapar þarna spenn-
andi sögu en einnig vandaða samtímalýsingu á lífi kvenna og
viðjum hugarfars þess tíma. Klúbburinn gaf henni góða eink-
unn. Næsta viðfangsefni klúbbsins er Njála sem bíður mín á
náttborðinu.
Sigurður Jón Ólafsson
Ég er gjarnan með a.m.k. þrjár bækur í
takinu í einu, jafnvel fleiri. Þær eru af
ólfkum toga; í fyrsta lagi skáldsaga eða
ævisaga, í öðru lagi ljóðabók og í þriðja
lagi bók fræðilegs eðlis, oftar en ekki
um heimspeki.
Björn Th. Björnsson er einhver
mesti stílsnillingur þeirra rithöfunda
sem starfa í dag. Frá því ég las Hraunfólkið fyrir tveimur árum,
sem mér þótti afburða góð, hefi ég lesið allar skáldsögur hans
nema Haustskip sem ég er einmitt að lesa um þessar mundir.
Björn kallar sögur sínar heimildasögur enda byggja þær á sann-
sögulegum atburðum er áttu sér stað fyrr á öldum. Heimilda-
skrár fylgja oft sögum hans og jafnvel ættartölur en vitanlega
eru atburðirnir stílfærðir. Björn leitast við að ná áhrifum þeirra
tíma er sögurnar fjalla um með því að líkja að sumu leyti eftir
þeim ritstfl er þá tíðkaðist og tekst það ljómandi vel. Það er ekki
síst þess vegna sem bækur hans ættu að vera skyldulesning í
framhaldsskólum. Sögur Björns hafa mér vitanlega aldrei verið
tilnefndar til verðlauna enda finnst manni einhvern veginn að
þær séu utan og ofan við hvers kyns verðlaunaveitingar og
metsölulista.
Um jólin las ég aðeins eina bók frá upphafi til enda. Sú var
Fótspor á himnum eftir Einar Má Guðmundsson. Hafði ég
mikla ánægju af því að lesa hana enda er hér á ferð skemmtileg
og áhrifarík saga, fjörlega skrifuð og persónusköpun skýr.
Hæfileiki Einars til að segja sögu nýtur sín hér vel og ekki er
þessi bók síðri en Englar alheimsins.
Ég hefi verið að lesa Ljóðasafn Davíðs Stefánssonar undan-
farna mánuði og ár mér til ánægju en ég festi kaup á því þegar
það kom út í tilefni 100 ára afmælis skáldsins. Um skáldgáfu og
hagmælsku Davíðs efast líklega fáir. Þess á milli lít ég í aðrar
Ijóðabækur sem vekja forvitni mína. Þar vil ég minnast sér-
staklega á bók Óskars Árna Óskarssonar, Vegurinn til Hólma-
víkur, sem út kom í vetur. Ég og starfsbróðir minn, Ingvi Þór,
deildum um það hvort hér væri á ferðinni prósaljóð eða örsögur.
Þegar ég bað skáldið skera úr þessari deilu kvað hann það einu
gilda. Við Ingvi getum því haldið áfram deilu vorri. Mér finnst
Óskari takast ljómandi vel í þessum prósaljóðum (sem ég leyfi
mér að nefna svo) að varpa skáldlegri sýn á hversdagsleikann,
skynja umhverfið á ljóðrænan hátt. í stuttu máli er þetta fjarska
notaleg lesning.
Mitt ágæta samstarfsfólk var svo elskulegt að gefa mér Sögu
daganna eftir Árna Björnsson þegar ég varð fimmtugur. Þessi
viðamikla og stórfróðlega bók rekur sögu daganna árið um
kring og hefst á sumardeginum fyrsta. Það er ársverk að lesa
svona bók enda reyni ég eftir bestu getu að fylgja rímtali bók-
arinnar.
Það hefur lengi verið ásetningur minn að lesa Sturlungu í
heild sinni. Ég var reyndar búin að gera nokkrar atrennur að
henni en ákvað nú um jólin að byrja á henni uppá nýtt og svo er
bara að sjá hversu lengi sú lesning endist mér. Mér finnst bráð-
nauðsynlegt að lesa reglulega eitthvað í miðaldabókmenntum
okkar. Við í fjölskyldunni höfum undanfarnar vikur verið að
hlýða á lestur Óskars Halldórssonar á Grettis sögu. Þetta er því
einskonar húslestur en sagan er valin m.a. með hliðsjón af því
að hún er skyldulesning hjá 10. bekk grunnskóla. Þetta er upp-
taka úr útvarpinu frá 1981 og það er hrein unun á hlýða á
frábæran lestur Óskars.
Ég minntist í upphafi þessar greinar á að ég læsi öðruhverju
efni heimspekilegs eðlis. Á náttborðinu liggur Siðfrœði lífs og
dauða eftir Vilhjálm Árnason. Þegar þetta er á disk fest hefi ég
aðeins lesið formálann. (Ég er einn af þeim sem hlaupa aldrei
yfir formálann).
Síðast en ekki síst skal minnst lauslega á barnabækur. Ég les
allflestar bækur sem koma á safnið og ætlaðar eru yngstu les-
endunum. Það geri ég m.a. með tilliti til þess hvað sé nýtilegt af
þeim fyrir sögustund. Fyrir seinustu jól komu út nokkrar ágætar
barnabækur og vil ég leyfa mér að mæla með nokkrum þeirra
einsog t.a.m. Tígrisdýrinu og vindhviðunni miklu, Gott að bora
í nefið, Kóngsdótturinni og grísnum, Lúlla lœkni og síðast en
ekki síst Englajólum eftir Guðrúnu Helgadóttur. Allar hafa
þessar sögur einhvern boðskap að flytja og þarsem ég reyni að
varðveita barnssálina í mér þá hefi ég fullt eins gaman af þeim
og börnin sem ég er að lesa fyrir.
Svanfríður Harpa Magnúsdóttir
Ég fékk sex bækur í jólagjöf, þar af
tvær af Bert og baðstrandargellunum.
Ég setti hana á jólaóskalistann, af því að
mér finnst Bert-bækurnar svo skemmti-
legar. Ég hef lesið fjórar. Núna er ég að
lesa Margt býr í myrkrinu eftir Þorgrím
Þráinsson. Hún er allt í lagi. Ég fékk
hana á skólabókasafninu en annars fer
ég líka í bókabílinn í Stakkahlíðinni og
fæ bækur þar. Skemmtilegasta bókin sem ég hef lesið er samt
Ungfrú Nóra. Ég fékk hana í jólagjöf í fyrra. Fyrst þegar ég
byrjaði á henni fannst mér hún ekkert skemmtileg en svo þegar
ég las meira varð hún skemmtilegri og skemmtilegri
72
BÓKASAFNIÐ 22. ÁRG. 199«