Dagur - 12.02.1968, Blaðsíða 45
Veiðimenn og veiðihundar.
Þegar fálkar höfðu verið veiddir og
voru komir í hendur erlendra eigenda
sinna, hófst tamningin. Ætíð var fuglinn
beittur mikilli þvingun og harðræði.
Hann var sveltur, bundið fyrir augu
hans og honum varnað svefns í fleiri
sólarhringa. Að síðustu laut hann svo
lágt að eta úr hendi fálkatemjarans og
síðan lærði hann að hlýða skipunum,
því fálkinn er greindur gugl.
Veiði með fálkum fór oftast þannig
fram, að veiðimaður bar fálka á öxl sér
og hafði á honum leðurband. Veiðimað-
ur var ríðandi og hafði veiðihunda. Þeg-
ar veiðifugl bar fyrir auga var fálkanum
sleppt og hremmdi hann fuglinn eftir
styttri eða lengri eltingaleik, en hund-
arnir færðu húsbónda sínum bráðina og
fálkinn settist á sinn fyrri stað.
Talið er, að sa!a íslenzkra fálka hæf-
ist strax á tíundu öld. Kirkjan og
konungsvaldið háðu stríð um fálkana og
veitti ýmsum betur. Þegar siðaskiptin
voru um garð gengin, og eignir kirkju og
klaustra gengu undir konung, tók kon-
ungur að selja fálkaveiðiréttinn og varð
það honum mikil tekjulind.
Hámark fálkaveiða á Islandi varð fyr-
ir tveim öldum. Þá voru fluttir út um
200 fálknr (árið 1764 210 fálkar). Fálka-
veiðar lögðust niður 1806. En þótt ís-
lenzkir menn veiddu fálka, stunduðu þeir
ekki veiðar með fálkum. Það var höfð-
ingjum einum eftir látið. En beztu fálk-
ar, einkum hvítir, ' ungir fálkar, vorp
goldnir með nokkrum kýrverðum.
Fálkaungar voru teknir í hreiðrum
sínum en fleygir fálkar voru veiddir í
net. Var engt fyrir þá með rjúpu, dúfu
eða öðru. Um langan tíma voru send
sérstök fálkaskip til Islands frá Dan-
mörku til að sækja nýveidda fálka. Var
þetta því all-umfangsmikil verzlun.
Dýraíþróttir standa með blóma í mörg-
um löndum og erum við eftirbátar
flestra í þeirri grein. Hér er þó hestur-
inn „kominn á blað“ en hundinn vantar
enn í hina sígildu þrenningu.
VIÐ SENDIJM DE,GI BEZTU KVEDJUR OG ÁRNAÐARÓSKIR
Á 50 ÁRA AFMÆLIBLAÐSINS
Um leið þökkum við honum ótrauða sókn og vörn í málum samvinnumanna á liðn-
um áratugum. Við vonum að jafnfrámt því sem blaðið eflist í framtíðinni verði það
jafn góður málsvari samvinnuhreyfingarinnar og áður.
S.LS • ST ARFSM ANN AH ALD
DAGUR 50 ÁRA 45