Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1974, Page 46

stafað af því að rætur þeirra jurta, sem þar vaxa, hafi safnað
kalsíum í efstu sentímetrana, og þar sem að í þessum gróð-
urlendum er mun meira af tvíkimblöðungum en í grasmón-
um, en tvíkímblöðungar eru mun ríkari á kalsíum en ein-
kímblöðungar, þá getur hið háa magn í efstu sm hrís- og
lyngmósins stafað frá lifandi og dauðurn rótarhlutum tví-
kímblöðunga, sem óhjákvæmilega hafa blandast þeirri
mold, sem efnagreind var.
Melurinn og flagið eru heldur fátæk á kalsíum, en úr þess-
um jarðvegsgerðum voru aðeins tekin sýni úr efsta laginu.
I mýrinni er kalsíummagnið hæst efst, miðað við þunga, en
þegar komið er niður fyrir 10 sm dýpt er kalsíum orðið
heldur lágt. Sést af þessu, að þegar svona mýrar, sem unnar
eru við ræktun í 15—20 sm dýpt, að ekki sé sagt dýpra, og
jarðvegi þeirra blandað saman, verður kalsíummagn blönd-
unar yfirleitt heldur lágt. Leidd hafa verið rök að því (Jó-
hannes Sigvaldason 1974), að í mýrar- og moldarjarðvegi
a.m.k. þurfi kalsíummagn jarðvegsins að vera minnst sem
næst 10 meq Ca/100 g mold ef nytjajurtir eiga að gefa fulla
uppskeru. Kalsíummagnið í mýrinni á Víkurbakka, þegar
komið er niður í 10 sm dýpt, er alveg á mörkum þess sem
nægilegt má teljast fyrir nytjaplöntur. Sömu sögu er að
segja um gamla túnið. I nýræktartúninu, sem svo oft hefur
kalið, er kalsíummagn í iillum dýptum á mörkum þess sem
nauðsynlegt er í túnum.
Eitt gróðurlendi er eftir, en það er snjódældin. Hér er
kalsíummagnið mjög óvenjulegt eða svo lágt að með ólík-
indum má kalla í moldarjarðvegi djúpum eins og í snjó-
dældinni er. (Sjá snið á mynd 1). Gróður í snjódældinni er
í samræmi við þetta mjög einhæfur, fyrst og fremst finnung-
ur, sem virðist hafa aðlagast vel þeim aðstæðum sem þarna
eru. Ástæðuna fyrir þessu lága kalsíummagni í snjódæld-
inni má sennilega rekja til þess að í þessar dældir, svo sem
nafnið bendir til, kemur venjulega snjór snemma hausts og
liggur þar af veturinn og oft fram á vor. Jörð frís því sjald-
an í þessum lægðum og verður af þeim sökum þarna meiri
útskolun á næringarefnum en í öðrum jarðvegi. Ekki er
48