Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1974, Blaðsíða 68

Hér að framan hefur verið gerð grein fyrir hvernig kyn-
bótastarfinu er háttað í Noregi og Svíþjóð. I Danmörku var
aftur á móti eftir stríðið byggðar afkvæmarannsóknarstöðv-
ar, þar sem nautin eru afkvæmarannsökuð. Mikill fjöldi
nautgriparæktarfélaga vann að kynbótastarfinu með mjög
takmarkaðri samvinnu sín á milli. Rannsóknir á síðari
árum hafa leitt í ljós að alltof lítið samhengi var milli af-
kvæmadómsins á stöðvunum og hvernig dætur nautanna
reyndust á búum bænda.
Þessar rannsóknir ásamt þróun í nágrannalöndum leiddu
til mikilla umræðna um hvort ástæða væri til að breyta til
við framkvæmd kynbótastarfsins og þá á hvern veg.
Hópur kynbótafræðinga við Landbúnaðarháskólann í
Kaupmannahöfn hófst handa um að útbúa nýjar kynbóta-
áætlanir og liggja þær nú fyrir (Petersen et al 1973). Hafa
þeir framkvæmt geysimikla útreikninga og eru niðurstöð-
ur þeirra í fullu samræmi við framangreindar niðurstöður.
Við danskar aðstæður telja þeir rétt að stunda tiltölulega
sterkt úrval hjá nautunum fyrir vaxtarhraða áður en þau
eru tekin í notkun í sæðingu. Þeir leggja til að framkvæmd-
in verði á þessa leið.
Árlega keyptir 320—530 nautkálfar.
í notkun verða teknir 125—160 árlega.
Hópstærð í afkvæmarannsókn 150—280 dætur.
Fjögur bestu nautin í hverjum árgangi notuð sem
nautsfeður.
Þetta á að gefa árlega erfðaframför um 1,5% í mjólkuraf-
köstum og 0,3% í vaxtarhraða. Þeir gerðu ekki ráð fyrir
þeim möguleikum að einblendingsrækt væri notuð í kjöt-
framleiðslunni.
Nefna má að þeir fundu, að ef stofninum væri skipt í
minni hópa og kynbætur stundaðar innan þeirra þá var t.d.
með að skipta í 10 hópa, sem væru 50.000 kýr hver, aðeins
mögulegir um 2^ hlutar þeirra framfara, sem hægt var að ná
í einum stofni. Þetta undirstrikar nauðsyn þess að fram-
kvæma sameiginlegt kynbótastarf í öllum stofninum.
70