Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1974, Page 75

meta þroskann út frá tveim forsendum, þannig: 1) eins og
þroskinn hefði verið í grasinu óbitnu út frá einstöku eldri
stráum óbitnum (að okkar mati) og 2) samkvæmt þeim
þroska, sem grösin höfðu náð að meðaltali þrátt fyrir beit.
Þar eð betri fylgni fékkst við meltanleikann þegar forsenda
2) var notuð við útreikning á fylgninni milli meltanleika og
þroska eru þær þroskamatstölur notaðar á viðkomandi stöð-
um í súluritinu (mynd 1).
Reiknuð var út fylgni (correlation) milli meltanleika og
þroskamats annars vegar og lengdarmælingar hins vegar.
Reyndist fylgnistuðullinn (r) í fyrra tilfellinu vera -^-0,78,
en -=-0,77 í hinu síðarnefnda. Reyndust þeir raunhæfir í
99% tilfella. Þetta má túlka á þann veg að í u.þ.b. 60% til-
fella stafar breytileiki í meltanleika af breytileika í þroska
eða lengdarvexti.
Víkjum nú að mynd 2, sem sýnir hvernig meltanleikinn
breytist með hæð á hverjum tíma og í hvoru sniðinu fyrir
sig. Fyrir hvert tilfelli eru dregnar útreiknaðar beinar línur
og aðhvarfslíkingar (regression equation) gefnar fyrir hverja
línu ásamt fylgnistuðlum þeirra. Samkvæmt líkingunum,
þar sem y táknar meltanleika í ákveðinni hæð í metrum yfir
sjávarmál og x hæðina í metrum, má sjá að t.d. fyrir Kerl-
ingu þann 6. júlí (4) eykst meltanleikinn um 0,0257 meltan-
leikaeiningar fyrir hvern metra upp á við eða um 2,57 melt-
anleikaeiningar fyrir hverja 100 metra.
Það getur verið álitamál hvernig túlka skuli samband
meltanleika með hæð eins og sýnt er á mynd 2. Það má t.d.
hnita línur í gegnum punktana sem mynda allt annað en
beinar línur. Hvað er rétt og hvað rangt verður að bíða
frekari rannsókna. Augljóst er þó, hver sem túlkunin annars
kann að vera, að meltanleikinn minnkar eftir því sem á
sumarið líður, og þvi meira sem neðar dregur. Þá er greini-
lega um verulegan mun að ræða milli þessara tveggja staða
varðandi meltanleika snarrótar með hæð. Þann 6. júlí, mun-
ar u.þ.b. 5 meltanleikaeiningum að meðaltali milli þessara
staða í sömu hæð en í kringum 20. ágúst er þessi munur
orðinn um 9 meltanleikaeiningar. Þá er athyglisvert að
77