Frjáls verslun - 01.10.1988, Page 18

BÍLAR
ÍSLENDINGAR EIN MESTA BÍLAÞJÓÐ VERALDAR:
TVEIR UM HVERN FÓLKSBÍL!
• YFIR 20% TEKNA RÍKISINS KOMA AF BÍLUM
• HLUTUR RÍKISINS í BÍLAVERÐISAMIOG FYRIR TOLLALÆKKUN
• VERÐA AÐEINS FLUTTIRINN 6-10 ÞÚSUND BÍLAR1989?
Engum vafa er undirorpið
að bíllinn er í dag þarfasti
þjónn nútímamannsins. I önn
dagsins ríður á að menn kom-
ist hratt og örugg-
lega á milli staða,
hvort heldur sem er
með einkabíl eða al-
menningsvögnum.
Þá er ekki síður
nauðsynlegt í tækni-
þjóðfélagi 20. aldar
að hafa yfir að ráða
öflugum flutninga-
tækjum á fjórum eða
fleiri hjólum og enn
er það bíllinn sem
kemur til sögunnar.
Hér er ekki ætlunin að
rekja í sögulegu samhengi
notkun bifreiða á íslandi eða nauðsyn
þeirra fyrir okkur Islendinga. Hins
vegar er ljóst að bílgreinin stendur á
tímamótum um þessar mundir og því
fróðlegt að reyna að meta umfang
hennar, þróun á síðustu árum, þýð-
ingu fyrir þjóðarbúið og síðast en ekki
síst hvað sé framundan í þessum at-
vinnuvegi sem aflar árlega um 20%
heildartekna ríkissjóðs.
SVEIFLUR Á LIÐNUM ÁRUM
í umræðum um bifreiðainnflutning
hefur glögglega komið fram að sveifl-
ur hafa verið miklar á síðustu 2 árum.
Þetta er ekkert nýtt. Innflutningurinn
hefur einkennst af gífurlegum sveifl-
um síðustu tvo áratugina og má ugg-
laust rekja þær til ýmissa ytri að-
stæðna. Hitt er svo auðvitað stað-
reynd að aukningin hefur verið
stigvaxandi, þökk veri auknum þjóð-
artekjum og neyslu manna í kjölfar
þeirra.
Á síðasta áratug voru fluttir að
meðaltali 7.500 bílar til landsins á ári.
Þessar tölur hafa farið hækkandi á
undanförnum árum, m.a. í kjölfar
toUalækkunar í mars 1986, þannig að
meðaltal síðustu 10 ára er 10.700 bílar
á hverju ári. Þetta kemur vel fram í
tölum um skráða bíla. Þeir voru
95.600 í árslok 1980 en voru orðnir
133.500 í árslok 1988.
Eins og áður sagði varð mesta
aukning í innflutningi bifreiða til ís-
lands í kjölfar kjarasamninga í mars
1986 þegar samkomulag varð um að
lækka aðflutningsgjöld af bifreiðum
um 30%. í stað rúmlega 7000 bfla,
sem fluttir voru inn nýir eða notaðir á
árinu 1985, fór innflutningurinn upp í
15.600 bfla á árinu 1986. Á árinu 1987
hélt skriðan áfram og nýir bflar flæddu
út á göturnar í meira mæli en nokkru
sinni fyrr. 23.500 bflar komu til lands-
ins og þrátt fyrir verulegan samdrátt
á þessu ári mun ekki langt í að 16.000
bfla markinu verði náð. En
meira um það síðar.
Ástæðurnar fyrir mikl-
um sveiflum eru margar.
Sú sem síðust var nefnd,
þ.e. tollalækkunin í mars
1986, hefur orðið hvað af-
drifaríkust en fleiri má
nefna á síðustu árum og
áratugum. Innflutningur
minnkaði t.d. mjög árið
1968, sem menn hafa rakið
til sfldarleysis og einnig ár-
ið 1975, sem á eflaust rót
sína að rekja til olíukreppu
og annarra tíðinda utan úr
heimi. Loks má nefna árið
1983, en það ár var gripið
til efnahagsráðstafana innanlands
sem gerðu bifreiðar hlutfallslega dýr-
ar og dró því verulega úr sölu.
AFK0MA FYRIRTÆKJANNA
Bifreiðainnflytjendur eru sammála
um að erfitt sé að reka fyrirtæki í
þessari atvinnugrein við slíkar að-
stæður. Miklu skiptir fyrir afkomuna
að fjárfestingum sé stillt í hóf en hins
vegar virðist greinilegt að þar hafa
sumir innflytjenda reist sér hurðarás
um öxl. Meginvandinn liggur vitan-
lega í sveiflunum; ráðist er í dýra fjár-
festingu á ári með mikla innkomu en
greiðslubyrðin heldur áfram þrátt
fyrir minnkandi tekjur næstu ár á eft-
ir.
Mörg dæmi eru til hjá innflutnings-
fyrirtækjunum um dýrar fjárfestingar
TEXTI: VALÞÓR HLÖÐVERSSON MYNDIR: GRÍMUR BJARNAS0N
18
Skipting á verði meðalstórs fjölskyldubíls í desember 1988
Verfcsmiðjan Flutningur, Aðfiutningsgjöld, Álagning,
(35-40%) uppskipun, söluskattur standsetning,
tryggingar, (30-40%) ábyrgð
bankakostnaður (15-20%)
37% 9% 36% 18%
Tölur eru byggðar á upplýsingum frá Bílgreinasam-
bandinu.