Frjáls verslun - 01.10.1988, Side 19

bílar bíða nýrra eigenda.
og afleiðingamar hafa í sumum tilfell-
um ekki látið á sér standa. Fyrirtæki
sem hafa verið ímynd traustrar efna-
hagsstöðu hafa þurft að hætta rekstri
og útsjónasamir nýgræðingar í grein-
inni hafa náð undir sig æ stærri hluta
markaðarins. Dæmi um þetta eru við-
skipti Veltis hf, sem komst í greiðslu-
þrot á árinu, m.a. vegna of mikilla
fjárfestinga, og Brimborgar hf, sem
keypti hið fyrmefnda og jók hlutdeild
sína í innflutningnum vemlega.
í versnandi efnahagsástandi eru
blikur á lofti fyrir bílafyrirtækin því
mörg þeirra hafa ráðist í gífurlega fjár-
festingu á síðustu misserum. Dæmi
um slík fyrirtæki eru Sveinn Egilsson
hf og Bílaborg hf. Vissulega hljóta
menn að vona að eiginfjárstaða þess-
ara fyrirtækja og bætt afkoma í góð-
æri tveggja síðustu ára komi þeim yfir
þessa hjalla sem framundan hljóta að
vera. Einnig má nefna Heklu hf sem
byggir nú stórhýsi við Laugaveg, en
þess ber að geta að það fyrirtæki
stendur á afar gömlum merg og það
sem meira er, Hekla flytur inn og
selur ýmsan annan varnig en bifreiðar
og hefur því ekki öll eggin í sömu
körfu. Fram hefur komið að Hekla hf
þarf ekki lánsfé vegna fjárfestingar-
innar. Ingvar Helgason hf hefur ráðist
í að reisa stórhýsi við Elliðaárvoginn í
Reykjavík en það fyrirtæki hefur farið
sér hægt í fjárfestingum hingað til og
skilað mjög góðum hagnaði.
Sveiflumar í innflutningi koma vel
fram í tölum sem sýna afkomu fyrir-
tækja sem versla með bíla og bflavör-
ur. Hagnaður þeirra fyrir skatt og af-
skriftir, sem hlutfall af tekjum, hefur
verið afar mismunandi eða allt frá því
að vera ríflega 5% árin 1972,1981 og
1986 niður í 0% árið 1985. Þetta kem-
ur fram á myndriti sem byggir á tölum
frá Þjóðhagsstofnun.
I samtölum Frjálsrar verslunar við
talsmenn bifreiðaumboðanna kom vel
fram að menn telja einsýnt að um al-
varlegan samdrátt í imiflutningi verði
að ræða á næsta ári og sumir töluðu
raunar um hrun í þeim efnum. Til
dæmis sagðist Jóhann Jóhannsson í
Brimborg ekki eiga von á nema um
6000 bflum til landsins á árinu 1989 og
„því eins gott að menn snúi sér líka að
einhverju öðru,“ eins og hann komst
að orði. Undir þetta tók Kristinn Val-
týsson hjá Bifreiðum og landbúnaðar-
vélum sem sagðist búast við svipuð-
um bifreiðainnflutningi á næsta ári og
var árið 1985 eða ríflega það. Þá voru
fluttir inn 7.200 bflar, þar af 5.650
fólksbflar.
AUKINN HLUTUR RÍKISINS
Aður í þessari samantekt var
minnst á lækkun aðflutningsgjalda af
bifreiðum og alkunna er að þarfasti
þjónninn er einn gildustu tekjustofna
íslenska rfldsins. En hvernig hefur
álögum verið háttað undanfarin ár?
Lítum nánar á það.
Fyrst er að minna á þá staðreynd
að tekjur ríkisins af bflainnflutningi og
bflanotkun, sem hlutfall af heildartekj-
um, hefur verið um og yfir 20% á
undanförnum árum. Þá er miðað við
tekjur vegna innflutnings bflanna,
varahluta í þá og hjólbarða. Einnig
tekjur vegna viðgerða á bifreiðum og
sölu á eldsneyti og tryggingum. Á
tímabilinu 1977-1987 fór hlutfallið
19