Frjáls verslun - 01.09.1997, Qupperneq 65

Lirtir mennin?
íílozart í baðfötum
Cosi fan tutte í Islensku óperunni.
Ópera eftír Lorenzo da Ponte og Wolfgang Amadeus Mozart.
Hljómsveitarstjóri: Howard Moody.
Leikstjóri : David Freeman.
Leikmynd og búningar : David Freeman.
Helstu söngvarar : Sólrún Bragadóttír, Ingveldur Ýr Jóns-
dóttir, Þóra Einarsdóttir; Loftur Erlingsson, Björn Jóns-
son og Bergþór Pálsson.
ér leiðist þetta verk Mozarts,“ sagði Mario Del Monaco
eitt sinn við mig þegar við vorum að ræða eitt tónverka
liins mikla meistara. Mario Del Monaco var óumdeildur
konungur ítalskra tenóra á sjötta og sjöunda áratugnum.
Þá voru tenórar á stjörnuhimni óperunnar margir en ekki þrír
eins og tónlistarunnendur virðast láta sér nægja í dag. Enda þótt
ég væri ekki sammála, mótmælti ég ekki Mario enda stórtenór-
inn ekki sú manngerð sem kærði sig um að vera andmælt. Ég var
og er Mozart unnandi og fannst þá sem verk hans væru yfir
gagnrýni hafin. Með tímanum hef ég lært að velja og hafna og
komist að þeirri niðurstöðu að sum verka meistarans höfða ekki
til mín. Líkt og Atli Heimir Sveinsson hreifst ekki af nýjustu lög-
um Rolling Stones, við lítinn fögnuð aðdáenda þeirrar hljómsveit-
ar, verður hver og einn að skoða hjá sjálfum sér hvaða tónlist nær
til hjartans eða vekur hrifningu og fögnuð. Ég verð því að byija
þessa tónlistargagnrýni á því að upplýsa lesendur um það að mér
finnst Cosi fan tutte eftir Mozart heldur löng og leiðinleg ópera.
Það er ekki því að kenna að ég hafi ekki séð nægilega spennandi
uppfærslur þvi ég hef séð þessa óperu víða og í bestu óperuhús-
um Evrópu - heldur er söguþráðurinn langur, ótrúverðugur og
ekki sérlega fyndinn. Það var því með nokkrum kvíða sem ég
hélt í Islensku Operuna, og svolítið fordómafullur.
Frumleg og fjörug leikstjórn
Það er ekki nýmæli að færa óperur til í tíma og rúmi og gefa
þeim þannig aðra merkingu. Oft verður þetta kauðslegt í óper-
um af því að textinn stendur eftir óhreyfður og hæfir þá ekki leng-
ur efninu. Uppfærsla íslensku Óperunnar á Cosi fan tutte er sett
í nútímann en látin gerast í Napólí, eins og í upprunalegu hand-
riti Lorenzo da Ponte. í sem stystu máli þá gengur þessi uppsetn-
ing David Freeman upp. Leikstjórn hans er frumleg og
fjörug en sums staðar ærslafull og yfirdrifin. Það kemur
þó ekki að sök því þetta er allt saman hin besta skemmt-
un. David Freeman hefur góða kímnigáfu sem hann
nýtir með litlum og óvæntum innskotum hér og þar. Cosi
fantutte, sem er ófyndin gamanópera, verðurmeð
þessu móti fyndin, eins og hún hefur eflaust virst
samtímamönnum tónskáldsins. David Freeman
sá einnig um búninga og sviðsmynd. Eins og við
má búast, þegar sami maður sér um hvort tveg-
gja, hæfði sviðsmyndin uppsetningunni.
Hljómsveitin, undir stjórn Howards Moody,
spilaði mjög fallega. Tempo voru frekar hröð
Ur óþerunni Cosi fan tutte sem sýnd er í Islensku óþerunni.
Söngkonurnar Þóra Einarsdóttir, Ingveldur Ýr Jónsdóttir og
Sólrún Bragadóttir í hlutverkum sínum.
Mynd: Guðmundur Ingólfsson í Imynd.
og henluðu þannig þessari uppfærslu og resítatív voru frjálsleg.
Nokkrir hnökrar voru reyndar á forleiknum en síðan small allt
saman.
Söngvararnir
Það er ekki mikill kór í óperunni og honum var sleppt en það
skaðar ekki uppfærsluna nema smávegis undir lok annars þáttar
þegar hljómsveitin spilar stuttan kór sem þar ætti að vera. Fyrst
hlusta söngvararnir á kórinn sem enginn er og bregðast síðan við
þeim tíðindum sem hann færir þeim, en þau tíðindi heyrast auð-
vitað ekki. Sólrún Bragadóttir söng Fiordiligi og gerði það
glæsilega. Rödd hennar er jöih og fyllt á öllu raddsviðinu. Arían
„Come scoglio immoto resta“ var hreint frábærlega sungin.
Ærslafull uppsetningin truflaði stundum fallegan söng hennar og
dró athyglina óþarflega frá honum. Þóra Einarsóttir er léttur og
bjartur sópran sem hæfir hlutverki Despinu fullkomlega. En
Þóra er líka góður gamanleikari sem kallaði hvað eftir annað
fram hlátur óperugesta þetta kvöld. Þetta er stórsigur fyrir hana.
Ingveldur Ýr Jónsdóttír gerði Dorabellu góð skil. Sundum var
raddblærinn ekki nægilega rúnnaður og missti þá fegurð sína en
það leynir sér ekki að Ingveldur er sviðslistamaður. Björn Jóns-
son söng Ferrando. Hann hefur fallegan raddblæ en þarf að
bæta raddtækni til þess að ná að syngja hæðina rétt og áreynslu-
laust. Til að svo megi verða þarf hann að ná að brúa svokallaða
yfirgangstóna frá miðsviði og yfir á efra svið raddarinnar. Því
miður var hinni fallegu tenóraríu „Un'aura amorosa del nostro
tesoro “ sleppt. Loftur Erlingsson syngur Gugliemo og hefur
þessa yndislegu baríton rödd sem hann hefur þjálfað af kost-
gæfni. Bergþór Pálsson er senuþjófur í bestu merkingu þess
orðs. Og ekki hefur hann skaðast af því að fara í leiklistar-
nám. Hann er “buffo” söngvari eins þeir gerast bestir.
Samsöngurinn gekk vel upp en þó hefði ég viljað fá
perluna “Soave sia il vento” í fýrsta þætti betur flutta.
Söngkonunar liéldu t.d. of mikið aftur af sér.
Ég gæti best trúað að Mozart hefði orðið mjög sátt-
ur við þessa uppfærslu. Hann var sjálfur uppreisnar-
gjarn og ögrandi og ekki víst að hann hefði haft gam-
an af 200 ára gamalli óperu án þess að breyta henni.
I heildina var þetta hin ánægjulegasta sýning. Ég
hvet tónlistarunnendur til þess að fara og skemmta
sér og það er alveg óhætt að taka fjölskylduna
með. S5
Cosi fan tutte í Islensku óperunni
65