Frjáls verslun


Frjáls verslun - 01.09.1997, Blaðsíða 69

Frjáls verslun - 01.09.1997, Blaðsíða 69
 Lhtiremennin? -• réð kómíkin hins vegar ríkjum ein, alls kyns hopp og ærsl, und- arlegar teygjur og sveigjur, án þess að nokkuð væri reynt til að gera manninn geðfelldan. En ugglaust hafði Tsjekhov sjálfur fremur litla samúð með mönnum af þessu tagi. Gunnar Eyjólfsson hefur á undanförnum árum skapað á sviði Þjóðleikhússins langa röð af sérkennilegum körlum, sem hafa allir borið sín einstaklingseinkenni, lifað sínu eigin sjálfstæða lífi. Tsje- bútykín herlæknir er einn hinn besti í þeim hópi. Gunnar brýtur hvergi gegn ýkju- og upphafningarstíl sýningarinnar, öðru nær, gervi hans og persónulýsing- in öll er ein sú broslegasta í verkinu. Þó nær hann að skapa með hárfinum með- ulum blæbrigðaríka mynd af afdönkuðu, brákuðu vesalmenni, sem felur heiguls- háttinn á bak við grímu heimspekilegrar tómhyggju, vaðals um fánýti allra hluta. Takið eftir því, þegar hann gengur síðastur út af sviðinu í brúðarganginum, hvernig hann heldur á kertinu ým- ist uppréttu eða lætur það hanga niður; þetta er maður sem reyn- ir að lafa í forminu, en gerir það einungis með hálfum huga, sér engan tilgang með því. Þannig kunna snjallir leikarar að nýta sér smáatriðin til að varpa ljósi á leynda hluti. Prozorov, hinn bældi og þvingaði bróðir systranna þriggja, sem Baltasar Kormákur leikur, verkar eins og hver önnur skrípamynd, þegar hann er iyrst dreginn inn á sviðið. En fljótt kemur í ljós, að svo er ekki; þetta er maður, sem lifir þrátt íyrir öll einkennilegheitin; vansæl, veiklunduð sál, ósátt við lífið og sjálfa sig. Góður áfangi hjá Baltasar. Guðrún S. Gísladóttir æðir um sviðið eins og friðlaus demón úr öðrum heimi í hlut- verki hinnar eigingjörnu Natösju, konunnar sem rústar líf systr- anna þriggja. Kannski á leikur hennar þó öllu fremur heima í einhveijum absúrdleik en kyrrlátri veröld Tsjekhovs. En sjálf- sagt hefur leikstjórinn viljað hafa þetta svona. Þau Guðrún Þ. Stephensen og Sigurður Sigurjónsson voru góðir fulltrúar þess sérkennilega alþýðufólks, sem Tsjekhov notar iðulega til að bregða blæ hlýlegrar gamansemi yfir leikinn; það fólk er oftast mun sáttara við stað sinn í tilverunni en hin ólukkulega yf- irstétt. Þrjár systur er þríðja leiksýn- ingin, sem Rimas Tuminas vinn- ur í Þjóðleikhúsinu ásamt lönd- um sínum, leikmyndahönnuðin- um Vytautas Narbutas og tónskáldinu Faustas Latenas á íjórum árum. Þessar heimsóknir hafa skilað afar misjöfnum árangri: Máfurinn var falleg sýning og eftirminnileg, en Don Juan Moliéres leystist upp í tækniæfingar leikenda, óviðkomandi verki skáldsins. I leikjum Tjsekhovs eru þessir menn nær heimavelli en í franskri klassík og val verkefnis því heppilegra að þessu sinni. En hvað hafa þessir gestir fært íslensku leikhúsi, þegar upp er staðið? Sýningum þeirra hefur verið fylgt eftir með hástemmdum yfirlýsing- um úr Þjóðleikhúsinu, eins og nú séu menn þar loksins búnir að finna upp púðrið; í leikskránni með Þremur systr- um eru aðalleikkonurnar þijár m.a.s. leiddar fram til að „vitna“ um gagn sitt af vinnubrögðum Litháanna. Skaði að þær skuli ekki sýna þá lærdóma í verki. Ef Rimas Tuminas veitir leikurum Þjóðleikhússins slíkan inn- blástur, sem þeir segja, er sjálfsagt að fá hann hingað til að miðla þeim og jafiivel öðru leikhúsfólki af reynslu sinni með námskeið- um eða fyrirlestrum. Tuminas kann margt fyrir sér; það sýndi hann og sannaði með Máfinum. En það er alger óþarfi og hrein sóun á fé að láta hann leikstýra hverri stórsýningunni á fætur annarri og flytja í ofanálag með sér tónskáld og leikmyndahönn- uð. Við eigum sjálf nóg af fólki, sem getur skilað jafn góðu og mun betra verki en þessari sýningu á Þremur systrum. „The proof of the pudding is the eating," segir Bretinn; „Það verður að borða búðinginn til að vita hvernig hann smakkast." Sá framúr- stefnubúðingur, sem hér var borinn á borð, var annaðhvort ekki tilbúinn til neyslu eða búinn að standa of lengi í ísskápnum - nema hvort tveggja hafi verið. S3 Á sama hátt og Tsjekhov ýtti formkröfum heföbundins drama til hliöar, sparkar Tum- inas natúralisma hans út í hafsauga, stílfær- ir, sprellar og býr til látbragösleikí og mynd- rænar uppstillingar í þaö óendanlega, sjálf- stæöar leiksýningar inni í leiksýningunni. Úr leiktritinu Þremur systr- um í Þjóðleikhúsinu. Stein- unn Olína Þorsteinsdóttir oglngvarE. Sigurðsson í hlutverkum sínum. Mynd: Grímur Bjarnason Þrjár systur í Þjóðleikhúsinu 69
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76

x

Frjáls verslun

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Frjáls verslun
https://timarit.is/publication/282

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.