Morgunblaðið - 10.03.2001, Blaðsíða 22
VIÐSKIPTI
22 LAUGARDAGUR 10. MARS 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Alvöru flotefni
H
ön
nu
n:
G
ís
li
B
.
Smiðjuvegur 72, 200 Kópavogur
Sími: 564 1740, Fax: 554 1769
I Ð N A Ð A R G Ó L F
Efni frá:
ABS
147
ABS 147
ABS 154
ABS 316
SÍLDARVINNSLAN hf. tapaði 416
milljónum króna á síðasta ári, en árið
á undan hafði félagið hagnast um 136
milljónir króna. Mest sveifla í afkom-
unni er í fjármagnsliðum sem versna
um rúmar 800 milljónir króna milli
ára. Björgólfur Jóhannsson, forstjóri
Síldarvinnslunnar, segist ekki vera
sáttur við þessa niðurstöðu. Ástæður
hennar séu þó að mestu fyrir utan það
sem fyrirtækið ráði við. Í því sam-
bandi nefnir hann gengistap, hækk-
andi olíuverð og hækkandi vexti. Þá
hafi verkfallið í bræðslunni í maí haft
áhrif og verð á uppsjávarfiski hafi
verið í lægri kantinum sé miðað við
árin 1996 til 1998.
Björgólfur segist búast við miklum
viðsnúningi á þessu ári og að félagið
muni skila hagnaði. Hann segist gera
ráð fyrir að sameiningin við Skipa-
klett muni koma jákvætt út og eins að
verð á uppsjávarfiski haldist, en upp-
sjávarafli sé 50-70% af tekjum félags-
ins. Þó geti verkfall sett strik í reikn-
inginn ef af því verði, því í áætlunum
sé reiknað með kolmunnaveiði og
veiði á norsk-íslensku síldinni.
Björgólfur segist álíta að framlegð
sambærilegra fyrirtækja og hans
þurfi að vera yfir 20% til að viðhalda
eðlilegum rekstri, en framlegð félags-
ins var rúm 17% og batnaði töluvert
milli ára.
Afkoman kemur ekki á óvart
„Afkoma Síldarvinnslunnar kemur
ekki á óvart þegar haft er í huga
hvernig rekstrarskilyrði sjávarút-
vegsfyrirtækja voru á síðasta ári,“
segir Jónas Gauti Friðþjófsson, sér-
fræðingur í greiningardeild Lands-
banka Íslands hf. „Fjármagnsliðir
versna mikið milli ára eins og hjá
þorra annarra fyrirtækja í greininni
og vegur þar stærst gengistap upp á
487 milljónir króna, en vaxtagjöld
aukast um 72 milljónir króna eða 37%,
meðal annars vegna aukinnar skuld-
setningar. Hins vegar var söluhagn-
aður hlutabréfa aðeins 12 milljónir
króna á síðasta ári en var 175 milljónir
króna árið á undan.
Framlegð fyrir afskriftir eykst á
milli ára um 33% í 503 milljónir króna,
úr 13,7% í 17,3% sem hlutfall af
rekstrartekjum, þrátt fyrir lágt verð á
uppsjávarafurðum og hátt olíuverð á
árinu.“Jónas segir að á heildina litið sé
jákvætt hverju reksturinn skili þrátt
fyrir slæm skilyrði. Rekstrarhorfur á
þessu ári séu betri ef gengið sé út frá
hagstæðari þróun olíuverðs og geng-
isþróun gjaldmiðla. Verð á uppsjávar-
afurðum hafi farið hækkandi og fjár-
festingar, meðal annars í landvinnslu
félagsins, ættu að skila aukinni fram-
legð á þessu ári, en sameining við
Skipaklett hf. muni einnig bæta nýt-
ingu fjármuna. Helst geti verkfall sjó-
manna sett strik í reikninginn á næstu
vikum.
416 milljóna króna tap
af Síldarvinnslunni hf.
!
"#$%&
"#&$%
&%'
"&&
()'
(&*
"#)%&
&#)$+
")'
+"$
'",'-
%,&-
&"%
HAGNAÐUR af rekstri Delta hf.
nam 222 milljónum króna á síðasta
ári, og er það viðsnúningur frá 60
milljóna króna taprekstri ársins
1999. Þessi afkoma er heldur betri
en fjármálafyrirtæki höfðu spáð fyr-
ir um, því meðalspá þeirra var 212
milljónir króna.
Róbert Wessman, framkvæmda-
stjóri Delta, segir að hann sé mjög
ánægður með niðurstöðuna og að
hún sé í samræmi við væntingar.
Spurður að því hvað skýri helst
þessa afkomu segir hann að fyrir-
tækið hafi markað sér skýra stefnu á
öllum sviðum rekstrarins. Unnið hafi
verið mjög markvisst að endurskipu-
lagningu á flestum sviðum og það
hafi meðal annars leitt til aukinnar
sölu erlendis, fjölgunar þróunar-
verkefna, bættrar innkaupa- og
framleiðslustýringar og nýtingar
framleiðslutækja. Delta hafi lagt
áherslu á að styrkja innviði félagsins
til frekari vaxtar. Jafnframt hafi fyr-
irtækið lagt ríka áherslu á aðalstarf-
semi félagsins og hætt starfsemi
sem tengist henni ekki. Þá skipti
miklu að starfsfólk sé metnaðarfullt
fyrir hönd fyrirtækisins og leggi sig
fram við að ná frekari árangri.
Gert er ráð fyrir áframhaldandi
veltuaukningu
Róbert gerir ráð fyrir að velta
félagsins aukist úr rúmum 2 millj-
örðum króna í fyrra í um 2,7 millj-
arða króna í ár og að hagnaður verði
um 400 milljónir króna. Hann segir
áframhaldandi vöxt í sölustarfsemi
erlendis styðja þessar áætlanir.
Lyfjaframleiðandinn á Möltu sem
Delta hyggst kaupa er hins vegar
ekki inni í þessum tölum, en velta
þess fyrirtækis er um tveir milljarð-
ar króna. Að sögn Róberts er stutt í
að lokið verði við áreiðanleikakönn-
un vegna kaupanna.
Mikil aukning varð á sölu félags-
ins erlendis. Hún var í fyrra 1.155
milljónir króna en 542 milljónir
króna árið 1999. Vaxtagjöld og verð-
bætur breyttust lítið milli ára en
gengismunur fór úr því að vera já-
kvæður um 6 milljónir króna árið
1999 í 92 milljóna króna neikvæðan
gengismun í fyrra.
Söluhagnaður félagsins nam sam-
anlagt rúmum 35 milljónum króna
en var tæpar 22 milljónir króna árið
1999.
Sigurður Erlingsson, sérfræðing-
ur í greiningardeild Landsbanka Ís-
lands hf., segir að framlegð hafi
batnað verulega milli ára, sem komi
ekki á óvart þar sem hlutfall fram-
leiðslu seldrar erlendis hefur farið
hækkandi. Almennt megi draga þá
ályktun af uppgjörum fyrirtækisins
að framlegð erlendrar sölu sé meiri
en af sölu innanlands. Það beri þó að
hafa í huga að framlegð á útflutningi
ræðst af einhverju leyti af þróun
þýska marksins og evrunnar, en stór
hluti útflutningstekna sé í þessum
myntum. „Samningar sem félagið
hefur gert erlendis kunna að skila
því yfir 1 milljarði króna í tekjur á
næstu árum en ekki er hægt að
segja nákvæmlega til um framlegð
af þeirri sölu,“ segir Sigurður.
„Gengi félagsins hefur hækkað
um 13% frá áramótum og Delta er
ofarlega í hópi þeirra félaga sem
hafa hækkað einna mest frá áramót-
um en af þeim félögum sem eru
skráð á VÞÍ hafa aðeins 18 félög
hækkað á tímabilinu. Þá má geta
þess að vísitala lyfjagreinar er eina
hlutabréfavísitalan á VÞÍ sem hefur
hækkað frá áramótum,“ segir Sig-
urður.
Hann segir afkomu félagsins í
heildina góða og standa undir vænt-
ingum markaðsaðila.
„Delta áætlar að hagnaður félags-
ins eftir skatta fyrir yfirstandandi ár
verði um 400 milljónir króna,“ segir
Sigurður, „en þær tölur gætu orðið
hærri gangi kaup á Pharmamed á
Möltu í gegn. Það mun skýrast betur
á næstu vikum. Þessi fjárfesting
ásamt þeim samningum sem gerðir
hafa verið lofa góðu um áframhald-
andi vöxt félagsins og því verður
áhugavert að að fylgjast með frétt-
um frá félaginu á næstu mánuðum.“
Delta bætir
afkomuna
. ! "
/
+#")"
#
000
#
"&*
$
(%*
%
(++
(&0
+#"0&
+#$0%
+'0
)0
'+,0-
+&&
$
$
$$
#
$
%
$
Í RÆÐU Hauks Þórs Haukssonar, formanns á
aðalfundi Samtaka verslunarinnar, kom fram að
Samtök verslunar og þjónustu væru einu atvinnu-
rekendasamtökin hérlendis sem styddu nýju sam-
keppnislögin. Bæði Verslunarráð og Samtök at-
vinnulífsins hafi barist gegn samkeppnislögum og
hafi snúist gegn úrskurðum samkeppnisráðs þar
sem tekið sé á samruna sem leiði til allt of mikillar
samþjöppunar, sem aftur leiði til fákeppni, sem
aftur leiði til þess að aðgangur nýrra aðila sé heft-
ur
„Samþjöppun í verslun á Íslandi og almennt í ís-
lensku atvinnulífi er áhyggjuefni. Nýlegir úr-
skurðir Samkeppnisráðs vekja athygli og von um
að hin nýju samkeppnislög séu nýtilegt haldreipi
og vopn í baráttunni gegn einokunar- og mark-
aðsdrottnunartilburðum stórra aðila. Hitt er þó
ljóst að styrkja verður Samkeppnisstofnun til
muna til þess að hún verði í stakk búin til þess að
anna síauknum verkefnum. Það er undarlegt að
fylgjast með afstöðu Samtaka iðnaðarins til nýrr-
ar stöðu í samkeppnismálum. Þeir nota hvert
tækifæri til þess að berja á samkeppnisyfirvöldum
og gagnrýna nýja samkeppnislöggjöf. Það skýtur
skökku við að Samtök iðnaðarins, sem kostuð eru
að stórum hluta af almannafé til þess að gæta
hagsmuna íslensks iðnaðar, skuli berjast gegn
samkeppnislögum sem hafa það að markmiði að
efla samkeppni og tryggja sanngjarna viðskipta-
hætti.“ Haukur sagði að að mikil umræða eigi sér
stað innan verslunarinnar vegna mikilla uppkaupa
stórra aðila í verslun á minni og meðalstórum ein-
ingum. Þetta veki spurninguna um framtíð fjöl-
skyldufyrirtækisins sem rekstrareiningar og
möguleika frumkvöðla í verslun: „Er sá tími ef til
vill liðinn að einstaklingar geti fundið fótfestu fyr-
ir smáan og meðalstóran rekstur sem er á færi
eins einstaklings og ef til vill fjölskyldu hans? Ef
maður lítur á þann fjölda manna sem hefur selt
rekstur sinn eða hefur ekki lengur trú á sínum
rekstri í hinu nýja umhverfi gæti læðst að manni
sú trú að tími þessara fyrirtækja sé liðinn.“
Framsýni að lækka tekjuskattinn
Haukur segir að Samtök verslunarinnar leggi
áherslu á að vörugjöld á innflutning verði aflögð
án tafar og ytri tollar samræmdir Evrópusam-
bandinu. „Hugmyndir þær sem forsætisráðherra
viðraði nýverið um verulega lækkun tekjuskatts
fyrirtækja eru athyglisverðar. Það lýsir verulegri
framsýni að lækka frekar almennan tekjuskatt á
fyrirtæki en að grípa til sértækra lækkana á fyr-
irtæki með milliríkjastarfsemi og þriðja lands við-
skipti. Ég er sannfærður um að lækkun tekju-
skatts í 16 til 18% myndi breyta viðhorfum manna
til skattsins og óvíst hvort tekjutap ríkisins yrði
mikið. Nú þegar eru ýmis fyrirtæki sem sinna al-
þjóðlegum rekstri farin að flýja til Lúxemborgar
og annarra svæða þar sem skattalegt umhverfi er
hagstæðara en hér á Íslandi.“
Aðalfundur Samtaka verslunarinnar
Samþjöppun í versl-
un áhyggjuefni
Morgunblaðið/Golli
Haukur Þór Hauksson