Morgunblaðið - 27.03.2001, Blaðsíða 1

72. TBL. 89. ÁRG. ÞRIÐJUDAGUR 27. MARS 2001 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
STOFNAÐ 1913
MORGUNBLAÐIÐ 27. MARS 2001
GEORGE Robertson lávarður,
framkvæmdastjóri Atlantshafs-
bandalagsins, sagði eftir viðræður
við Borís Trajkovskí, forseta Maked-
óníu, í höfuðborginni Skopje í gær,
að her Makedóníu hefði sýnt „virð-
ingarverða sjálfsstjórn“ í sókn sinni
gegn albönskum skæruliðum. Hvatti
Robertson ríkisstjórn Makedóníu til
að gera allt sem í hennar valdi stæði
til að efla viðræður og skilning milli
þjóðarbrotanna sem landið byggja.
„Ég vil vera hreinskilinn,“ tjáði Rob-
ertson blaðamönnum eftir fundinn
með forsetanum, „annaðhvort er það
sameinuð Makedónía eða nýtt Balk-
anskagablóðbað.“
Robertson og Javier Solana, æðsti
talsmaður Evrópusambandsins
(ESB) í utanríkis- og öryggismálum,
áttu tveggja tíma viðræður við ráða-
menn í Skopje í gær. Í för með þeim
var bandaríski flotaforinginn James
Ellis, yfirmaður NATO-herliðsins á
Balkanskaga.
„Hryðjuverkastarfsemi mun ekki
þrífast,“ fullyrti Robertson. Sagði
hann virðingarvert hvernig Make-
dóníuher hefði brugðist „af festu en
samt sjálfsstjórn“ við þeim ögrunum
sem hann hefði sætt af hálfu alb-
önsku skæruliðanna síðustu vikur.
Áður höfðu erindrekar NATO-
ríkja látið svo ummælt, að það væri
„talsverð óánægja“ ríkjandi í banda-
laginu með ákvörðun Makedóníu-
stjórnar sl. sunnudag að blása til
stórsóknar gegn skæruliðum í hæð-
unum upp af borginni Tetovo í norð-
vesturhluta landsins, þar sem alb-
önskumælandi fólk er í meirihluta.
Makedónski herinn hélt í gær-
kvöldi áfram áhlaupi sínu á hlíðarnar
fyrir ofan Tetovo. Þrátt fyrir að hann
hefði lýst yfir áfangasigri var fullur
sigur fjarri því að vera unninn og
lögregla og her í viðbragðsstöðu.
Einkenndust samskipti þeirra við
Albana í borginni svo og erlenda
blaðamenn af miklum taugatitringi.
Blaðamenn teknir höndum
Hópur blaðamanna, þar á meðal
blaðamaður Morgunblaðsins, hélt í
gærmorgun upp í þorpið Gajre fyrir
ofan Tetovo, en herinn hafði náð því
á sitt vald daginn áður. Aðeins tveir
menn voru eftir í þorpinu, ungur
maður, sem sterkur grunur lék á að
tengdist skæruliðum, og svo eldri
maður, Ismail Halili, sem vildi kom-
ast til fjölskyldu sinnar í borginni.
Fékk hann að sitja í með hópnum. Er
ekið var niður í Tetovo reyndist fjöl-
mennt lögreglulið á eftirlitspósti við
borgarmörkin. Þrifu þeir þegar í
Halili, beindu vélbyssu inn í bifreið-
ina, drógu hann út og hrintu á jörð-
ina. Þar létu þeir hann liggja um
stund og otuðu að honum vélbyssum
á meðan vegabréf voru tekin af öll-
um í bílnum. Albanskur túlkur var
einnig dreginn út en fljótlega sleppt.
Hópurinn sem færður var á lög-
reglustöðina var látinn laus að hálfri
stundu liðinni, Halili síðastur. „Þeir
höfðu ekki í hótunum við mig en
þetta var niðurlægjandi,“ tjáði hann
Morgunblaðinu varkár er honum var
sleppt. Ljóst var þó að honum var
brugðið.
Stjórnvöld í Skopje blása til sóknar gegn albönskum uppreisnarmönnum
Morgunblaðið/Andrew Testa
Makedónskir lögreglumenn, búnir til átaka, beina vélbyssum að Ismail Halili, sem þeir drógu út úr bíl blaðamanna. Honum var síðar sleppt.
Robertson ber lof á sjálfs-
stjórn Makedóníuhers
Tetovo, Skopje. Morgunblaðið, Reuters.

Stórsókn hersins/24
ÁHRIFA gin- og klaufaveikifarald-
ursins tók að gæta enn víðar í gær
þegar Rússar bönnuðu innflutning á
kjöt- og mjólkurafurðum frá Evr-
ópulöndum. Í Bretlandi undirbjuggu
hermenn urðun hundraða þúsunda
dýrahræja í gryfjum.
Rússar létu bannið við kjötinn-
flutningi einnig ná til allra fiskafurða
og var a.m.k. af fyrstu fréttum að
dæma ekki annað að skilja en að ís-
lenzkar og norskar afurðir féllu líka
undir bannið. Lýstu norsk stjórn-
völd furðu yfir þessari ákvörðun og
leituðu eftir skýringum frá rúss-
neskum yfirvöldum. Norðmenn
fluttu í fyrra út sjávarafurðir til
Rússlands fyrir andvirði um 10 millj-
arða íslenzkra króna. Að sögn Jó-
hannesar Más Jóhannessonar,
markaðsstjóra SÍF, er nokkurt
magn af frystri loðnu og síld selt frá
Íslandi til Rússlands, en verðmæti
þessara afurða mun ekki vera nema
brot af því sem Norðmenn selja
þangað austur.
Í Cumbria-héraði í norðvestur-
hluta Englands voru grafnar 90
metra langar og sex metra djúpar
gryfjur sem verða fylltar af hræjum
um 200 þúsund dýra sem sýktust eða
voru frá svæðum nálægt stöðum þar
sem sjúkdómurinn hefur greinzt.
Samkvæmt upplýsingum brezka
landbúnaðarráðuneytisins hefur
verið ákveðið að eyða 584 þúsund
dýrum, en um helmingi þeirra hefur
enn ekki verið lógað því að ekki hafa
fengizt nógu margir hæfir slátrarar
til þess að drepa þau. Í gær var fjöldi
þeirra staða þar sem veikinnar hefur
orðið vart í Bretlandi kominn í 607.
Gin- og klaufaveikifárið í Evrópu vindur upp á sig
Rússar banna inn-
flutning á kjöti og fiski
Lundúnum, Ósló. AFP, Reuters, Morgunblaðið.
FYRSTI tölvuleikurinn sem
rýfur mörkin milli leiks og
raunveruleika og ekki er hægt
að slökkva á hefur hafið göngu
sína í Bandaríkjunum. Leikur-
inn nefnist „Majestic“ og er
leikinn á Netinu.
Um er að ræða nokkurs kon-
ar hlutverkaleik og þátttakend-
ur lenda í miðpunkti æsilegrar
atburðarásar, til dæmis hættu-
legu pólitísku samsæri, sem
engin leið virðist að sleppa úr.
Markmið leiksins er að leysa
vandann með hjálp dulinna vís-
bendinga, en þátttakandinn
veit ekki hvort þeir sem hann á
samskipti við á Netinu eru aðr-
ir þátttakendur af holdi og blóði
eða forritaðar leikpersónur.
Þátttakendur fá alls kyns
skilaboð tengd Majestic og
mega til dæmis eiga von á að
verða vaktir um miðja nótt með
símtali. Hægt er að velja hvort
slík skilaboð eru auðkennd
leiknum eða ekki, og eru þá
skilin milli leiks og raunveru-
leika orðin óljós. Hver leikur er
kaflaskiptur og stendur í
nokkrar vikur.
„Þátttakendur eru sannköll-
uð peð í leiknum,“ segir Neil
Young, framleiðandi Majestic.
„Þetta er fyrsti tölvuleikurinn
sem leikur sér að þér, á sér stað
í rauntíma, teygir sig inn í líf
þitt og hefur samskipti við þig.
Það hellast yfir þig símtöl, sím-
bréf, tölvuskeyti og textaskila-
boð í farsímann og það er undir
þér komið hvernig þú vinnur úr
því.“
Sem stendur er aðeins mögu-
legt að taka þátt í leiknum í
Bandaríkjunum, en bráðlega
verður boðið upp á hann í fleiri
löndum, meðal annars í Bret-
landi. Þátttakendur verða að
vera eldri en 18 ára.
Rýfur
mörk
leiks og
veruleika
The Daily Telegraph.
Nýr leikur á Netinu
TALSMENN ísraelska hersins
greindu frá því í gærkvöldi, að her-
mönnum á vakt á mörkum yfirráða-
svæðis Ísraela og Palestínumanna í
borginni Hebron hefði lent saman við
gyðingalandnema, sem ólmir hefðu
viljað komast yfir á palestínska svæð-
ið til að leita hefnda fyrir morð á reifa-
barni landnemahjóna sem palestínsk
leyniskytta var sögð hafa framið.
Barnsmorðið olli miklum æsingi
meðal landnemanna og að sögn tals-
manns ísraelska hersins á svæðinu
fylgdi mikil skothríð á báða bóga í
kjölfar þess. Ekkert lát virðist ætla að
verða á átökum Ísraela og Palestínu-
manna, sem nú hafa staðið yfir óslitið
í tæpt hálft ár. Sex Palestínumenn
særðust annars staðar á hernumdu
svæðunum í gær.
Á sama tíma söfnuðust leiðtogar
arabaríkjanna til Amman í Jórdaníu,
þar sem í dag hefst fyrsti fullskipaði
leiðtogafundur arababandalagsins frá
því fyrir Persaflóastríðið 1991. Leið-
togarnir vilja sýna baráttu Palestínu-
manna stuðning, en Íraksmál verða
líka ofarlega á baugi.
Ólga vegna barns-
morðs í Hebron
Hebron, Amman. Reuters.