Morgunblaðið - 27.03.2001, Blaðsíða 28

LISTIR
28 ÞRIÐJUDAGUR 27. MARS 2001 MORGUNBLAÐIÐ
ÞAÐ var með eftirvæntingu sem
ég fór að sjá myndina Chocolat.
Hún er stjörnum prýdd, eftir fínan
leikstjóra, og auk þess tilnefnd til
Óskarsins sem besta kvikmyndin,
aðalleikkonan Juliette Binoche var
tilnefnd og aukaleikkonan Judi
Dench einnig. Því miður varð ég
fyrir sárum vonbrigðum. Kvik-
myndin er engan veginn að til-
nefningunni komin, þar af síður
Juliette, en Judi er stórgóð.
Sagan segir frá mæðgunum Vi-
anne og Anouk, sem koma í
franska smábæinn Lansquenet, og
setja þar upp súkkulaðiverslun.
Þetta þykir samansaumuðum bæj-
arbúum, undir forystu hins guð-
hrædda Reynaud greifa, hneyksl-
anlegt athæfi, og ekki síst þar sem
fasta stendur nú yfir. En súkkul-
aðið virðist hafa töframátt, og um
leið og það bráðnar á tungu neyt-
andans, linar það hörku hans og
eykur víðsýni.
Handritið, sem byggt er skáld-
sögu, er alls ekki nógu hnitmiðað.
Margar skemmtilegar en minni
sögur af tilfinninga- og fjölskyldu-
málum þorpsbúa eru sagðar, en
aðalsagan, um Vianne sjálfa og
hennar baráttu gegn forpokun og
fordómum er alls ekki nógu sterk
og það veikir myndina mikið. Sag-
an hennar er að mestu leyti átaka-
og tilgangslaus.
Auk þess er ójafnvægi í leik-
stjórninni. Myndin hoppar á milli
þess að vera grínmynd og væmið
drama. Persónulega finnst mér
leikstjórinn hafa algjörlega átt að
fara yfir í húmorinn, eða draga úr
væmninni, þessi tvö form passa
bara illa saman. Tónlist hins
ágæta tónskálds Rachel Portman
er fín á köflum, en hún ýtti frekar
undir væmnu hlið myndarinnar,
þegar hefði verið upplagt að draga
fram glettnina.
Leikararnir standa sig samt eins
vel og tilefni gefa. Juliette leikur
Vianne, en þessi fallega og hæfa
leikkona nær ekki að njóta sín. Vi-
anne er hreinlega leiðinleg. Hún
er svo góð, falleg, skilningsrík og
fordómalaus að það lekur af henni
helgislepjan. Hver hefur áhuga á
þannig persónum? Judi leikur hins
vegar kerlingarskruggu sem er
áhugaveður karakter og Judi
klikkar ekki. Aumingja Johnny
Depp fer með hálfóþarft hlutverk
sem sígauni sem Vianne finnst
sætur, og hann fær ekkert að
vinna úr nema nokkrar væmnar
setningar og vera sætur. Alfred
Molina fer vel með vanþakklátt og
erfitt hlutverk greifans, sem
sveiflast milli drama og komedíu,
en kemst skammlaust frá.
Á vissum augnablikum, og sér-
lega í afmælisveislu sem haldin er,
minnir Chocolat óneitanlega á
Kryddlegin hjörtu og Matarboð
Babettes, nema það að þá listrænu
galdra sem skapa einstaka
stemmningu í þeim myndum vant-
ar í kvikmyndina Chocolat.
Það er hins vegar gaman að sjá
hversu vel tekst til með að láta
leikara af svo mörgum þjóðernum
mynda sannfærandi heild þorps-
búa. Það er vel hægt að lifa sig inn
í sögur fólksins, finna til með því,
vona allt hið besta og hlæja af og
til. En þegar út er komið finnst
manni molinn fullvæminn og
bragðið situr ekki eftir.
Fullvæmið
súkkulaði
„Juliette Binoche leikur Vianne, en þessi fallega og hæfa leikkona nær
ekki að njóta sín. Vianne er hreinlega leiðinleg.“
KVIKMYNDIR
R e g n b o g i n n
Leikstjórn: Lasse Hallström. Hand-
rit: Robert Nelson Jacobs eftir
skáldsögu Joanne Harris. Aðal-
hlutverk: Juliette Binoche, Lena Ol-
in, Johnny Depp, Judi Dench, Alf-
red Molina og Carrie-Ann Moss.
Miramax 2000.
CHOCOLAT Hildur Loftsdótt ir
VINÁTTUFÉLAG Íslands og Kan-
ada heldur sinn 27. fyrirlestrarfund
á morgun, miðvikudag, kl. 20, í Lög-
bergi, Háskóla Íslands, stofu 102.
Þar mun Jón Daníelsson blaðamaður
fjalla um bók sína Leifur heppni og
Vínland hið góða. Þá mun Jón Karl
Helgason bókmenntafræðingur
segja frá sjálfsmynd Kanadamanna
af íslensku bergi brotnum í erindi
sínu um leyndardóma víntertunnar.
Fundurinn er öllum opinn og að-
gangur er ókeypis.
Vínland og
vínartertan
HIMNASTIGI Sigurðar Flosa-
sonar og félaga kom út 1999 og naut
vinsælda að verðleikum. Þar mátti
finna sígræningja í bland við djass-
klassík og sömbu. Þeir félagar, Sig-
urður, Eyþór Gunnarsson og Lenn-
art Ginman hinn danski, hafa ekki
leikið saman síðan sú skífa var tekin
upp fyrr en nú, og efnisskráin sam-
bland af verkum af Himnastiganum
og efni sem trúlega verður á nýjum
diski sem þeir félagar eru að vinna
að.
Tónleikarnir hófust á hinni fögru
ballöðu Gordon Jenkins, Goodbye,
sem KK-sextettinn hljóðritaði m.a.
Sigurður er snilldarballöðutúlkandi
eins og flestir vita og hér var hver
tónn gæddur tilfinningu. Þetta lag er
á Himnastiganum eins og fjögur önn-
ur lög á efnisskránni, Gentle Rain,
Time After Time, Only Trust Your
Heart og aukalagið á tónleikunum:
Starway to the Stair. Þar var Eyþór
Gunnarsson brilljant í sólói sínu, sem
var kraftmeira og blúsaðara en á
disknum. Uppskar hann mikið klapp
að launum, en áheyrendurnir á þess-
um tónleikum voru ekkert að trufla
tónlistina með klappi nema hugur
fylgdi lófum. Sigurður blés þessi lög
öll í altóinn, en fjögur lög blés hann í
barrýtonsaxófón. Sigurður hefur
hljóðritað á barrýtoninn í áratug,
bæði með Tómasi R. Einarssyni og á
diski sínum og Gunnars Gunnarsson-
ar, Sálmar lífsins, þar sem hann blés
einnig í sópran- og tenórsaxófón, en
ég hef aldrei heyrt hann blása jafn
mikið og vel í barrýtoninn og þarna í
Salnum. Barrýtonsaxófónninn var
ekki áberandi hljóðfæri í djassinum
fyrir síðari heimsstyrjöld þótt barrý-
tónleikari Ellingtonbandsins, Harry
Carney, hafi verið einn af stórmeist-
urum djassins. En eftir stríð komu
fram tveir barrýtonleikarar sem
gerðu hljóðfærið vinsælt: Sergie
Chaloff, sem Finnur Eydal hélt mik-
ið upp á, en Finnur er eini íslenski
djassleikarinn sem hefur haft barrý-
toninn að aðalhljóðfæri, og Gerry
Mulligan. Chaloff hafði mun sterkari
og málmkenndari tón en Mulligan og
sama má segja um helsta barrýton-
leikara djassins að Carney, Chaloff
og Mulligan frátöldum, Pepper
Adams. Sigurður er um margt skyld-
ur Charloff og Adams, en hann hefur
ekki enn náð eins persónulegum tóni
á barrýtoninn og altóinn. Fyrsta lag-
ið sem hann blés í barrýtoninn þenn-
an laugardagseftirmiðdag í Salnum
var eftir Styne og Cahn, sem sömdu
Time After Time; I Guess I Hang My
Tears Out To Dry nefnist það og
heyrist sjaldan þótt það sé að finna á
einni frægustu skífu Dexters Gor-
dons, Go! Í kjölfarið fylgdi sérlega
skemmtilegur flutningur á Cole Por-
ter-klassíkinni Yoúd Be So Nice To
Come Home To. Þarna réði sveiflan
ríkjum enda höfðu þeir félagar feng-
ið útsetninguna lánaða hjá Ellu Fitz-
gerald. Skating in Central Park eftir
John Lewis, sem Guðmundur Ing-
ólfsson lék gjarnan, var næst á dag-
skrá en flutningurinn dálítið litlaus.
Annað var uppi á teningnum í síðasta
laginu sem Sigurður blés í barrýton-
inn, Billie Holliday-ópusnum Dońt
Explain. Barrýtonleikur Sigurðar
þar var einn af hápunktum tón-
leikanna.
Í lokin tók Sigurður aftur upp altó-
inn og blés sömbu eftir deMoraes
sem samdi textana við mörg fræg-
ustu verk Jobims. Medo de amar
nefndist hún og Eyþór með Debussy
í fingrunum í upphafi og dýnamískur
sóló Ginmans gull. The Thrill Is
Gone var síðan leikið með blúsaðri
sveiflu.
Það verður spennandi að heyra
einhver af þessum lögum svo og fleiri
á nýja diskinum sem Himnastigat-
ríóið er að vinna – ekki síst verður
forvitnilegt ef Sigurður blæs meira í
barrýtoninn en fyrr. Þetta verður
fimmta skífa Sigurðar og á þeim öll-
um, nema sálmaskífunni, hafa Eyþór
Gunnarsson og Lennart Ginman
leikið. Ginman er einna svartastur
norrænna bassaleikara og rýþmísk-
ur kraftur hans mikill. Samspil
þeirra félaga er í heimsklassa enda
þeir allir í fremstu röð norrænna
djassleikara.
Samspil í heimsklassa
DJASS
S a l u r i n n í K ó p a v o g i
Sigurður Flosason altó- og barrý-
tonsaxófón, Eyþór Gunnarsson
píanó og Lennart Ginman bassa.
Laugardaginn 24. mars 2001.
HIMNASTIGATRÍÓIÐ
Vernharður Linnet
KARLAKÓRSSÖNGUR hefur
frá upphafi kórsöngs hér á Íslandi
verið eitt vinsælasta form listiðk-
unar hjá alþýðu manna og þessum
vinsældum svöruðu sönglagasmiðir
svo, að til eru margar einstæðar
söngperlur frá fyrri tíð. Skarphéð-
inn í brennunni, eftir Helga Helga-
son, er eitt þessara laga, sem lifa
fyrir sína leikrænu tóntúlkun á
Njálsbrennu. Karlakórinn Heimir
er sérlega vel samstæður sönghóp-
ur og vart hægt að hugsa sér radd-
betri karlakór. Það eina sem gera
mætti athugasemd við er áhersla á
seinna atkvæði endatóns í tónhend-
ingu, þegar um er að ræða að tón-
hendingin endi á styttri tónum
tveggja atkvæða, eins t.d í orðunum
„logandi, sogandi, kafinu og haf-
inu“. Þessa gætir helst í söng ís-
lenskra alþýðulaga, þar sem oft er
þröngt og fast skorðað um hryn-
skipan ljóðanna. Annað lagið var
Dóná svo blá, eftir Johann Strauss,
nokkuð vel gerð syrpa, er var ágæt-
lega sungin, þótt kórinn væri á
köflum of sterkur, svo að píanóið,
sem á stundum hefur laglínuna,
heyrðist ekki vel. Munur á styrk
mætti vera meiri hjá kórnum, eins
og t.d. í söngperlunni Sefur sól hjá
ægi, eftir Sigfús Einarsson, sem
flutt var á seinni hluta tónleikanna.
Veiðimannakórinn eftir Weber var
hressilega sunginn. Sjá dagar
koma, eftir Sigurð Þórðarson, var
glæsilega sungið af Óskari Péturs-
syni. Hrossaréttin, eftir Atla Guð-
laugsson, er nú varla boðlegt verk-
efni á tónleikum, þótt vel gagnist
þar sem verið er að vesenast með
hross.
Hirðingjasveinn eftir Jón Björns-
son er ekta alþýðulag og var það að
mörgu leyti vel flutt af kvartett og
kór, þótt kórinn væri á köflum helst
til hljómfrekur á móti einsöngv-
arakvartettinum. Enn fram á veg-
inn, amerískt lag, í ágætri radd-
setningu eftir Higgerson, var
fallega flutt og einnig rússneska
þjóðlagið Kvöldklukkur. Þar söng
Sigfús Pétursson einsöng á einstak-
lega þýðan og fallegan máta. Það
segja menn, er mundu Stefán Ís-
landi ungan í Skagafirði, að strax
hafi stafað af nafni hans ævintýra-
ljóma og það má einnig segja um
Sigfús, sem gefin er einstaklega
þýð og hljómfögur rödd.
Eftir hlé var það Ísland, Ísland,
ég vil syngja, eftir Sigfús Einarsson
og þar naut sín hressilegur og
hömlulaus söngur kórsins og í Síg-
aunakórnum eftir Verdi mátti
heyra töluverðar andstæður í styrk.
Ut supra, eftir Winkelhake, er
drykkjukvæði, þar sem ofar öllu
eða fyrst og fremst skal drekka
gleðiskál og var þessi drykkjusöng-
ur hressilega fluttur af einsöngv-
arakvartett og kór. Fyrr var
minnst á Sefur sól hjá ægi, eftir
Sigfús Einarsson, en þar hefði kór-
inn mátt syngja miklu veikar, til að
túlka hina fallegu náttúrukyrrð
kvæðis og lags. Óskar Pétursson
söng með miklum „bravúr“ einsöng
í Vín, borg minna drauma, eftir
Sieczynsky. Ástarvísur hestamanns,
eftir Carl Billich, var trúlega samið
fyrir einhvern af kvartettum þeim
er hann æfði á sinni tíð og var þetta
litla lag glaðlega flutt. Nautabana-
söngurinn var lokalag tónleikanna
og þar sungu þrír einsöngsröddina,
sem er ekki góð ráðstöfun, því það
er persónuleiki nautabanans, ögr-
andi framkoma þess manns, er
hættir lífi sínu í háskalegum leik,
sem þarf að koma fram í túlkun
þessa einstæða listaverks, nokkuð
sem ekki kom fram í söng félag-
anna, þótt söngur þeirra í heild
væri góður.
Karlakórinn Heimir er glæsilega
syngjandi kór og trúlega vart til
betur mannaður karlakór hér á
landi og auk þess geislar af félög-
unum sönggleði og hressileiki undir
stjórn Stefáns R. Gíslasonar og
naut kórinn þess einnig, að hafa
jafn góðan og traustan undirleikara
og Thomas Higgerson er. Það er
ekki einleikið hversu Skagfirðingar
eiga mikið af góðum söngmönnum
og mættu þeir fara að huga að efl-
ingu söngmenntar í héraðinu og fá
til liðs við sig menntaðan óperu-
söngvara, svipað því sem Austfirð-
ingar búa við nú um stundir, og þá
er ekki að efa, að Skagfirðingar
muni eignast söngvara, hæfa til „að
syngja fyrir þjóðir“.
Að syngja fyrir þjóðirTÓNLISTL a n g h o l t s k i r k j a
Karlakórinn Heimir söng íslensk og
erlend söngverk undir stjórn Stef-
áns R. Gíslasonar. Einsöngvarar
voru meðal annarra Álftagerð-
isbræður og undirleikari
var Thomas Higgerson.
Sunnudagurinn 25. mars, 2001.
KÓRTÓNLEIKAR
Jón Ásgeirsson
PÍANÓTÓNLEIKAR Jónasar Ingi-
mundarsonar á Akranesi verða í
kvöld, þriðjudagskvöld, kl. 20 í sal
Tónlistarskólans. Jónas flytur tvö
verk eftir L.v. Beethoven, Andante
favori og Waldstein-sónötuna og síð-
an fjórar prelúdíur eftir Cl. Debussy.
Loks flytur hann verk eftir Fr. Liszt,
Gosbrunnarnir við Villa d’Este og
Ballantan nr. 2 í h-moll.
Jónas Ingi-
mundarson
á Akranesi
AÐRIR tónleikar Vilbergsdaga í
Garðabæ verða í kvöld, þriðjudags-
kvöld, kl. 20 í hinum nývígða sal Tón-
listarskóla Garða-
bæjar.
Fyrir hlé leikur
Pétur Jónasson
gítarleikari verk
eftir Huga Guð-
mundsson. Hugi
mun útskrifast úr
tónfræðideild
Tónlistarskólans í
Reykjavík nú í
vor. Þá syngur
Margrét Sigurðardóttir djasslög með
tveimur félögum úr Flís og Haukur
Gröndal og Matthías Hemstock flytja
þrjú lög, þar af eitt eftir Hauk. Á síð-
ari hluta tónleikanna flytur Hljóm-
eyki tvö lög eftir Báru Grímsdóttur,
en á næstunni kemur út geisladiskur
þar sem kórinn syngur verk eftir
hana. Þá syngur Hildigunnur Rún-
arsdóttir aríu eftir Menotti og tón-
leikunum lýkur á leik Villinganna,
þeirra Óskars Guðjónssonar, saxófón-
leikara, Herb Legowitz, plötusnúðs,
og Matthíasar Hemstock, slagverks-
leikara. Þeir flytja verk fyrir plötu-
snúða, saxófón og slagverk. Aðgöngu-
miðar fást í Bókabúðinni Grímu og við
innganginn og kosta 1.500. Allur
ágóðinn rennur í sjóð til styrktar
ungu tónlistarfólki, Vilbergssjóðinn.
Gítar og djass
á Vilbergs-
dögum
Pétur
Jónasson
♦ ♦ ♦
♦ ♦ ♦