Morgunblaðið - 29.05.2001, Side 38

LISTIR
38 ÞRIÐJUDAGUR 29. MAÍ 2001 MORGUNBLAÐIÐ
LOKIÐ er veitingu starfsstyrkja,
þóknana og fyrri úthlutun ferða-
og menntunarstyrkja sem Hag-
þenkir - félag höfunda fræðirita
og kennslugagna úthlutar í ár. Til
verkefnanna renna samtals 12,5
milljónir kr.
Til starfsstyrkja vegna ritstarfa
var veitt sex milljónum króna.
Sótt var um styrki til 54 verk-
efna en úthlutað til 28. Fimm
starfsstyrkir voru að upphæð 500
þús. kr, fimm námu 250 þús. kr og
125 þús. kr. fengu 18 höfundar.
Hæstu starfsstyrkina, 500 þús. kr.,
hlutu fimm umsækjendur sem
vinna að viðamiklum rannsóknum
og ritum um söguleg viðfangsefni
af ólíku tagi: Bára Baldursdóttir,
Hrefna Róbertsdóttir, Sigrún
Pálsdóttir, Unnur Birna Karls-
dóttir og Þórunn Valdimarsdóttir.
Úthlutað var átta starfs-
styrkjum til að semja handrit að
fræðslu- og heimildamyndum,
samtals einni milljón króna. Hæstu
styrkina hlutu Magnús Viðar Sig-
urðsson vegna heimildaþátta um
Vestmanneyjagosið 1973 og Ást-
hildur Kjartansdóttir og Ásthildur
Bj. Snorradóttir sem vinna saman
að fræðslumynd um mikilvægi
lestrar og lestrarkunnáttu.
Tuttugu og tveimur ferða- og
menntunarstyrkjum var úthlutað
og fengu allir sem uppfylltu skil-
yrði í úthlutunarreglum einhverja
úrlausn.
Þessum styrkjum er einkum ætl-
að að standa undir kostnaði vegna
fargjalda og eru þeir misháir með
hliðsjón af því.
Um þóknun vegna ljósritunar úr
útgefnum verkum í skólum og öðr-
um opinberum stofnunum sóttu 84
höfundar fræðirita og kennslu-
gagna að þessu sinni. Til þeirra
var úthlutað þremur milljónum
króna. Loks var 500 þús. kr. varið
í þóknanir til handritshöfunda
fræðslu- og heimildamynda sem
sýndar voru í sjónvarpi árin 1999
og 2000. Þær þóknanir hlutu átta
höfundar.
Styrkir og þókn-
anir Hagþenkis
EILÍF barátta kynjanna er í
brennidepli í Someone Like You,
sem annars verður ekki sett í ákveð-
inn flokk. Framan af rómantísk
gamanmynd, sem tekur uppá þeim
fjára að taka sig alvarlega þegar líð-
ur á. Setur sig í mislukkaðar rauð-
sokkustellingar og verður gagnrýn-
in um sinn á stöðu konunnar í heimi
karlrembunnar en endar í uppgjöf
og innilegum faðmlögum kynjanna.
Jane Goodale (Ashley Judd), sér
um viðmælendur fyrir Diönu Ro-
berts (Ellen Barkin), vinsæla rabb-
þáttakonu á sjónvarpsstöð í New
York. Goodale, sem er einhleyp,
verður yfir sig ástfangin af Ray
Brown (Greg Kinnear), samstarfs-
manni sínum, sem reyndar er í þing-
um við Roberts og tekur hana að
lokum fram yfir Goodale – sem í
öngum sínum fær leigt hjá Eddie
(Hugh Jackman), enn öðrum sam-
starfsmanni. Sá er alræmdur harð-
jaxl og kvennamaður og fer það ekki
framhjá meðleigjandanum.
Goodale gengur með þá kenn-
ingara að konur séu í augum karla á
sama bás og nýja kýrin í augum
tuddans. Hann vilji aðeins komast
yfir hana, líkt og aðrar, einu sinni og
punktur basta. Kúalögmálið fær byr
undir báða vængi eftir kynnin af
Brown og verður að þráhyggju sem
Goodale fer að rita um í kvennablað.
Dálkana skrifar hún undir dulnefni
og verða þeir svo víðlesnir að Ro-
berts krefst þess að Goodale fái höf-
undinn í rabbþáttinn!
Ekki er gott að segja hvaðan höf-
undur fær þá hugmynd að tuddar
líti ekki aftur við kú sem þeir hafa
þóknast, altént er sá vísdómur ekki
úr náttúrufræðinni. Sjálfsagt hluti
af margumtöluðu Hollywood-raun-
sæinu. Af svipuðum sannfæringar-
krafti er reynt að telja okkur trú um
að jafnheillandi, bráðsnjall og for-
kunnarfagur kvenkostur og Good-
ale, gangi laus í milljónaborginni,
hálförvinglaður af ástarsorgum í
þokkabót. Áfram er hægt að tína til
ólíkindin; samband Brown og Ro-
berts og Brown og Goodale, án þess
að hvoruga gruni neitt ...
Leikurunum verður ekki kennt
um. Judd er með frambærilegri leik-
konum samtímans, Jackson (X-
Men), gæti orðið næsti Harrison
Ford, Kinnear er góðlátlega
ómeerkilegur og Barkin og Marisa
Tomei fylla vel uppí skörðin. Nokk-
ur atriði vel skrifuð, einkum þau er
snerta systur Goodale, og myndin á
sína góðu spretti, sem duga þó ekki
til að hrista hana uppúr meðal-
mennskunni. Maður hefur á tilfinn-
ingunni að með agaðra handriti
hefði útkoman getað orðið athygl-
isverð.
Karlar, konur
og kvikfénaður
KVIKMYNDIR
R e g n b o g i n n ,
B í ó b o r g i n
Leikstjóri Tony Goldwyn. Hand-
ritshöfundur Elizabeth Chandler, e.
skáldsögu Lauru Zigman. Tónskáld
Rolfe Kert. Kvikmyndatökustjóri
Anthony B. Richmond. Aðalleik-
endur Ashley Judd, Greg Kinnear,
Hugh Jackman, Marisa Tomei,
Ellen Barkin. Sýningartími 95 mín.
Bandarísk. 20th Century Fox. 2001.
SOMEONE LIKE YOU Sæbjörn Valdimarsson
DAGANA 18.–26. ágúst verða
haldnir Tónlistardagar í Vest-
mannaeyjum í fyrsta sinn. Hátíðin
er tvíþætt, annars vegar „master-
class“- og kammermúsíknámskeið
fyrir börn fædd 1986 eða fyrr og
eru á mið- og framhaldsstigum.
Stendur skráning yfir. Hins vegar
er um að ræða hátíð þar sem tón-
listarmenn úr fremstu röð leika á
kammertónleikum opnum almenn-
ingi.
Kennt verður á gítar, flautu,
selló, píanó og fiðlu og má segja að
viðburðurinn marki tímamót því um
árabil hefur íslenskum tónlistar-
nemum ekki gefist kostur á að
sækja reglubundin tónlistarnám-
skeið fyrir fleiri en eitt hljóðfæri
hér á landi.
Áshildur Haraldsdóttir flautu-
leikari og einn aðstandenda hátíð-
arinnar segir hugmyndina að tón-
listardögum í Vestmannaeyjum
hafa kviknað þegar hún hélt tón-
leika þar fyrir nokkru. „Það er svo
fallegt í Eyjum að mér datt í hug
hvort ekki mætti efna til nokkurs
konar tónlistarnámskeiðs handa
tónlistarnemum í þessu umhverfi.
Margir tónlistarnemar fara til út-
landa á námskeið þar sem þau
hljóta kennslu og einbeita sér að
list sinni allan daginn. Það eru hins
vegar ekki allir foreldrar sem hafa
tök á því að senda börn sín á slík
námskeið og því er það tilvalið að
efna til námskeiðs af þessu tagi hér
heima. Bæjaryfirvöld tóku hug-
myndinni opnum örmum og munu
leggja til aðstöðu og annað.“
Áshildur bendir á að aðstand-
endur tónlistardaga hafi í hyggju að
gera þá að árvissum viðburði takist
vel til. „Þannig gætu erlendir kenn-
arar og nemendur sótt námskeiðið
þegar fram líða stundir, hægt yrði
að kenna á fleiri hljóðfærði og
mynda hljómsveit,“ bætir Áshildur
við.
Kennarar námskeiðsins eru auk
Áshildar, sem kennir á flautu, Arn-
aldur Arnarson sem kennir á gítar,
Marcal Servera sem kennir á selló,
Nína Margrét Grímsdóttir sem
kennir á píanó og Sigrún Eðvalds-
dóttir sem kennir á fiðlu.
Náskeiðin standa yfir í rúma viku
en alls stendur hátíðin í níu daga.
„Við vonumst til þess að tónlistar-
skólar landsins og tónlistaráhuga-
menn um land allt bregðist vel við
þessari nýjung, en kennsla fer að-
eins fram ef næg þátttaka fæst,“
segir Áshildur að lokum.
Námskeiðsgjald er 20.000 kr. og
stendur skráning til 1. júní, í síma
551-8228 eða á netfangið ashildur-
@isholf.is.
Tónlistardagar verða haldnir í Vestmannaeyjum í ágúst
Kammertónleikar og
kennt á fimm hljóðfæri
Morgunblaðið/Sigurður Jökull
Áshildur Haraldsdóttir, Nína Margrét Grímsdóttir og Sigrún Eðvalds-
dóttir verða meðal kennara á „masterclass“-námskeiðinu í Eyjum.
ÞEIR sem upplifað hafa beztu
drengjakóra heims, t.a.m. í höf-
uðkirkjum Breta (minna má á
sjónvarpsþáttaröð sem hér var
sýnd fyrir fáeinum ár-
um er gerðist í slíku
umhverfi), vita að fátt
jafnast á við hljómtöfra
þessarar kórgreinar.
Hitt er kannski fá-
kunnara hvað miðillinn
er gífurlega viðkvæmur
og vandmeðfarinn.
Hefur sízt batnað í
þeim efnum frá því sem
áður var, enda líftími
reyndra drengjasópr-
ana helmingi styttri nú
en á dögum Bachs, þeg-
ar piltar fóru fyrst í
mútur undir 17–18 ára
aldur. Þegar í ofanálag
er haft í huga hvað
margfalt fleira keppir
um hugi ungmenna á okkar tím-
um má eiginlega kalla kraftaverk
að geta haldið úti öguðum
drengjakór í miðri ólgandi óeirð
höfuðborgarsvæðisins.
Kórinn söng tíu stutt lög fyrir
hlé, Gloria in excelsis Deo eftir
Berthier/Taize, Senn kemur vor
e. Kabalevskí, gelíska lagið Dagur
er risinn, Donna, Donna (Sholom
Secunda), Lóa (Finn Jørgensen),
Vínarljóð (Schubert), Fjalla-
drottning, móðir mín (Bjarni Þor-
steinsson), Ég bið að heilsa (Ingi
T. Lárusson), hið þokkafulla Dona
nobis pacem (Mary Lynn Lightfo-
ot) og The Lord bless you and
keep you (John Rutter). Eftir hlé
bættust níu tenórar og bassar við
úr hópi eldri félaga og sungu með
drengjakórnum tvísöngslagið
Gefðu að móðurmálið mitt, Engl-
ar hæstir, andar stærstir (Þorkell
Sigurbjörnsson), Leið mig Guð
(Wesley), Heilagi Guð á himni og
jörð (Schütz), Christus, der uns
selig macht (J.S. Bach) og Ave
verum corpus (Mozart), en eldri
deildin söng ein Si iniquitates eft-
ir Wesley. Flest lög fyrri hlutans
voru sungin a cappella, en Leið
mig Guð, Christus og Ave verum
eftir hlé með orgelundirleik.
Langt er um liðið frá því er
undirritaður heyrði síðast
Drengjakór Laugarneskirkju –
ein fimm ár – og því trúlega fátt
eftir af fyrri mannskap. Þótt
margt geti reikað til í hugar-
fylgsnum á svo löngum tíma er
samt sem mann minni að kórinn
hafi verið í töluvert betra formi þá
en nú, bæði hvað varðar samhljóm
og hreinleika í
tónstöðu, því
þrátt fyrir all-
nokkur fallega
sungin lög í eink-
um fyrri hlutan-
um tók að þessu
sinni frekar fljótt
að bera á þreytu-
tóni í kórnum.
Hugsanlega hafa
nýleg umskipti á
kórfélögum haft
þar eitthvað að
segja, en e.t.v.
líka frekar and-
legt og hæggengt
lagaval. En þó að
t.d. gospellögin
meðal dagskrár-
efnisins fyrir fimm árum teljist
vissulega til guðlegra söngva
höfðuðu þeir greinilega meir til
piltanna en flest annað eftir ótví-
ræðri sönggleði þeirra að dæma,
sem enn er mér í fersku minni.
Þeirri gleði virtist áberandi
minna að heilsa að þessu sinni,
enda vottaði varla fyrir brosi á
nokkrum pilti. En ef rétt er til
getið mætti að líkindum hressa
verulega upp á geð guma með
fjörugra lagavali, hvort heldur
andlegu eða veraldlegu. Stjórn-
endur ungmennakóra vita auk
þess manna bezt, að skemur vill
verða milli hæða og lægða hjá
ungu söngfólki en hjá því eldra,
og ekki er að efa að eftirtektar-
verð sérstaða Drengjakórs Laug-
arneskirkju nái bráðum aftur
fyrri ljóma og vel það undir hvetj-
andi handleiðslu hins atorkusama
stjórnanda Friðriks Sæmundar
Kristinssonar.
Upp skulu
geð guma
TÓNLIST
N e s k i r k j a
Vortónleikar Drengjakórs Laug-
arneskirkju. Peter Máté, píanó/
orgel. Stjórnandi: Friðrik Sæ-
mundur Kristinsson. Miðviku-
daginn 23. maí kl. 20:30.
KÓRTÓNLEIKAR
Ríkarður Ö. Pálsson
Friðrik S.
Kristinsson
Í DELLUMYNDINNI Tomcats
segir af nokkrum ungum vinum
sem allir hræðast giftingu og
ákveða að sá sem verði síðastur til
þess að kvænast fái stóra peninga-
upphæð sem þeir safna með tím-
anum. Einn af öðrum ganga þeir
svo í það heilaga þar til aðeins
tveir eru orðnir eftir. Annar þeirra
(Jerry O’Connell) þarf verulega á
peningunum að halda eftir and-
artaks bilun í fjárhættuspili. Hinn
(Jake Busey) ætlar sér aldrei að
kvænast. Aldrei.
Svo grínið gengur út á það að fá
Jake til þess að ganga inn kirkju-
gólfið og það er þrautin þyngri. Til
þess beitir Jerry ýmsum meðulum
en verður lítið ágengt þar til hann
kemst í kynni við lögreglukonu
sem á harma að hefna.
Myndin gengur að mestu út á
ófyndið karlagrín þar sem konur
eru skotspónninn; einkum eru
ófyndin atriðin með Jake og kær-
ustu hans á golfvelli. Grínið getur
líka orðið óhemju groddalegt eins
og fram kemur í atriði með eista,
sem Jerry eltist við á spítala. Önn-
ur röð atriða segir frá því þegar
Jerry kemst í hendurnar á konum
sem iðka sadisma.
Ekkert af þessu er fyndið að
neinu marki. Brandararnir eru svo
yfirgengilegir að þeir missa marks
og þegar myndin er brotakennd í
þokkabót, hangir í raun aðeins
saman á nokkrum lítt samhang-
andi sögum, og leikurinn yfir-
spenntur, fer ákaflega lítið fyrir
raunverulegu skemmtigildi.
Karla-grín
KVIKMYNDIR
S t j ö r n u b í ó , L a u g a r -
á s b í ó , B o r g a r b í ó
A k u r e y r i
Leikstjórn og handrit: Gregory
Poirier. Aðalhlutverk: Jerry
O’Connell, Shannon Elizabeth, Jake
Busey, Horato Sanz og Jaime
Pressley. 95. mín. Revolution 2001.
„TOMCATS“

Arnaldur Indriðason