Morgunblaðið - 08.06.2001, Blaðsíða 33

LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 8. JÚNÍ 2001 33
Opnunartími:
Virka daga
frá kl. 8.30–18.00.
Lokað á
laugardögum.
Sérpantanir - Hraðpantanir
Tangarhöfða 2, 110 Reykjavík,
sími 567 1650, fax 567 2922.
Útvegum nýja og notaða varahluti frá USA í alla ameríska bíla.
Höfum einnig gott úrval af aukahlutum og hljómtækjum.
SAMSÝNING átta íslenskra
myndlistarmanna undir titlinum
„Drawing Iceland“, hefst á morg-
un, laugardag, í Gautaborg. Sýn-
ingin er hluti af alþjóðlega tvíær-
ingnum í Gautaborg, en
sýningarstaður samsýningarinnar
er Gallerí 54 við Erik Dahlbergs-
götuna miðsvæðis í borginni.
Myndlistarkonan Harpa Árna-
dóttir, sem býr og starfar í Gauta-
borg, er bæði þátttakandi og um-
sjónarmaður sýningarinnar.
Hugmynd hennar var að sýna
teikningu í víðri merkingu orðsins.
„Teikningin hefur ekkert alltaf
verið í hávegum höfð,“ segir
Harpa, sem kveðst hafa leitað til
listamanna sem hafa þanið hug-
takið teikning til hins ítrasta í
verkum sínum. Og það er íslenskt
myndlistarfólk sem hún hefur
fengið til liðs við sig, listamenn
sem nálgast teikninguna á mjög
ólíkan hátt og eiga það sameig-
inlegt að hafa varpað nýstárlegu
ljósi á hefðbundinn miðil.
Einn þeirra er Kristján Guð-
mundsson sem snemma á áttunda
áratugnum vakti athygli með „Yf-
irhljóðhraða teikningum“ og sem
allt frá árinu1979 hefur haft sjálft
efni teikningarinnar að viðfangs-
efni. Hann vann þrívíð verk úr
grafíti og pappír sem hann skil-
greindi sem teikningar og hugleið-
ingar hans gátu verið svohljóð-
andi: „Algjör tæming
teikningarinnar leiddi til bið- eða
hvíldarstöðu efnisins. Teikningin
er orðin efnisbanki, liggjandi
hvoru megin sem vera skal við
núllpunktinn. Gerð og ógerð í
senn.“
Grannar línur
Ingólfur Arnarsson hefur farið
aðrar leiðir allt frá því að hann
kom inn í sögu myndlistarinnar,
með sérkennilegum teikningum, er
hann birti í lítilli bók árið 1980,
meðan hann var í námi í Jan van
Eyck Akademie í Maastricht.
„Þær eru svo fíngerðar og línurnar
svo grannar, að slíkt hefur ekki
sést nema í svokölluðum „ósýni-
legum teikningum“ eftir Walter de
Maria,“ skrifar Marianne Stoce-
brand í sýningarskrá frá 1996.
Teikningar Hörpu Árnadóttur
vöktu athygli þegar hún var enn
við nám í Listaháskólanum Valand
(1994-96), en spurningin „hvað er
teikning?“ er henni hugleikin.
Listafólk samsýningarinnar
Drawing Iceland eru auk Krist-
jáns, Ingólfs og Hörpu, þau Ingi-
leif Thorlacius, Finnbogi Péturs-
son, Hreinn Friðfinnsson,
Sigurður Guðmundsson og Ragna
Róbertsdóttir. Að sögn umsjónar-
manns eru það einkum verk þeirra
Rögnu og Finnboga sem ljá sýn-
ingunni nafn. Bæði sækja efni
heim í landið sjálft, Ragna sem
teiknar með vikri beint á vegginn
og um leið landið með landinu
sjálfu og Finnbogi sem birtir sínar
hljóðu hljóðmyndir, með tölvuunn-
um bylgjum, sóttum í hljóðandi
sprungur Vatnajökuls.
Sýningin verður opin fjóra daga
vikunnar í sumar, til 26. ágúst og
er eins og áður segir hluti af
tvíæringi Gautaborgar. Sýningar-
svæði tvíæringsins eru ólíkir staðir
í hjarta borgarinnar, svo sem með-
fram Kungsportsavenyn og einnig
er Sporvagn – leið númer 9 –
kynntur sem sýningarstaður. Yf-
irlýst markmið er að varpa ljósi á
nútímalist, þannig að hún nái til
breiðari hóps njótenda og áætlunin
er að hinn alþjóðlegi listviðburður
nái hámarki annað hvert sumar.
Bæði evrópskt og amerískt lista-
fólk sem hefur hlotið alþjóðlega
viðurkenningu verður kynnt á
tvíæringnum í Gautaborg í ár.
Átta leyndarmál
Ekkert land á þó fleiri fulltrúa á
tvíæringnum en Ísland og þrír
þátttakendanna í samsýningunni
Drawing Iceland sýna einnig úti-
listaverk: Ragna, sem vinnur verk
sitt á jörðina úr rauðum vikri; Sig-
urður, sem sýnir verkið „Secrets“
og mun lofa átta leyndarmálum að
koma í ljós á ólíkum stöðum og
samkvæmt fréttatilkynningu er
þess vænst að Hreinn Friðfinns-
son komi þekktum styttum borg-
arinnar á flug, þar á meðal stytt-
unni af sænsku skáldkonunni
Karin Boye, sem annars stendur
kyrr fyrir utan Borgarbókasafnið
við Gautatorg með sitt daglega
blóm úr hendi óþekkts aðdáenda.
Íslenskir myndlistarmenn sýna á al-
þjóðlega tvíæringnum í Gautaborg
Teikningin er
orðin efnisbanki
Gautaborg. Morgunblaðið.
Myndlistarmaðurinn Harpa Árnadóttir, umsjónarmaður sýningarinnar.
BRESKI rithöfundurinn Doris
Lessing hlaut í gær verðlaun prins-
ins af Asturia fyrir skrif sín, en verð-
launin þykja þau
virtustu sem veitt
eru innan
spænska bók-
menntaheimsins.
Dómnefndin
valdi Lessing,
sem nú er á ní-
ræðisaldri, úr
hópi 33 rithöf-
unda og má þar
nefna Banda-
ríkjakonuna Sus-
an Sontag, Perúmanninn Alfreto
Bryce Echenique og hina spænsku
Ana Maria Matute.
Lessing, sem ólst upp í Zimbabwe
á dögum Bretastjórnar, er gjarnan
talin í hópi áhrifamestu rithöfunda
20. aldarinnar. Fyrsta verk hennar,
Grasið syngur, var gefið út 1950, en í
skrifum sínum beinir Lessing gjarn-
an athyglinni að lífi kvenna.
Bókmenntaverðlaunin eru ein af
átta verðlaunum sem veitt eru úr
sjóði prinsins af Asturia og námu
þau að þessu sinni tæpum fimm
milljónum peseta, eða á þriðju millj-
ón króna.
Lessing
verðlaunuð
Doris
Lessing
HJÖRTUR Marteinsson opnar sína
fjórðu einkasýningu á morgun kl. 16.
Að þessu sinni sýnir Hjörtur í Slunka-
ríki á Ísafirði lágmyndir og þrívíð
verk. Sýningin ber yfirskriftina Í því
mikla djúpi og þar kallast Hjörtur á
við fornar og nýjar hugmyndir manna
um heiminn og þau fyrirbæri sem
finna má annars vegar í undirdjúpum
hafsins og hins vegar í hæstu hæðum.
„Aflvaki flestra verkanna á sýning-
unni tengist undrun og gleði og því
sem ýmist kafar í undirdjúp hafsins
umhverfis Íslands eða rýnir í víðáttur
alheimsins með það að leiðarljósi að
rekja sig eftir þeim þráðum sem þar
leynast um gerð þessa heims er menn
byggja,“ segir Hjörtur.
Sýningin stendur til 1. júlí.
Hjörtur Mar-
teinsson sýnir í
Slunkaríki Í NÝLISTASAFNINU stendur yfirdagskrá um þessar mundir sem ber
heitið Pólyfónía. Þar verður lögð
áhersla á að kanna mörkin og marka-
leysið á milli tónlistar og myndlistar.
Í kvöld, föstudagskvöld, kl. 20
koma fram Club Bevil: Katarina
Löfström, Johan Zetterqvist, Ugly-
cute, Akay, Bacteria, Hulda Lind
Johansdottir, Fia Backström, Matti-
as Norström, Linus Winstram og
Hotel.
Pólýfónía
í Nýló
SKÓLALÍF, sýningu listakon-
unnar Valgerðar Björnsdóttur, er
þessa dagana að finna í sýningarsal
félagsins Íslensk grafík. Myndir
Valgerðar eru ljósmyndaætingar af
skólastarfi þar sem skeytt hefur
verið saman myndum af skólastarfi
ársins 2000 og kennsluáætlunum
frá árinu 1907.
Við gerð verkanna hefur listakon-
an leitað fanga í sínu nánasta um-
hverfi, enda kveðst hún í sýning-
arskrá byggja myndirnar jafnt á
reynslu sinni sem kennari og nem-
andi. Öldin sem að skilur texta og
myndir er hins vegar til komin
vegna ömmu Valgerðar, Laufeyjar
Vilhjálmsdóttur, sem sýningin er
tileinkuð. En Laufey var brautryðj-
andi í skólastarfi við upphaf 20. ald-
ar.
Ætingar Valgerðar einkennast af
vissri einlægni og ljóst að viðfangs-
efnið er listakonunni hugleikið og
má lesa úr verkunum áhuga hennar
bæði á kennslumálum og skóla-
starfi. Nemendur á ýmsum aldri –
flestir niðursokknir í vinnu sína –
eru þannig víða valdir sem við-
fangsefni.
Verk nr.1 sýnir til að mynda ung-
an dreng sem liggur á gólfi með
pensil við að mála fána á landakort
og er drengurinn djúpt sokkinn í
vinnu sína. Heimur hans er að öllu
leyti innan myndrammans, líkt og á
öðrum myndum sýningarinnar, og
myndar þar af leiðandi lítil tengsl
við sýningargesti. Það sama á við
um verk nr. 2, ungan dreng sem
grúfir sig yfir blað á skrifborði sínu,
og er sá ekki síður niðursokkinn í
lærdóminn en félagi hans á fyrri
myndinni. Unga stúlkan í verki nr.
12, sterkustu mynd sýningarinnar,
byggir þá ekki síður sinn eigin
heim. Niðurlút með kúst í hendi
kallar hún fram kenndir einsemdar,
þar sem hún stendur ein á stríp-
uðum myndfleti sem skreyttur hef-
ur verið barnslegri teikningu af
stúlku á stólkolli.
Áferð ljósmyndaætinganna ein-
kennist af nokkrum grófleika sem
veitir verkunum gamallegt yfir-
bragð. Rithönd kennsluáætlananna
sem unnar eru í forgrunn hverrar
ætingar auka enn frekar á þessa til-
finningu og fátt annað en klæðn-
aður barnanna sem á stundum fær-
ir verkin fram til nútímans. Í verki
nr. 2 eru það t.d. rendur á peysu-
ermi drengsins sem sjá um að færa
verkið til samtímans.
Með myndum sínum tekst Val-
gerði því að nokkru leyti að brúa bil
fortíðar og nútíðar. Ekki hefur allt
breyst þrátt fyrir tækniframfarir,
breytta kennsluhætti og ýmis þau
vandkvæði sem samtímanum fylgja.
Nemendur niðursokknir í náms-
bækur sínar eru t.d. ekki óáþekkir
ásýndum sama hvað tímanum líður
og vandkvæði á skólastarfi samtím-
ans ekki ósvipuð þeim sem áður
þekktust.
Það er því viðfangsefnið, ekki síð-
ur en efniviðurinn, sem listakonan
vill beina athygli sýningargesta að.
Textar um menntamál frá því fyrr á
öldinni hanga á einum veggjanna og
virðist Valgerður með sýningu sinni
gjarnan vilja vekja áhorfendur til
umhugsunar um kennslumál og
skólastarfið, enda ekki óhugsandi
að hér fari kennari af lífi og sál.
Skólastarf í grafísk-
um myndum
MYNDLIST
Í s l e n s k g r a f í k
Sýningin er opin fimmtudaga til
sunnudaga frá kl. 14–18.
Henni lýkur 17. júní.
SKÓLALÍF – VALGERÐ-
UR BJÖRNSDÓTTIR
Anna Sigríður Einarsdótt ir
Morgunblaðið/Arnaldur
Verk nr. 12 eftir Valgerði Björnsdóttur á sýningu hennar Skólalíf.
♦ ♦ ♦
GALLERÍ Sjafnar Har hættir í
Listhúsinu í Laugardal og verða
verk hennar eftirleiðis til sölu og
sýnis í Gallerí Fold á Rauðarárstíg
og í Kringlunni.
Af tilefninu hefur verið gefinn út
bæklingur á ensku og íslensku.
Gallerí Sjafnar
Har hættir