Morgunblaðið - 24.06.2001, Blaðsíða 32
MINNINGAR
32 SUNNUDAGUR 24. JÚNÍ 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Inger Steinsson,
útfararstjóri,
s. 691 0919
Ólafur Ö. Pétursson,
útfararstjóri,
s. 896 6544
Bárugötu 4, 101 Reykjavík.
S. 551 7080
Vönduð og persónuleg þjónusta.
ÚTFARARSTOFA
HAFNARFJARÐAR
Stapahrauni 5, Hafnarfirði, sími 565 5892
www.utfararstofa.is
ÚTFARARSTOFA ÍSLANDS
Sjáum um alla þætti sem hafa ber í huga
er andlát verður, í samráði við aðstandendur
Sími 581 3300
Allan sólarhringinn — www.utforin.is
Suðurhlíð 35, Fossvogi
Sverrir
Olsen
útfararstjóri
Sverrir
Einarsson
útfararstjóri
Kistur
Krossar
Duftker
Gestabók
Legsteinar
Sálmaskrá
Blóm
Fáni
Erfidrykkja
Tilk. í fjölmiðla
Prestur
Kirkja
Kistulagning
Tónlistarfólk
Val á sálmum
Legstaður
Flutn. á kistu milli landa
Landsbyggðarþjónusta. Áratuga reynsla.
Bryndís
Valbjarnardóttir
útfararstjóri
✝ María Jónsdóttirfæddist 2. ágúst
1915 á Bjarnarstöð-
um í Bárðardal og
átti þar heima alla
ævi. Hún lést á Land-
spítalanum við
Hringbraut 9. júní
síðastliðinn.
Foreldrar: Jón
Marteinsson, f. 11.
jan. 1867, d. 4. jan
1961, og kona hans,
Vigdís Jónsdóttir, f.
30. apríl 1873, d. 6.
mars 1953. Jón og
Vigdís gengu í hjóna-
band 18. júní 1897 en þá hafði Jón
um skeið staðið fyrir búi móður
sinnar á Bjarnarstöðum,
en faðir hans var látinn. Jón og
Vigdís tóku við búsforráðum og
bjuggu óslitið til 1945 en þá af-
hentu þau 4 ógiftum börnum sín-
um jörð sína og bústofn, en þau
höfðu fram að því unnið með þeim
að búskapnum. Á móti kom að
gömlu hjónin yrðu áfram heima í
skjóli þeirra til síðasta dags sem
og varð. Áður hafði Gústaf sonur
þeirra hafið sérbúskap á hluta
jarðarinnar. Jón Marteinsson var
blindur síðustu 20 ár ævi sinnar.
Systkini: 1) Drengur, f. 3. júlí
1898, d. 8. sama mán. 2) Jón, f. 4.
október 1899, d. 27. apríl 1993.
Ókvæntur, barnlaus. Bóndi á
Bjarnarstöðum.
3) Þorsteinn, f. 1. maí 1901, d.
21. október 1989.Ókvæntur og
barnlaus. Bóndi á Bjarnarstöðum.
Fósturbörn hans og Þuríðar syst-
ur hans. Hulda Guðný og Guð-
mundur Þór Ásmundarbörn. Þau
komu í Bjarnarstaði 1959.
4) Friðrika Guðrún, f. 5. sept.
1902, d. 16. júlí 1989.
Ógift og barnlaus.
Bústýra á Bjarnar-
stöðum. Fósturdótt-
ir. Hjördís Kristjáns-
dóttir f. 28. febr.
1930. Kom í Bjarnar-
staði 1931. 5) Mar-
teinn, f. 3. febr. 1904,
d. 11. janúar 1935.
Ókvæntur og barn-
laus. Bóndi og bif-
reiðarstjóri á Bjarn-
arstöðum. 6) Kristín,
f. 16. mars 1908.
Hún er nú ein á lífi
af systkinunum.
Giftist 1932 Jóni Tryggvasyni frá
Arndísarstöðum, f. 22. júlí 1895, d.
12. des 1984. Þau bjuggu á Einbúa
í Bárðardal og síðar á Möðruvöll-
um í Eyjafjarðarsveit en síðast á
Akureyri. Eignuðust 9 börn sem
öll eru á lífi. 7) Gústaf, f. 20. ágúst
1910, d. 28. júlí 1969. Kvæntist
1940 Jónínu Guðrúnu Egilsdóttur
frá Reykjahjáleigu í Ölfusi f. 8.
nóvember 1920, d. 19. maí 2000.
Þau eignuðust 6 börn sem öll eru á
lífi. Bóndi á Bjarnarstöðum og síð-
an byggðu þau hjón upp nýbýlið
Rauðafell. Flutt var í íbúðarhúsið
1959. 8) Þuríður f. 2. ágúst 1915,
tvíburi við Maríu. D. 5. febr. 1999.
Bústýra á Bjarnarstöðum. Ógift
og barnlaus. Fósturbörn hennar
og Þorsteins bróður hennar:
Fósturbróðir: Yngvi Marinó
Gunnarsson, f. 23. júní 1915, d. 9.
júlí 1996. Hann kom í Bjarnarstaði
1926.
Jarðarför Maríu fer fram í
Lundarbrekkukirkju föstudaginn
22. júní kl. 14.
Jarðsett verður í heimagrafreit
á Bjarnarstöðum.
Nú hefur síðasti íbúi gamla hússins
á Bjarnarstöðum kvatt okkur og er
horfinn yfir móðuna miklu. Allt frá
því að flutt var í þetta hús nýtt og
ófullgert 1924 hefur það hýst fjölda
fólks, ungt og gamalt sjúkt og heil-
brigt, það hefur hýst gleði og sorg-
,fæðingar og dauða. María Jónsdótt-
ir, sem við kveðjum nú í dag, flutti í
þetta hús 13 ára gömul, með foreldr-
um og systkinum, hér var heimili
hennar alltaf og héðan gekk hún út
10. maí sl. til þess að heyja síðustu
baráttuna, sterk og óbuguð. „Blessað
gamla húsið mitt,“ sagði hún þegar
hún var að fara í síðasta sinn eftir að
hafa fengið að dvelja heima í 4 eða 5
daga vegna þess að Hulda gat komið
og verið hjá henni. Blessuð vertu fyr-
ir það, Hulda mín.
María ólst upp í nánum tengslum
við tvíburasystur sína, Þuríði. Þær
voru eins klæddar, fengu eins gjafir,
voru saman í farskólanum í Bárðar-
dal, fóru saman vetrartíma á Þing-
hússkólann á Skútustöðum og saman
fóru þær á Kvennaskólann á Laugum
haustið 1934. Þær saumuðu sér þar
báðar íslenska upphlutsbúninga, ná-
kvæmlega eins. Þær komu heim með
mikið af fallegri handavinnu og enn
var margt eins eða svipað. Þær voru
afar samrýndar og máttu vart hvor af
annarri sjá enda svo líkar í sjón lengi
vel að ókunnugir þekktu þær ekki í
sundur. Væri nafn annarrar nefnt
kom hitt í sömu andrá. „Mæja og
Þura.“ Samt voru þær ekki að öllu
leyti líkar og alls ekki alltaf sammála.
Mæja var snemma mjög gefin fyrir
alls konar handavinnu meðan Þura
kaus heldur bakstur og matartilbún-
ing.
María fór til Reykjavíkur haustið
1935. Hún byrjaði í „vist í fínu húsi“
og fékk að kynnast því hvernig komið
var fram við vinnukonuna eins og
gólftusku. Hún átti góða frænku í
Reykjavík sem var matráðskona við
Laugarnesspítalann. Hún bjargaði
henni og réð hana í eldhúsið hjá sér.
Hún kom heim um vorið í fallegri
kápu með loðkraga og hafði látið
klippa af sér flétturnar. Hún var orð-
in falleg tískudama.
Þannig voru unglingauppreisnir
þess tíma. Í upphlutinn fór hún ekki
síðan.
Heimilið hafði orðið fyrir ýmsum
áföllum. En horft var fram til bjartari
tíma.
Mæja fór á mis við þá og bestu ævi-
árin jafnframt. Næstu misserin fékk
hún slæmt fingurmein, þá mislinga,
loks botnlangabólgu og var skorin
upp, en batinn lét á sér standa. Að
lokum greindist hún með berkla í
baki. Berklalyfin sem síðar komu til
sögunnar voru ekki þekkt þá og eina
lækningaraðferðin var að leggja
sjúklinginn í gifs. Hún var lögð inn á
sjúkrahúsið á Akureyri og þar dvaldi
hún sex löng ár, mestan partinn liggj-
andi flöt út af með gifsstokk um bak-
ið. Alla veturna vann Þuríður systir
hennar í eldhúsinu á Kristneshæli og
heimsótti Maríu hvern einasta frídag
sinn. Sum sumurin var hún heima en
einhver sumur var hún líka þar innra.
Æðruleysi Mæju í þessum veikind-
um var slíkt að undrun og aðdáun
vakti.
Að eðlisfari var hún örlynd, næm-
geðja og hjartahlý en oft stutt í mikl-
ar geðsveiflur.
Nú var það hún sem var stillt og
hugrökk, taldi kjark í fólkið sitt og
bað það að hafa ekki áhyggjur af sér.
Auðvitað hafði það áhyggjur. En
samheldnin og hjartahlýjan hjálpaði
mikið. Póstferðir voru hálfsmánaðar-
lega. Alltaf var séð til þess að einhver
skrifaði Mæju með hverjum pósti. Og
hún sendi bréf með hverjum pósti.
Svo prjónaði hún stöðugt, rósavett-
linga, útprjónaðar peysur og agn-
arsmáa rósavettlinga til að hengja í
barm. Hún prjónaði og heklaði dúka
og þetta var allt svo yfirnáttúrlega
fallegt. Hún las líka mikið og gegnum
þetta allt öðlaðist hún mikinn trúar-
styrk. Loks kom að því að hún út-
skrifaðist í mars 1946. Þá kom hún
heim á heimili sitt á Bjarnarstöðum.
Þótt hún væri varanlegur öryrki var
gleðin mikil. Það tók tíma að þjálfa
aftur líkama sem svo lengi hafði legið
kyrr. Endurhæfinguna varð hún að
sjá um sjálf. En hún lá ekki á liði sínu
og með þrautseigju og þolinmæði
tókst henni að verða þess megnug að
veita öldruðum foreldrum ómetan-
lega hjálp og gleði og styðja systkini
sín við ýmis störf. Um árabil sá hún
um saumaskap og viðgerðir á fatnaði
heimilisins og tók þátt í daglegum
þrifum. Hún naut þess að hengja út
og taka inn fallegan þvott af snúrum
og fara út með hrífu á sumardögum.
Er eldri systkinin urðu gömul og las-
burða hlynntu þær tvíburasysturnar
að þeim meðan tök voru á. Börn
fæddust og uxu úr grasi hjá Gústaf
bróður þeirra þar heima og Kristínu
systur þeirra. Vandalaus og skyld
börn voru í lengri og skemmri dvöl á
Bjarnarstöðum auk fósturbarnanna
allra. Þótt þessi 5 systkini er þarna
bjuggu saman ættu sjálf ekki börn
snerist líf þeirra sífellt um börn,
forsjá þeirra, framfarir og velferð.
Þau vonuðu að eitthvert þessara
barna tæki við búskapnum af þeim er
tímar liðu og héldu áfram uppbygg-
ingu þar sem þau hættu. En þau
máttu bíða lengi. Árið 1979 bauð
Friðrika á Bjarnarstöðum nöfnu
sinni, Friðriku Sigurgeirsdóttur á
Lundarbrekku, og manni hennar,
MARÍA
JÓNSDÓTTIR
! " " # $%
&%% ''( " # )**" +' " # $%
% ! $% ,%"-. "%-. % )**"
'') ! )**"
- %-. % $ - %- %-. %
!
"
# $
%
%
!
!
'( !$
! )!
#
$
! #
#
!"
# $% !"
& ' ()* + !,%
( -) !,%
, .* . .* . . .*
" . . . .* /
!!"
#
$
$
% & '(
) &&
&
!"##
$ ! !& &"'&
()!( "&"##
*)&# !& &#' +&# &"##
!"## , - .&
/0 1 "( $ &"## " " &#&&
2 3
!""
#
$
% &
%%
'
!
" "# $
%& ' ( ) *
+# , +
$ - -. /
! "#
!
" #
$"
"
%& '
$ %!! &
%!! &
'! (