Morgunblaðið - 26.06.2001, Blaðsíða 20
VIÐSKIPTI
20 ÞRIÐJUDAGUR 26. JÚNÍ 2001 MORGUNBLAÐIÐ
1 542
6789
3
0Samræmd Vef
mæling
ÖFLUGT menntakerfi og aðild Ír-
lands að Evrópusambandinu eru
tveir lykilþættir í velgengni Íra í
efnahagsmálum síðastliðinn áratug.
Þetta kom fram í máli Bertie Ahern,
forsætisráðherra Írlands, á fundi
sem haldinn var á vegum Verslunar-
ráðs í gær.
Á Írlandi ríkir, sem kunnugt er,
nokkurs konar þjóðarsátt á milli
stjórnvalda, aðila vinnumarkaðar og
samtaka ýmissa þjóðfélagshópa um
stefnu og stjórn efnahags- og at-
vinnumála. Þetta samkomulag hefur,
að sögn írska forsætisráðherrans,
lagt mikið af mörkum til samkeppn-
ishæfni írska hagkerfisins enda
byggt á breiðum grundvelli í þjóð-
félaginu. Hann segir það t.a.m. hafa
átt stóran þátt í að draga úr atvinnu-
leysi, sem hafi verið komið í um 18%
fyrir áratug en sé nú 3,5%. Í þessu
samhengi segir hann að jafnframt
verði að hafa í huga að þátttakendum
á vinnumarkaði hafi á sama tíma
fjölgað um 50%.
28% til menntamála
Gleggsta dæmið um velgengni síð-
astliðins áratugar segir forsætisráð-
herrann mega sjá í aukningu vergrar
landsframleiðslu Írlands en síðan ár-
ið 1980 hefur verg landsframleiðsla á
hvern íbúa Írlands aukist úr 66% af
meðaltali landa í ESB í rúm 100% af
núverandi meðaltali landa í ESB.
Ahern sagði írsk stjórnvöld hafa
unnið ötullega og markvisst að því að
bæta efnahagskerfi Írlands, s.s. með
eflingu atvinnumála, stöðugleika og
hagstæðu skattafyrirkomulagi fyrir
fyrirtæki. Menntamálin skipuðu þó
stærstan sess meðal þessara þátta,
28% heildarútgjalda ríkisins færu til
þess málaflokks og væri það nokkuð
hátt í alþjóðlegum samanburði. Þá
væri hlutfall 25–34 ára Íra með fram-
haldsmenntun það annað mesta í
Evrópu.
Útflutningur hugbúnaðar í öndvegi
Milliríkjaviðskipti segir ráð-
herrann hafa verið hvatann að fram-
úrskarandi frammistöðu í útflutningi
á síðustu árum. Í máli hans kom fram
að Írland er nú í 21. sæti yfir stærstu
útflutningsþjóðir heims. Sé hins veg-
ar miðað við höfðatölu er Írland í
u.þ.b. þriðja efsta sæti, með ríflega
sex sinnum meiri útflutning á mann
en Bandaríkjamenn, þrisvar meiri en
Bretar og tvöfalt meiri en Þjóðverj-
ar.
Stærstur hluti útflutnings Írlands
er hugbúnaður. Að sögn Ahern kem-
ur fram í nýlegri OECD-skýrslu að
Írland hafi tekið Bandaríkjunum
fram í útflutningi á hugbúnaði en ríf-
lega 60% allra hugbúnaðarpakka fyr-
ir PC-tölvur sem seldir eru í Evrópu
eru framleiddir í Írlandi.
Aðildin að ESB hagstæð
Góðan árangur í útflutningi þakk-
ar forsætisráðherrann að mestu aðild
Íra að ESB. Hagur þeirra af aðild-
inni, bæði beinn og óbeinn, hafi verið
mikill í gegnum tíðina og haft mikil
áhrif á alla þætti þjóðfélagsins. Hann
sagði að margar nýjar fjárfestingar,
erlendar og innlendar, hefðu ekki átt
sér stað nema vegna aðildarinnar
auk þess sem fjöldi starfa hefði ekki
orðið til án aðildar að þessum stóra
markaði með sama gjaldmiðil.
Aðildin hafi einnig aukið aðdrátt-
arafl Írlands á fjárfesta og ýtt undir
vöxt innlendra fyrirtækja vegna
tækifæra þeirra til samstarfs með
fyrirtækjum víðs vegar um Evrópu.
Hann sagði að þrátt fyrir að Írar
hafi nýlega fellt hinn svokallaða
Nice-sáttmála ESB, þá væru írsk
stjórnvöld spennt fyrir stækkun
ESB enda hefði Írland af henni mik-
inn hag. Stækkunin muni auka tæki-
færi til hagvaxtar og stöðugleika,
bæði þeirra sem fyrir eru og nýrra
aðildarríkja.
Forsætisráðherra Írlands á fundi Verslunarráðs
Aðild að ESB lykilþáttur
í velgengni Írlands
TAP Hlutabréfasjóðs Búnaðarbank-
ans, sem er í umsjá Búnaðarbanka
Íslands hf., reikningsárið 2000 til
2001 var 305,6 milljónir króna. Í til-
kynningu til Verðbréfaþingsins segir
að lækkun hafi verið á óinnleystum
gengishagnaði um 593,9 milljónir.
Afkoma á hverja krónu nafnverðs
hlutafjár var neikvæð um 0,13 en var
jákvæð um 0,24 árið áður. Hlutafé
félagsins var 2.273 milljónir króna í
lok apríl 2001 en var 2.129 milljónir
árið áður. Eigið fé var samtals 3.077
milljónir samanborið við 3.760 millj-
ónir í lok apríl árið á undan. Verð-
mæti innlendra hlutabréfa í eigu
félagsins nam um 1.262 milljónum í
lok apríl 2001 eða 39% af heildar-
eignum. Verðmæti erlendra hluta-
bréfa í eigu félagsins nam um 99,6
milljónum eða 3% af heildareignum.
Verðmæti skuldabréfa og hlutdeild-
arskírteina í eigu félagsins nam um
1.571 milljón eða 48,9% og handbært
fé var um 278 milljónir eða 8,7%.
Sjóðurinn á hlutabréf í 80 hlutafélög-
um, þar af 38 skráðum á Verðbréfa-
þingi Íslands.
Morgunblaðið/ Ásdís
Tap Hlutabréfa-
sjóðs Búnaðarbank-
ans 306 milljónir
SYNJUN Sýslumannsins í Reykja-
vík á annarri beiðni þriggja hluthafa
í Lyfjaverslun Íslands hf. um lög-
bann í tengslum við kaup félagsins á
Frumafli ehf., var vísað til úrlausnar
Héraðsdóms Reykjavíkur í gær.
Synjun á fyrri lögbannsbeiðninni 20.
júní síðastliðinn var þegar vísað til
Héraðsdóms. Sýslumaður synjaði
seinni lögbannsbeiðninni síðastliðinn
föstudag.
Með fyrri lögbannsbeiðninni
kröfðust hluthafarnir þrír þess að
lagt yrði lögbann á að Lyfjaverslun
Íslands gerði kaupsamning við Jó-
hann Óla Guðmundsson fyrir hönd
eigenda Frumafls um kaup á hluta-
fénu og á að Lyfjaverslun ráðstafi til
Jóhanns Óla hlutafé í Lyfjaverslun
sem endurgjald samkvæmt slíkum
samningi. Í seinna erindi hluthaf-
anna til Sýslumanns var þess krafist
að lagt yrði bann á að Jóhann Óli
hagnýti sér það sem fylgir hlutafjár-
eign hans í Lyfjaverslun, sem honum
var afhent 20. júní, samtals að nafn-
virði 170 milljónir króna. Jafnframt
var krafist lögbanns á að Jóhann Óli
ráðstafi umræddri hlutafjáreign
sinni til þriðja aðila.
Meirihluti stjórnar Lyfjaverslun-
ar Íslands gekk frá kaupum á Frum-
afli 20. júní síðastliðinn þegar Sýslu-
maðurinn í Reykjavík hafði synjað
fyrri lögbannsbeiðni hluthafanna
þriggja.
Annarri lögbannsbeiðni
vísað til héraðsdóms
Deilur innan Lyfjaverslunar Íslands hf.
HAGNAÐUR eftir skatta af
rekstri Ryanair, stærsta lágfar-
gjaldaflugfélags í Evrópu, á síð-
asta rekstrarári, sem lauk 31.
mars, var um 9,3 milljarðar ís-
lenskra króna og farþegum sem
félagið flutti fjölgaði um 35% í 7,4
milljónir.
Michael O’Leary, framkvæmda-
stjóri Ryanair, sagði að þetta væri
tíunda árið í röð sem hagnaður
félagsins hefði vaxið og farþegum
fjölgað. „Við erum þess fullvissir
að við getum haldið áfram á þess-
ari braut. Við stefnum að því að
fjölga farþegum um fjórðung á ári
næstu fimm árin.“
Rekstrarskilyrði erfið
O’Leary segir að þrátt fyrir
mikinn vöxt og methagnað hafi al-
menn rekstrarskilyrði verið frekar
slæm síðustu tólf mánuðina, meðal
annars vegna hás olíuverðs og ótta
manna við efnahagslægð. Á móti
hefði vegið að félaginu tókst að ná
niður sölu- og markaðskostnaði og
auka söluna á Netinu en um 92%
af bókunum félagsins fara nú fram
á Netinu.
Methagnaður
hjá Ryanair
SÉRFRÆÐINGAR Zenith Media
telja að auglýsingatekjur ITV-sjón-
varpsstöðvarinnar muni dragast
verulega saman á þessu ári. Þeir spá
því að að veltan á auglýsingamark-
aðinum í Bretlandi í heild muni
minnka um 0,8% í ár en það væri þá í
fyrsta sinn frá því í upphafi tíunda
áratugarins að veltan drægist sam-
an. Veður skipast skjótt í lofti því
fyrir tæpum þremur mánuðum
spáðu sömu sérfræðingar að veltan á
auglýsingamarkaðinum myndi
aukast um 3,6%.
Þeir segja að staðan á blaðamark-
aðinum hafi versnað á skömmun
tíma og að sjónvarpsmarkaðurinn
hafi raunar orðið fyrir enn harðari
skelli. Þeir spá því nú að tekjur ITV
muni lækka um tæp 9%.
Fyrr í þessum mánuði greindu
talsmenn Granada, sem er einn aðal-
eigenda ITV, frá því að auglýsinga-
tekjur félagsins hafi dregist saman
um 10% á síðustu níu mánuðum. Ein
helsta ástæðan sé að bandarísk fjöl-
þjóðafyrirtæki hafi ákveðið að draga
úr auglýsingabirtingum vegna erfið-
ara efnahagsumhverfis. Flestir
höfðu spáð að hægja myndi á auglýs-
ingamarkaðinum vegna kreppunnar
í upplýsinga- og tæknigeiranum en
niðursveiflan nú er heldur meiri og
hraðari en menn áttu von á.
Verulegum sam-
drætti spáð hjá ITVTILKYNNT hefur verið að Wash-ington Mutual Inc., stærsta lánafyr-irtækið í Bandaríkjunum, hafi keypt
Dime Bankcorp Inc. fyrir um 5,2
milljarða dala í reiðufé og með eigin
bréfum. Þessi kaup eru hluti af áætl-
unum stjórnenda Washington Mutual
um að ná fótfestu á austurströnd
Bandaríkjanna. Verð á bréfum Dime í
samningunum er 40,84 dalir hvert
bréf en það er um 11% hærra en
skráð gengi bréfanna. Stjórnir beggja
félaganna hafa þegar samþykkt
samninginn en ekki er gert ráð fyrir
að kaupin gangi formlega í gegn fyrr
en á næsta ári þar sem bæði yfirvöld
og hluthafafundur Dime eiga eftir að
leggja blessun sína yfir hann.
Washington Mutual kaupir Dime