Morgunblaðið - 12.07.2001, Blaðsíða 35
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 12. JÚLÍ 2001 35
ÞAÐ eru ekki miklar annirsem fylgja því að veraræðismaður Íslands íChile í Suður-Ameríku,
samkvæmt því sem Wilfred Hintze,
ræðismaður Íslands, segir mér þeg-
ar ég heimsæki hann á glæsilega
skrifstofu hans í útjaðri Santíagó-
borgar síðla dags fyrir skömmu.
Það er bæði óvænt og notalegt, þeg-
ar gengið er upp stigann í skrif-
stofubyggingu Consorcio Mathie-
sen, þar sem Hintze er forstjóri, að
ganga fram á stóran og glæstan
veggskjöld með skjaldarmerki Ís-
lands, og á skildinum stendur að
sjálfsögðu Lýðveldið Ísland.
Consorcio Mathiesen er hópur
evrópskra fjárfesta sem starfrækja
fyrirtækjasamsteypu í átta löndum
Suður-Ameríku.
Hún hefur það meg-
inhlutverk að útvega
iðnfyrirtækjum í við-
komandi löndum
hvers konar hráefni
sem þarf til fram-
leiðslunnar.
Hintze segir mér
að hann hafi búið
mestan hluta ævi
sinnar í Chile. Móðir
hans hafi verið þýsk
og faðir hans
chilenskur. Þau hafi
kynnst í Þýskalandi
og flutt saman til
Chile þegar hann var
14 ára unglingur.
Hann hafi að vísu bú-
ið í nokkur ár í Arg-
entínu, vegna starfa
sinna, en þar fyrir
utan hafi hann búið í
Santíagó í Chile allt
sitt líf frá unglingsárum.
Hintze hefur verið ræðismaður
Íslands í Chile undanfarin tíu ár. Ég
spyr hann fyrst hvernig það hafi
komið til að hann varð ræðismaður
Íslands þar í landi.
„Á árum áður var félagi minn og
meðeigandi starfandi hér með mér
en í dag eru nákvæmlega tíu ár liðin
frá dauða hans. Við hér hjá Mathie-
sen erum í mjög nánu sambandi við
ræðismann Íslands í Argentínu.
Hann er reyndar góður vinur okkar.
Fyrir 15 árum, eða svo, hringdi
þessi vinur okkar í Argentínu í
félaga minn og sagði honum að Ís-
lendingar hefðu áhuga á því að hafa
ræðismann í Chile. Hann hefði verið
beðinn um að mæla með einhverjum
og spurði svo félaga minn hvort
hann mætti mæla með öðrum hvor-
um okkar. Við ræddum þetta okkar
á milli og niðurstaðan varð sú að
félagi minn, sem var sá eldri okkar
tveggja, yrði ræðismaðurinn. Þegar
hann dó fyrir tíu árum má því segja
að ég hafi erft ræðismannstitilinn!“
– Varla fylgja því miklar annir að
vera ræðismaður Íslands í Chile,
eða hvað?
„Nei, það er rétt hjá þér. Það er
ekki mjög annasamt embætti sem
ég hef með höndum, sem ræðismað-
ur Íslands, enda kannski jafngott,
því annirnar í starfi mínu eru mikl-
ar. En ég hef mikla ánægju af ræð-
ismannsstörfunum. Eins og þú
veist, þá er íslenska fyrirtækið
Grandi í samstarfi við Friosur, sjáv-
arútvegsfyrirtæki hér í Chile. Ég
hef lítið komið þar við sögu en fylg-
ist þó með vexti og viðgangi þess
samstarfs, sem mér skilst að sé báð-
um til góðs. Ef ég man rétt, þá á
Grandi 20% í Friosur.
Það sem hefur verið leitað til mín,
á þessum áratug, í sambandi við
ræðismannsstarfið hefur helst
tengst þessu hefðbundna, eins og
týndum vegabréfum og þess háttar.
Það hefur þó ekki gerst svo oft, ein-
faldlega vegna þess að Íslendingar
eru ekki mikið á faraldsfæti í þess-
um heimshluta.
Nú, svo hef ég komið lítillega við
sögu þegar um viðskipti á milli land-
anna er að ræða, eins og til dæmis
nú nýverið þegar Íslendingar
keyptu skip héðan. Við slík tækifæri
koma Íslendingar auðvitað hingað
til lands og fara í skipasmíðastöðv-
arnar til þess að líta á og fylgjast
með skipasmíðunum. Þá finnst
þeim, held ég, ágætt að geta leitað
til mín með smávægilega aðstoð
sem ég veiti með gleði. Ég segi það
hreinskilnislega að ég gæti vel
hugsað mér að hafa fleiri skyldu-
störfum að gegna sem ræðismaður.
Mér finnst mjög skemmtilegt að
hitta Íslendinga og hef reyndar
reynt að komast í samband við þá
sem eru búsettir hér í Chile, en með
afar takmörkuðum árangri. Ég veit
ekki nákvæmlega hve margir Ís-
lendingar búa í Chile en giska á að
þeir séu einhvers staðar nálægt því
að vera tuttugu. Flestir þeirra búa
suður frá og tengjast þá útgerð og
fiskvinnslu Friosur með einum eða
öðrum hætti. Ég hef heyrt að ein-
hverjir Íslendingar búi hér í Sant-
íagó en hef engan þeirra hitt og veit
satt best að segja ekkert hvernig ég
gæti komist í samband við þá.“
– Heldur þú kannski að það séu
einhver falin og ónýtt viðskipta-
tækifæri í spilunum á milli þessara
tveggja ólíku landa?
„Það er nokkuð sem ég get ekki
fullyrt neitt um. En fyrir tveimur og
hálfu ári kom hingað stór viðskipta-
sendinefnd frá Íslandi, ég held um
tuttugu manns, undir forystu utan-
ríkisráðherra Íslands, Halldórs Ás-
grímssonar. Ég hafði það á tilfinn-
ingunni þá, að bæði íslenskir og
chilenskir viðskiptamenn byndu
miklar vonir við árangur af þeirri
heimsókn og hefðu trú á því að við-
skipti milli landanna myndu stór-
aukast í kjölfar þeirrar ágætu heim-
sóknar, en því miður held ég að
árangurinn hafi orðið afar takmark-
aður.
Einu viðskiptin sem ég veit til að
hafi orðið til í kjölfarið af þessari
heimsókn eru skipasmíðarnar fyrir
Íslendinga.
Þegar þetta var, þá var hér einnig
starfandi útibú frá íslenskum veið-
arfæraframleiðanda (Hampiðjan)
en þeir lokuðu starfsemi sinni hér
fyrir ári eða svo, þannig að vart hafa
þau viðskipti gengið of vel.“
– Hvað ráðleggur þú Íslendingum
að gera sem koma hingað til Chile
sem ferðamenn í nokkra daga?
„Það er auðvitað undir áhugamál-
um hvers og eins komið og jafn-
framt því hversu mikinn tíma þeir
hafa. Vegalengdir eru náttúrlega
ótrúlega miklar hér, frá norðri til
suðurs eru um 8 þúsund kílómetrar.
Í norðri eru þessar gríðarlegu eyði-
merkur og í suðri regnskógarnir.
Maður getur varið vikum og jafnvel
mánuðum í að skoða náttúru Chile
sem er óendanlega margbreytileg.
Hér í Santíagó er einnig ýmislegt
að sjá. Þú hefur sjálf séð hversu
mörgum fallegum og sögufrægum
byggingum við stát-
um af í miðborginni.
Miðborgin, háskól-
arnir, söfnin, for-
setahöllin, garðarn-
ir, markaðirnir, allt
eru þetta staðir sem
eru vel þess virði að
heimsækja. Svo er
borgin svo skemmti-
lega staðsett að það
er ekki nema um
klukkustundar akst-
ur upp í Andesfjöll
og þá er maður kom-
inn í ólýsanlega fag-
urt umhverfi. Nú er
haust og eftir svona
tvo mánuði eða svo
verður kominn vetur
og þá verður hægt að
skella sér á skíði hér
upp í fjöllin, í
klukkustundarfjar-
lægð frá borginni.
Svo er líka hægt að aka í austur,
að Kyrrahafinu, og það tekur einnig
aðeins um klukkustund, þannig að
Santíagóbúar búa þannig, að á
sumrin tekur það þá klukkustund að
komast í strandlífið með tilheyrandi
sjóböðum og á veturna tekur það
líka klukkustund að komast á skíði.
Mörgum okkar finnst þetta afar
hentugt fyrirkomulag, því strend-
urnar okkar eru margar hverjar al-
veg frábærar.
Vegakerfið okkar er mjög gott og
það er einkar létt að skreppa í
skemmtilegar dagsferðir héðan frá
Santíagó. Það tekur innan við
klukkustund að aka í suður að vín-
ræktarbúgörðum sem hægt er að
heimsækja og fá leiðsögn um og
svona mætti lengi telja.“
– Ræðismaður Íslands í Chile
ætti greinilega ekki í nokkrum
vandræðum með að ráða íslenskum
ferðalöngum í Chile heilt. En hvað
með Chilebúa sem vilja heimsækja
Ísland og leita ráða hjá þér? Hefur
þú sótt gamla Frón heim og getur
þú ráðlagt þeim eitthvað?
„Já, reyndar tel ég mig ágætlega í
stakk búinn til þess, núna að
minnsta kosti. Mér fannst framan af
eins og ég væri ekki alveg nógu vel
að mér um land og þjóð. Þótt ég
hefði lesið heilmikið um Ísland, Ís-
lendinga, íslenska sögu og menn-
ingu, þá hafði ég aldrei komið til Ís-
lands, sem var töluverður ókostur,
að minnsta kosti í mínum augum.
Ég dreif mig því til Íslands í júlí-
mánuði fyrir fimm árum. Ég hafði
viðkomu í Reykjavík í einn dag en
leigði mér svo bíl og keyrði hringinn
umhverfis Ísland á rúmri viku.
Þetta var ómetanleg reynsla fyrir
mig og mér fannst ég virkilega kom-
ast í snertingu við land og þjóð við
þetta ferðalag mitt. Snertingu sem
ég bý enn að, enda skilst mér að þið
eigið orðtak á íslensku sem lýsir því
í hnotskurn hversu mikilvægt það
sé að kynnast hlutunum af eigin
raun, ekki bara af bókum og frá-
sögnum annarra: Sjón er sögu rík-
ari, ekki satt?“
Sjón er
sögu ríkari
Wilfred Hintze, ræðismaður Íslands í Chile.
agnes@mbl.is
Morgunblaðið/Agnes
Wilfred Hintze, ræðis-
maður Íslands í Chile,
hlaut embættið eigin-
lega í arf frá félaga
sínum fyrir áratug.
Agnes Bragadóttir
hitti Hintze í Santíagó
og komst að raun um að
hann vildi svo gjarnan
hafa meira að gera í
ræðismannsstarfinu.
ð minnka
m eða láta
mkvæmd-
sífellt lán-
ka þær og
rjú árin,“
hafa sýnt
a og tekið
valda um
nyrta lóðir
reyta um-
nn skartar
u.
að mark-
framtíðar-
andsmótið
tt til þess
slík. Það
k umgjörð
eppendur
ur, starfs-
má nefni-
andsmótin
r afreks-
sitt og þor
rminnileg
í öllum
mótsgesta
stemmn-
takendum
nafélagar
um land allt eiga verðlaun og við-
urkenningar frá þessum mótum og
enn fleiri eiga minningar sem eru
ógleymanlegar.“
Bæjarstjórinn tekur sjálfur virk-
an þátt í mótinu þar sem hann
keppir nú í fyrsta skipti á landsmóti í
þeirri íþróttagrein sem honum er
hugleiknust, bridds.
Framkvæmdir og aukinn
ferðamannastraumur
Ingimundur Ingimundarson, for-
maður landsmótsnefndar, segir
Austfirðinga hafa staðið með mikl-
um sóma að öllum undirbúningi
enda hafi þeir staðið einhuga að því
að mótið yrði sem glæsilegast og
best heppnað.
„Ég er sannfærður um að þetta
tekst vel. Aðstaðan er frábær og
íþróttavöllurinn er t.d. að mínu mati
sá fallegasti á landinu öllu og það er
mikill hugur í fólki,“ segir Ingi-
mundur og kveður dæmin sýna að
landsmótshald og framkvæmdir við
þær hafi jákvæð áhrif á bæjarlífið og
kostnaður við framkvæmdir skili sér
með auknum ferðamannastraumi.
Kostnaður við mótshaldið sjálft
nemur ríflega 30 milljónum sem
greiðast að hluta af styrktaraðilum
mótsins. Aðildarfélög UMFÍ greiða
einnig um 4.500 krónur með hverj-
um einstaklingi sem þau senda til
keppni á mótinu.
Sæmundur Runólfsson, fram-
kvæmdastjóri UMFÍ, tekur undir
orð Ingimundar og segir aðstæður
og umhverfi allt með besta móti á
Egilsstöðum. „Sólin er meira að
segja farin að skína á okkur svo það
er allt útlit fyrir fyrirtaks landsmót,“
segir Sæmundur og minnist í fram-
haldi á það landsmót sem er öllum
þeim er það sóttu enn í fersku minni
– landsmótið á Laugarvatni 1966.
„Fjölmennasta landsmót sem
haldið hefur verið. Það voru um 25
þúsund manns sem sóttu mótið á
Laugarvatni sem er besta aðsókn
fyrr og síðar. Landsmótið á Húsavík
1987 er það eina sem slagar upp í
með 17 þúsund gesti. Það hefur eng-
inn náð að toppa þetta síðan en við
horfum alltaf hugdjarfir til framtíð-
ar.“
Góð aðstaða grundvöllur
íþróttaiðkunar
Miklar endurbætur hafa verið
gerðar á íþróttamannvirkjum á Eg-
ilsstöðum, m.a. vegna landsmótsins.
Íþróttahúsið var stækkað um helm-
ing og var jafnframt lagt nýtt gólf-
efni á íþróttasal. Íþróttamiðstöð Eg-
ilsstaða hefur risið í þremur
áföngum og hófst bygging hennar
fyrir ríflega tuttugu árum. Helming-
ur íþróttahússins var tekinn í notk-
un árið 1984, sundlaugin 1996 og
stækkun íþróttahússins fullgerð árið
1999. Íþróttavöllurinn hefur alveg
verið endurnýjaður og svokallað
tartanefni lagt á sex hlaupabrautir,
þar af fjórar upphitaðar. Áhorfenda-
pallar voru einnig endurbyggðir. Að
auki eru á Egilsstöðum 25 metra úti-
sundlaug, keppnisaðstaða fyrir
hestaíþróttir og skotfimi og siglinga-
aðstaða. 9 holu gólfvöllur er í Fella-
bæ handan Lagarins. Aðstaða til
íþróttaiðkunar á svæðinu er því orð-
in sambærileg við það sem gerist
best á landinu og hefur Ungmenna-
og íþróttasamband Austurlands full-
an hug á að fá á svæðið fleiri stór-
verkefni á landsvísu sem og alþjóð-
leg mót.
Hreinn Halldórsson ber hitann og
þungan af íþróttamannvirkjum
landsmótsins.
„Hér hefur verið mikil uppbygg-
ing íþróttamannvirkja en góð að-
staða er grundvöllur þess að hægt sé
að leggja rækt við íþróttir. Það eflir
áhuga og eykur möguleika þeirra
sem hér búa og einnig þeirra sem
koma að og stunda nám í Mennta-
skólanum á Egilsstöðum,“ segir
Hreinn.
Þessi mikla vinna hefur m.a. skil-
að því að stjórn Íþrótta- og ólymp-
íusambands Íslands afhenti bæjar-
yfirvöldum á Austur-Héraði nýlega
viðurkenningu vegna uppbyggingar
íþróttamannvirkja. Stjórn sam-
bandsins þótti að með uppbyggingu
glæsilegs íþróttahúss, sundlaugar
og íþróttavallar væri fjárfest fyrir
fólkið á svæðinu og tilkoma mann-
virkjanna myndi án efa efla íþrótta-
lífið á Austurlandi og gera Austfirð-
ingum kleift að standa fyrir mótum í
hæsta gæðaflokki.
Hreinn er gömul kúluvarps-
kempa, var gjarnan kallaður
Strandamaðurinn sterki, og marg-
faldur methafi og sigurvegari á mót-
um innanlands og utan. Hann keppti
á landsmótinu á Sauðárkróki 1971
og á Akranesi 1975. Spurður út í
íþróttaferilinn hlær Hreinn við og
segist löngu hættur að keppa og
horfi nú bara á aðra.
„Ég hitti Jón Arnar í dag, var að-
eins að skoða hann í kúlunni og hafði
gaman af,“ segir Hreinn og vill engu
svara þegar hann er spurður hvort
hann hafi gefið frjálsíþróttagarpin-
um einhverja punkta um kúluvarpið.
Vilhjálmsvöllur
Eitt mannvirkjanna, nýi íþrótta-
völlurinn, var formlega vígður í júlí-
byrjun og gefið nafnið Vilhjálmsvöll-
ur, til heiðurs Vilhjálmi Einarssyni
Ólympíufara og íþróttakempu og
fyrrum rektors Menntaskólans á
Egilsstöðum. Vilhjálmur vakti fyrsti
athygli 18 ára gamall á landsmótinu
á Eiðum 1952 þegar hann setti
drengjamet í þrístökki.
Vilhjálmur segir kankvíslega að
mikill munur sé á aðstöðu til íþrótta-
iðkunar í dag og þegar hann æfði
íþróttir við öllu frumstæðari aðstæð-
ur á Egilsstöðum á æskuárum.
„Þorpið var rétt að byggjast og hér
stóðu aðeins örfá hús. Aðstaða til
íþróttaiðkunar var engin í bænum
svo maður fór bara upp í Egilsstaða-
skóg þar sem var staður sem var frá
náttúrunnar hendi nokkuð sléttur.
Þar var sandgryfja og planki svo þar
gat ég æft svolítið.“
Vilhjálmur segir hina vönduðu
íþróttaaðstöðu sem nú hefur risið á
Egilsstöðum eiga eftir að vera hvetj-
andi fyrir æsku héraðsins og fram-
tíðin leiði í ljós hvort Ólympíufarar
framtíðarinnar æfi nú á nýjum
frjálsíþróttavelli. Framlag Vilhjálms
til landsmótsins að þessu sinni er
ekki á íþróttavellinum heldur á
menningarsviðinu þar sem hann
opnar í kvöld málverkasýningu á
Hótel Héraði.
„Ég hef alltaf verið með pensilinn
við höndina, líka þegar ég var á
keppnisferðum,“ segir Vilhjálmur
og viðurkennir að eiga ennþá vatns-
litamyndir sem hann málaði rétt fyr-
ir silfurstökkið fræga í þrístökki á
Ólympíuleikunum í Melbourne 1956.
„Þetta var mín aðferð til þess að
slaka á og minnka spennuna í
kroppnum. Þannig náði ég að nýta
orkuna á réttu augnabliki þegar í
keppni var komið.“
lands sett á Egilsstöðum
ppenda á mótinu mun gista á tjaldsvæðinu.
/Steinunn
ótsins er.
íþrótta-
aginn
g
ur
ta
em
án
eppni
um.