Morgunblaðið - 18.10.2001, Blaðsíða 6

FRÉTTIR
6 FIMMTUDAGUR 18. OKTÓBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
VERULEGRAR óánægju virðist
gæta meðal leigubílstjóra með frum-
varp til laga um leigubifreiðar sem
samgönguráðherra hefur lagt fram á
Alþingi. Verði frumvarpið að lögum
mun stjórnsýsla málaflokksins færast
frá samgönguráðuneytinu til Vega-
gerðarinnar og leigubílstjórum verð-
ur gert að greiða sérstakt árlegt
gjald, 13 þúsund krónur, fyrir hvert
atvinnuleyfi. Þá mun bifreiðastöðvun-
um verða heimilt að sjá um útgáfu
undanþágna sem bifreiðastjórafélög-
in sáu áður um.
Tekið skal fram að talsmenn bif-
reiðastöðvanna og formaður bíl-
stjórafélagsins Frama vildu ekki tjá
sig um málið þar sem þeir höfðu ekki
enn kynnt sér frumvarpið.
Magnús Kjartansson, sem situr í
stjórn bílstjórafélagsins Andvara,
segir verulega óánægju vera með
frumvarp samgönguráðherra. Hann
segist alls ekki geta séð hverra hags-
muna sé verið að gæta með frumvarp-
inu; það þjóni hvorki hagsmunum
neytenda, bílstjóra né stöðvanna.
Ríkið sé farið að hlutast til um málefni
sem með réttu eigi að heyra undir
stéttarfélögin og bifreiðastöðvarnar
sjálfar. Ríkið sé komið langt út fyrir
þau mörk að marka greininni starfs-
ramma.
Þá sé óeðlilegt að verið sé að
hlutast til um orlof bílstjóra og útgerð
bíla í veikindaforföllum og sama gildi
um tilkynningaskyldu í veikindafríi
og bann við veru erlendis í veikinda-
fríi. Leigubílstjórar séu sjálfstæðir
atvinnurekendur og greiði öll gjöld
sem slíkir til ríkisins og þeim eigi að
vera í sjálfsvald sett hvernig þeir taki
sitt orlof eða hagi sínu veikindafrí.
Það geti ekki verið hlutverk ríksins að
ákveða slíkt.
„Sé um langvarandi veikindaút-
gerð að ræða og leyfishafi stundi aðra
atvinnu á sama tíma þarf að taka á því
með öðrum hætti en dæmi eru um að
menn hafi dvalið langdvölum erlendis
í veikindafríi án þess að amast hafi
verið við því. Nær væri að verðleggja
atvinnuleyfið þannig að ríkisvaldið
hefði einhverja tryggingu frá bílstjór-
um fyrir því að þeir stundi þessa
vinnu sjálfir og þeir fengju þetta fé
endurgreitt ef þeir ákveða að hætta
störfum.
Leigubílar of margir
á höfuðborgarsvæðinu
Hvað varðar takmörkun fjölda
leigubifreiða á svokölluðum takmörk-
unarsvæðum, segir Magnús: „Þá er
það öllum ljóst í dag að leigubílstjórar
á höfuðborgarsvæðinu eru allt of
margir, bæði vegna fjölgunar einka-
bifreiða, aukins framboðs af þjónustu
smárúta, jeppabifreiða í einkaeign
sem bjóða upp á fjallaferðir og jafnvel
svipaða þjónustu og leigubifreiðar.
Auk þess er um aukið sætaframboð
að ræða vegna stærri leigubifreiða og
eins draga tækniframfarir úr eftir-
spurn eftir þjónustu leigubílstjóra
eins og til að mynda tölvupósturinn.“
Magnús segir engan rekstrar-
grundvöll vera fyrir þá 570 leigubíla
sem hafa atvinnuleyfi í Reykjavík.
„Þess vegna álítum við að til þess að
leigubílstjórar geti lifað af vinnu sinni
og eðlilegum vinnutíma þurfi að
fækka bifreiðum á virkum dögum.
Það er grunur okkar að með tilkomu
frumvarpsins eigi að grípa til sárs-
aukafulls niðurskurðar á stéttinni
sem annars væri hægt að gera með
öðrum hætti, s.s. með því að gefa þeim
bílstjórum sem stunda aðra vinnu
kost á að breyta sínum leyfum í tak-
mörkuð leyfi sem gildi á álagstímum,
s.s. helgum og stórhátíðum enda
greiði þessir aðilar gjöld samkvæmt
því. Þá ber einnig að takmarka endur-
útgáfu innlagðra leyfa eins og áður
hefur verið gert.“
Þá segir Magnús að ákvæði um að
atvinnuleyfishafi þurfi að eiga að
minnsta kosti 35% eignarhlutdeild í
leigubifreið sinni samkvæmt samn-
ingi við löggilt kaupleigufyrirtæki
komi illa við fjölmarga bílstjóra enda
ósanngjarnt ákvæði og ekki í sam-
ræmi við það sem tíðkast í öðrum at-
vinnugreinum. Verði gengið eftir
þessu yrði fjöldi bílstjóra sendur
heim.
Þá sé í frumvarpinu að finna
ákvæði um að daglegt eftirlit með
leigubílstjórum verði í höndum lög-
reglunnar sem teljist furðulegt þar
sem samstarf leigubílstjóra og lög-
reglu hafi verið með ágætum í gegn-
um árin og væri nær að þarna væri
ákvæði um að leigubílstjórar hefðu
forgang um aðstoð hjá lögreglu þegar
svo bæri undir.
Þetta séu aðeins nokkur dæmi af
mörgum um vafasöm ákvæði í frum-
varpi samgönguráðherra.
Aukin miðstýring
Magnús Jóhannsson, formaður Bíl-
stjórafélagsins Freys í Keflavík, segir
að með frumvarpinu sé verið að koma
á aukinni miðstýringu í málefnum
leigubílstjóra jafnframt því sem verið
sé að vega að starfsemi bílstjórafélag-
anna og félagafrelsi leigubílstjóra. Þá
sé óeðlilegt að verið sé að færa vald
sem sveitarfélögin hafa haft um út-
gáfu starfsleyfa til Vegagerðarinnar.
Með upptöku gjaldsins sé einnig verið
að leggja nýjan skatt á leigubílstjóra
til þess að standa straum af aukinni
miðstýringu í greininni sem geri
meira gagn en ógagn. Þá bendir
Magnús á að frumvarpið gangi í ber-
högg við samþykktir á nýafstöðnum
landsfundi Sjálfstæðisflokksins, sem
samgönguráðherra tilheyri þó.
Bílstjórar ósáttir við
frumvarp um leigubíla
Talið óeðlilegt að hlutast sé til um or-
lof og útgerð bíla í veikindaforföllum
EKKI hefur enn verið tekin
ákvörðun um hvort efnt verður til
prófkjörs hjá Sjálfstæðisflokknum
í Reykjavík vegna borgarstjórn-
arkosninga næsta vor. Margeir
Pétursson, formaður stjórnar full-
trúaráðs flokksins í Reykjavík,
segir að nú að loknum landsfundi
flokksins sé bráðlega komið að því
að kalla fulltrúaráðið saman.
Margeir Pétursson segir fyrsta
skrefið að kjósa fulltrúa í 15
manna kjörnefnd sem fer fram
skriflega. Fulltrúaráðið kýs meiri-
hluta fulltrúanna en aðrir eru til-
nefndir. Hann kvaðst ekki geta til-
greint nú hvenær ákvörðun um
hvort efnt verði til prófkjörs ligg-
ur fyrir en fyrsta skrefið í lýðræð-
islegum ferli við undirbúning
kosninganna sagði hann vera skip-
an kjörnefndar.
Óvíst um
prófkjör
sjálfstæðis-
manna
SVANHILDUR Kaaber, fram-
kvæmdastjóri þingflokks Vinstri-
hreyfingarinnar – græns framboðs,
mun láta af störfum framkvæmda-
stjóra þingflokksins á næstu mánuð-
um samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins þar sem hún mun taka við
sínu fyrra starfi sem skrifstofustjóri
á skrifstofu rektors við Kennarahá-
skóla Íslands. Ekki hefur enn verið
ákveðið hver tekur við hennar störf-
um sem framkvæmdastjóri þing-
flokksins.
Hættir
sem fram-
kvæmdastjóri
þingflokks
ÞESSA dagana eru framkvæmdir
hafnar við niðurrif þeirra húsa sem
lengst af hýstu afurðasölu Sam-
bands íslenskra samvinnufélaga
við Kirkjusand í Reykjavík. Þar
hyggjast Íslenskir aðalverktakar
reisa tvö fjölbýlishús á næstunni.
Rúnar Ágúst Jónsson, verkefn-
isstjóri hjá ÍAV, sagði í samtali við
Morgunblaðið að ef allt gengi að
óskum væri hægt að hefja uppslátt
strax í næstu viku. Hann býst við
að lokið verði við að rífa gömlu af-
urðasöluna fyrir áramót en nú er
verið að vinna að því að rífa helm-
inginn af fyrrverandi húsum Sam-
bandsins til að rýma til fyrir bygg-
ingadeildinni.
Morgunblaðið/RAX
Fyrrverandi afurðasala SÍS
víkur fyrir fjölbýlishúsum
ÞÓRARINN Tyrfingsson, yfirlæknir
SÁÁ, segir niðurstöður könnunar á
vímuefnaneyslu 16-19 ára framhalds-
skólanema í raun hafa komið sér á
óvart, en hann hefði talið neysluna al-
mennari en könnunin gefur til kynna.
Hann bendir hins vegar á að aðeins
10-11% úr aldurshópnum 16-19 ára
sem leituðu sér hjálpar hjá SÁÁ í
fyrra hafi verið í framhaldsskóla.
Könnunin segi því lítið um ástandið
hjá þeim hópi ungmenna sem kom í
meðferð. Þórólfur Þórlindsson, for-
maður áfengis- og vímuvarnaráðs,
hefur sagt að til standi að gera könn-
un á vímuefnanotkun 16-18 ára ung-
linga sem eru hættir í skóla.
Í Morgunblaðinu í gær var greint
frá niðurstöðum könnunar á vímu-
efnaneyslu 16-19 ára framhaldsskóla-
nema. Í ljós kom að verulega hafði
dregið úr áfengisneyslu en neysla
ólöglegra vímuefna hafði aukist frá
árinu 1992. Mest var aukningin í hass-
neyslu en um 12% nemanda hafði
neytt hass þrisvar sinnum eða oftar
og tíundi hver nemandi hafði notað
svefntöflur eða róandi lyf.
5% höfðu neytt kókaíns
Samkvæmt upplýsingum frá Hag-
stofu Íslands voru ríflega 17.000 ung-
menni á aldrinum 16-19 ára í dagskóla
haustið 2000 þegar könnunin var
gerð. Um 90% af 16 ára ungmennum
sóttu þá dagskóla en hlutfallið lækkar
eftir því sem ofar dregur í aldurs-
flokka og sóttu um 64% af 19 ára ung-
mennum dagskóla haustið 2000. Í
fyrra leituðu 288 ungmenni á aldrin-
um 16-19 ára sér meðferðar vegna
vímuefnaneyslu hjá SÁÁ. Um 90%
þeirra sögðust ekki vera í framhalds-
skóla og um 60% þeirra höfðu ekki
lokið grunnskólaprófi.
Aðspurður um hvaða vímuefni ung-
mennin noti helst segir Þórarinn að
neyslan sé fjölbreytt. „Þeirra vímu-
efni númer eitt og tvö, það vímuefni
sem gerir þau óvirk og þau nota dag-
lega, er kannabis.“ Að auki fikti þau
með fíkniefni sem mikið séu notuð á
skemmtistöðum, s.s. e-töflur og LSD.
Í könnuninni á vímuefnaneyslu
framhaldsskólanema kemur fram að
5% höfðu neytt kókaíns. Þórarinn
segir að þessi háa tala komi nokkuð á
óvart. Hann hefði aftur á móti talið að
neysla amfetamíns og e-taflna væri
algengari en kom fram í könnuninni
en 4% nema sögðust hafa neytt
amfetamíns eða spítts og 3% sögðust
hafa notað e-töflur. „Ég hélt að þessi
neysla væri almennari. Þetta er ekki
stór hópur sem er að fikta með þetta
sem betur fer,“ segir Þórarinn.
Fæstir
sem fara í
meðferð
eru í fram-
haldsskóla
♦ ♦ ♦