Morgunblaðið - 18.10.2001, Blaðsíða 42

MENNTUN
42 FIMMTUDAGUR 18. OKTÓBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
M
álefni Leikfélags
Íslands hafa ver-
ið talsvert áber-
andi í fjölmiðlum
undanfarna daga.
Staða félagsins er slæm, skuldir
eru um 140 milljónir og stefnir í
rekstrarstöðvun ef ekki kemur
nýtt fjármagn inn í félagið frá op-
inberum aðilum og úr atvinnulíf-
inu.
Leikfélag Íslands hefur stillt
málum þannig upp að ef það fái
aukinn stuðning frá Reykjavík-
urborg og
mennta-
málaráðu-
neytinu á
næstu 5 árum
þá sé félaginu
borgið, rekst-
ur þess tryggður og skuldabagg-
inn náist niður. Aðalvandi for-
svarsmanna félagsins undanfarna
daga hefur verið sá að borgar-
stjóri og menntamálaráðherra
hafa ekki verið til viðtals um mál-
efni félagsins. Menntamálaráð-
herra kannaðist ekki við að neinar
samningaviðræður væru í gangi
og tók þannig til orða að hann
teldi „að rekstur Leikfélags Ís-
lands sé með þeim hætti að ekki
sé skynsamlegt að leggja í hann
meira opinbert fé að óbreyttu“.
(Mbl. 9.10.’01)
Borgarstjóri hefur vísað til þess
að í gildi sé samningur um fjár-
stuðning til þriggja ára milli borg-
arinnar og Leikfélags Íslands sem
gerður var sl. vor. Talsmenn
Leikfélags Íslands hafa sagt að
þeir væru ekki að falast eftir
meira fé frá Reykjavíkurborg að
sinni, þeir vildu hins vegar fá
menntamálaráðuneytið að borð-
inu líka og gera þríhliða samning
þar sem hvor aðili um sig legði til
tíu milljónir í upphafi og síðan
færi sú upphæð stighækkandi þar
til í lok samningstímans væri hún
orðin 20 milljónir frá hvorum.
Vandi Leikfélags Íslands er sá
að ná þessum aðilum ekki að
samningaborðinu. Má leiða líkur
að því að almennar pólitískar for-
sendur ráði þar nokkru, borg-
arstjórnarkosningar eru fram-
undan í vor og erfitt að sjá fyrir
sér að þessir pólitísku andstæð-
ingar vilji sameinast um ákveðið
málefni á þessum tímapunkti. Þó
er sú skýring kannski langsóttari
en að báðir aðilar telji einfaldlega
nóg að gert. Nú verði Leikfélag
Íslands að sjá um sig sjálft.
Ein meginröksemd Leikfélags
Íslands hefur verið að það hafi
notið lítils opinbers stuðnings frá
upphafi. Félagið hafi nánast ein-
göngu aflað sér tekna með miða-
sölu og með stuðningi atvinnulífs-
ins. Þó hefur komið fram að
Flugfélagið Loftur og Leikfélag
Íslands hafa frá upphafi fengið
samtals um 35 milljónir frá ríki og
borg, í peningastyrkjum, starfs-
launum og vinnuframlagi og er þá
ótalinn húsaleigustyrkur Reykja-
víkurborgar til félagsins í formi
endurgjaldslausra afnota af Iðnó.
Þetta eru í sjálfu sér ekki miklir
peningar en eigi að síður er þetta
meira en nokkurt annað sjálfstætt
starfandi leikhús hefur fengið í
sinn hlut á sama tíma ef undan er
skilið Hafnarfjarðarleikhúsið
Hermóður og Háðvör.
Leikfélag Íslands hefur allar
götur verið kröfuhart á athygli og
farið fram með miklum krafti í
fjölmiðlum þegar eitthvað hefur
staðið til á þess vegum. Því að
hvaða skoðun sem menn hafa á
starfsemi Leikfélags Íslands og
framlagi þess til íslenskrar leik-
listar á undanförnum árum er
ljóst að ekkert leikfélag hefur náð
með tærnar þar sem LÍ hefur
hælana í fjölmiðlaumfjöllun. Það
er kúnst útaf fyrir sig.
Á undanförnum dögum hefur
mátt sjá hversu tvíbentur þessi
fjölmiðlaaðgangur getur verið.
Talsmenn Leikfélags Íslands hafa
birst í öllum fjölmiðlum og gert
borgarstjóra og mennta-
málaráðherra endurtekin tilboð
en gagntilboðin hafa látið standa á
sér.
Ekki er óeðlilegt að talsmenn
Leikfélags Íslands leiti allra ráða
til þess að koma sjónarmiðum sín-
um á framfæri og líklega yrðu
þeir manna fegnastir ef Reykja-
víkurborg og Menntamálaráðu-
neytið vildu semja við þá án milli-
göngu fjölmiðla. Örvænting
þeirra er skiljanleg enda alvöru-
mál að sitja uppi með 140 millj-
ónatap eftir sjö ára starf. Það er
til marks um ákveðni þeirra og
staðfestu að þeir leita allra leiða
til þess að ná landi. Menn spyrja
sig engu síður hvernig hægt sé að
koma sér í þessa stöðu þegar 35
milljónir af opinberu fé ásamt
endurgjaldslausu húsnæði hafa
verið lagðar fram, að ónefndu
hlutafé og styrkjum frá atvinnu-
lífinu. Nefna má að Möguleik-
húsið sem notið hefur lítilla
styrkja á þeim 11 árum sem það
hefur starfað hefur náð að kaupa
sitt leikhús við Hlemm og halda
úti öflugri starfsemi án þess að
safna nokkrum skuldum. Kaffi-
leikhúsið hefur einnig starfað í
samræmi við fjárhagsforsendur
sínar og skuldar engum neitt og
hið sama má segja um Hafn-
arfjarðarleikhúsið sem skipulegg-
ur starfsemi sína út frá þeim pen-
ingum þegar eru í hendi.
Þegar allt kemur til alls virðist
þetta vera spurning um að sníða
sér stakk eftir vexti og þrátt fyrir
að Leikfélag Íslands hafi verið
áberandi og öflugt í leikhúslífinu
undanfarin ár hefur það greini-
lega farið fram úr sjálfu sér og
gert sér óraunhæfar hugmyndir
um rekstrarmöguleika sína. Nú
blasir bláköld staðreyndin við að
leikhús verður ekki rekið á Ís-
landi án öflugs opinbers stuðnings
og kemur það tæpast mjög á
óvart.
Sníða
stakk að
vexti
Þrátt fyrir að Leikfélag Íslands hafi
verið áberandi og öflugt í leikhúslífinu
undanfarin ár hefur það greinilega
farið fram úr sjálfu sér og gert sér
óraunhæfar hugmyndir um rekstr-
armöguleika sína.
VIÐHORF
Eftir Hávar
Sigurjónsson
havar@mbl.is
MBA-nám/Væntanlegir MBA-nemendur á Íslandi geta valið
um nám í þessum viðskiptafræðum í tveimur háskólum. Há-
skóli Íslands og Háskólinn í Reykjavík hafa báðir verið að
Mælikvarði
til að velja nám
í háskólum
 Háskólinn í Reykjavík býður nemendum
alþjóðlegt MBA-nám.
 Háskóli Íslands leggur sérstaka áherslu
á íslenskar aðstæður.
Skilgreining:
MBA-nám Háskóla Íslands er hagnýtt
og vandað stjórnunar- og viðskipta-
fræðinám á meistarastigi fyrir stjórn-
endur og verðandi stjórnendur. Námið
skiptist í kjarna og valnámskeið, auk loka-
verkefnis. Ellefu yfirgripsmikil námskeið mynda kjarn-
ann. Valnámskeiðin eru tíu talsins og nemendur velja þrjú
eða fjögur valnámskeið. Með valnámskeiðunum og loka-
verkefni geta nemendur lokið MBA gráðu með ákveðinni
sérhæfingu, t.d. í árangursstjórnun, fjármálum, mann-
auðsstjórnun, reikningshaldi, rekstrarstjórnun eða þekk-
ingarstjórnun.
Alþjóðlegt samstarf:
Háskóli Íslands er í víðtæku alþjóðlegu samstarfi og
viðskipta- og hagfræðideild hefur gert samstarfssamninga
við fjölda skóla víða um heim sem nýtast við þróun MBA
námsins. Sérstök rækt er lögð við að fá góða erlenda
gestafyrirlesara til Íslands, sjá www.mba.is. Námið er
jafnframt skipulagt og þróað með hliðsjón af MBA námi
erlendis, m.a. MBA námi í Viðskiptaháskólanum í Kaup-
mannahöfn og MBA námi Háskólans í Edinborg. Einnig
er höfð hliðsjón af kröfum þeirra aðila, t.d. AMBA, sem
taka að sér að votta MBA nám og stefnt er að slíkri vottun
um leið og reglur leyfa það. MBA námið og hópur nem-
enda eru að skipuleggja og undirbúa tveggja vikna náms-
ferð til Singapore, Malasíu og Japan í janúar 2002.
Áhersla
 Aðlögun að íslensku atvinnulífi á öllum sviðum, t.d. við
nálgun viðfangsefna, umræðu í tímum, verkefnavinnu og
gegnum fyrirtækjaheimsóknir. Sérstök áhersla er á ra-
undæmi þar sem verkefnavinna nemenda miðar að því að
leysa aðsteðjandi vanda íslenskra fyrirtækja. Áhersla er á
samtvinnun náms og vinnu.
 Gestafyrirlesarar erlendis frá. Í náminu er lögð mikil
áhersla á að fá færustu einstaklinga, fræðimenn og stjórn-
endur, erlendis frá til að vera með innlegg í námskeiðin.
Umsjón og kennsla eru í höndum fastra kennara í við-
skipta- og hagfræðideild Háskóla Íslands, en einnig koma
að MBA náminu færustu einstaklingar úr öðrum deildum
Háskóla Íslands og úr atvinnulífinu. Áhersla er á mikil
samskipti og aðlögun að óskum nemenda.
 Hagnýting tækninnar felst m.a. íöflugu rafrænu
kennsluumhverfi og fartölvunotkun nemenda og kennara í
kennslu sem og utan kennslutíma. Í kennslu eru nem-
endur sítengdir við Netið, þeir hlaða niður gögnum frá
kennara og vinna glósur sínar beint í rafrænt form.
 Sjálfstæði, fagmennska og sveigjanleiki eru grundvall-
aratriði í MBA náminu. Sérstök áhersla er á virka og
gagnrýna umræðu, hópstarf og færni í miðlun upplýsinga,
hvort heldur er skriflega eða munnlega.
Lykilatriði er að MBA námið í Háskóla Íslands standist
ávallt samanburð eða sé betra en MBA nám í öðrum sam-
bærilegum skólum.
Lengd náms:
Námstíminn er 18 kennslumánuðir yfir 20 mánaða
tímabil. Vinnan í náminu dreifist á fjögur misseri. MBA
námið svarar til 45 eininga háskólanáms á meistarastigi.
Hverjum ætlað:
Markhópur námsins er stjórnendur og verðandi stjórn-
endur í íslensku viðskiptalífi, sömuleiðis þeir sem ætla sér
langt í sérfræðistörfum á sviði rekstrar og stjórnunar.
Núverandi hópur er samansettur af einstaklingum á
aldrinum 33–58 ára. Efri- og millistjórnendum, ásamt sér-
fræðingum með mikla starfsreynslu. Menntunarstig nem-
enda er frá BA/BS og upp í PhD. Bakgrunnur er ólíkur
m.a. úr verkfræði, tölvunarfræði, leiklist, tungumálum,
lögfræði, lyfjafræði, kennarastétt, hjúkrun, heimspeki,
samskiptafræði, viðskiptafræði, iðn-
hönnun og fjölmiðlafræði.
Inntökuskilyrði:
MBA-námið er ætlað fyrir ein-
staklinga, stjórnendur og sérfræðinga
sem lokið hafa háskólaprófi í ein-
hverju fagi. Þriggja ára starfsreynsla
er forsenda fyrir inngöngu og gerð
krafa um að nemendur rökstyðji sér-
staklega hvers vegna þeir vilji leggja
stund á MBA nám. Að auki er óskað
eftir umsögnum um nemendur.
Námsgreinar:
Skipulagsheildir og stjórnun,
Rekstrarhagfræði og starfsumhverfi,
Greining viðfangsefna og ákvarðanir,
Rekstrarstjórnun I, Reikningshald, Markaðsfræði, Fjár-
mál I, Samskipti og hvatning, Stefnumiðuð stjórnun,
Frumkvöðlar og nýsköpun, Alþjóðaviðskipti. Val: Mann-
auðsstjórnun, Fjármál II, Rekstrarstjórnun II, Verk-
efnastjórnun og ráðgjöf, Greining og túlkun ársreikninga,
Þekkingarstjórnun, Fjármálamarkaðir, Stjórnendabók-
hald, Mat á árangri, Markaðsgreining og ákvarðanir.
Kennslutungumál:
Íslenska og enska
Skólagjöld:
Gjald fyrir kennslu 2000-2002 er 1.250.000 kr. sem
greiðist í fimm áföngum. Fartölva kostar um 200.000 kr.
Bókakostnaður er nálægt 180.000 krónum í náminu í heild.
Námsferð (nú Asíuferð) er ekki skylda en reikna má með
kostnaði fyrir þá sem fara í ferðina. Námið er lánshæft.
Umsóknir:
Allar upplýsingar fyrir umsækjendur eru á vefsíðu
námsins www.mba.is og þar verður hægt að nálgast eyðu-
blöð í góðum tíma fyrir lok umsóknarfrests, sem verður í
apríl eða maí 2002. Námið verður kynnt kl. 14 í húsi End-
urmenntuar HÍ á laugardaginn (20/10).
Vinna með náminu:
Nemendur verða að gera ráð fyrir um 25–35 klst. vinnu-
framlagi í námið á viku, hluta þess tíma má samnýta með
vinnu – þ.e. vinnustaðatengdri verkefnavinnu.
Skipulag námsins miðar að því að nemendur geti unnið
fulla vinnu með náminu, en ljóst er að verulegur hluti af
frítíma nemenda fer í námið.
Rétt er að undirstrika að fyrsta önnin er langerfiðust
því þá er verið að aðlaga lífsmátann skólastarfinu, læra að
læra aftur, aðlagast álagi, o.s.frv.
Hvenær kennt:
Kennsla er tvisvar í viku, frá kl. 16–20, aðallega á mánu-
dögum og fimmtudögum. Hvert námskeið er 36 kennslu-
stundir og við það bætast aukatímar og viðtalstímar eftir
þörfum. Fyrirtækjaheimsóknir eru jafnan á mið-
vikudögum frá kl. 17–19. Viðtalstímar kennara og auka-
tímar eru oft á laugardögum og í einhverjum tilfellum er
farið úr bænum í 1 eða 2 daga.
Lokaverkefnið:
Útfærsla á lokaverkefni fer fyrst og fremst eftir óskum
hvers nemanda. MBA námið leggur þó áherslu á raun-
verkefni þar sem viðfangsefnið er mál sem miðar að því að
auka þekkingu og árangur í stjórnun og rekstri á Íslandi.
Nemendur fá leiðbeiningu frá kennara, hafa aðgang að
rannsóknarsetri meistaranema í viðskiptafræði og hafa
tækifæri til að vinna verkefnið í tengslum við Viðskipta-
fræðistofnun Háskóla Íslands.
Fjöldi nemenda:
Skipulag MBA námsins gerir ráð fyrir að nemendur séu
á bilinu 45–55 hverju sinni. Nemendur MBA námsins
2000–2002 eru 45 talsins.
Runólfur S. Stein-
þórsson er for-
stöðumaður
MBA-náms í HÍ.
Háskóli Íslands