Morgunblaðið - 18.10.2001, Blaðsíða 14

FRÉTTIR
14 FIMMTUDAGUR 18. OKTÓBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTARÁÐHERRA, Val-
gerður Sverrisdóttir, tók nýlega
formlega í notkun íslenskt
kennsluforrit, Ævar 2.0, í Borg-
arskóla í Grafarvogi. Forritið er
vöruþróunarverkefni hugbún-
aðarhússins Juventus sem hefur
verið unnið í samstarfi við Impru,
þjónustumiðstöð frumkvöðla og
fyrirtækja á Iðntæknistofnun.
Verkefnið er stutt af Nýsköp-
unarsjóði þar sem hér er um að
ræða nýjung á markaði.
Að sögn Guðmundar S. John-
sen, forstjóra Juventus, er forrit-
inu ætlað að vekja keppnisanda
notenda, það er nemenda, og
hvetja þá til þess að reyna við
ákveðin verkefni þar til full-
komnun er náð. Forritið er sett
upp á tölvuleikjaformi og geta
nemendur keppt við sjálfa sig, sín
á milli og að auki geta bekkj-
ardeildir háð keppnir um hver
hefur fæstar villurnar. Góður ár-
angur í keppni tryggir svo sæti á
topp tíu lista skólans og nem-
endur hafa það því að markmiði
að bæta stigagjöf sína.
Forritið er byggt upp á eyðu-
fyllingu og getur notandi valið á
milli æfinga í málfræði, stærð-
fræði, dönsku eða ensku. Tölvan
fer svo snarlega yfir verkefnið og
gefur einkunn. „Krakkar í dag
eru heimavanir í tölvuleikja-
umhverfinu og finnst gaman að
takast á við áskorun og keppni.
Þetta er því hvetjandi æfinga- og
kennslukerfi,“ segir Guðmundur
en leggur áherslu á að forritinu
sé ekki ætlað að vera tæmandi
kennslubók eða koma í staðinn
fyrir kennara heldur sé það hjálp-
artæki sem blandi saman lærdómi
og skemmtun og geti létt kenn-
urum starfið.
„Kennaraútgáfan af Ævari er
hönnuð þannig að kennarinn get-
ur nýtt sköpunargáfuna og ein-
beitt sér að sköpun, þ.e. samið
nýjar og skemmtilegar æfingar
og breytt þeim sem fyrir eru,“
segir Guðmundur.
Þegar ráðherra hafði ræst for-
ritið þreytti hún stutt krossapróf
þar sem þekking hennar á mál-
efnum líðandi stundar í stjórn-
arumhverfinu var könnuð. Þess
má geta að ráðherra stóðst prófið
með prýði og hlaut 10 í einkunn.
Því næst tóku fulltrúar tveggja
sjöundu bekkja skólans við tölv-
unum og hófu stafsetning-
arkeppni sín á milli. Keppnin var
æsispennandi þar sem keppendur
áttu að velja á milli þess að setja
y og i inn í stafsetningaræfingu.
Stöllurnar Alexandra og Sandra
höfðu vinninginn en Sif og Hall-
dór komu fast á hæla þeirra og
hlutu krakkarnir veglega
konfektkassa að launum.
Allir grunn- og framhalds-
skólar fá að kynnast Ævari
Kennsluforritið Ævar var fyrst
gefið út haustið 1996 og var þá
gefið í alla grunn- og framhalds-
skóla landsins. Síðan hefur forrit-
inu verið breytt og það endurbætt
til samræmis við framfarir í
tölvugeiranum sem orðið hafa á
síðustu árum. Verkefnið hefur
staðið yfir í þrjú ár og hafa 10 til
15 manns unnið að þróun forrits-
ins á þeim tíma.
Forritið verður sett upp í öllum
grunn- og framhaldsskólum lands-
ins á næstu vikum. Aðspurður
hvaða framtíð bíði Ævars segir
Guðmundur að Ævar eigi vonandi
eftir að ferðast sem víðast, þegar
er hafin kynning á forritinu í Sví-
þjóð og er stefnt að því að hefja
víðtækara kynningarstarf um
Norðurlönd og Evrópu upp úr
áramótum. „Tölvutækninni hefur
fleygt fram og við erum farin að
nýta okkur aðferðir og úrlausnir
sem áður virtust ómögulegar. Við
eigum eftir að þróa forritið enn
frekar á næstu árum þar sem Æv-
ar er ekki háður einstökum náms-
greinum eða aldursflokkum og
því er mögulegt að setja sem
flestar námsgreinar inn í þetta
form svo það nýtist sem flestum. Í
náinni framtíð verður svo að öll-
um líkindum hægt að láta nem-
endur taka próf með Ævari og í
honum getur jafnvel verið mögu-
leiki á nýrri leið til námsefn-
isgerðar,“ sagði Guðmundur.
Nýtt kennsluforrit tekið í notkun
Hægt að keppa
í stafsetningu
og dönsku
Morgunblaðið/Þorkell
Stöllurnar Alexandra og Sandra sýndu snilldartakta í stafsetningar-
keppninni sem efnt var til í Borgarskóla í gær.
Ein sveit
skáta á al-
heimsmót
í Taílandi
NÆSTA heimsmót skáta verður
haldið í Taílandi um áramótin
2002–2003 og er gert ráð fyrir að
héðan fari ein sveit skáta eða rúm-
lega tuttugu manns en kostnaður
vegna ferðarinnar er rúmlega 250
þúsund kr. fyrir hvern einstakling.
Þorsteinn Sigurðsson, fram-
kvæmdastjóri Bandalags íslenskra
skáta, sagði að inni í þessu gjaldi
væri kostnaður vegna fararstjóra
og foringja að hluta til, auk sam-
eiginlegs búnaðar sem fara þyrfti
með á svona mót. Mótsgjaldið úti
væri um 60 þúsund kr. fyrir þá tíu
daga sem mótið stæði, auk kostn-
aðar vegna ferða sem farnar verða
í kjölfarið. Kostnaðurinn væri því
fljótur að vaxa.
Hann bætti því við að sumartími
væri þarna úti þegar mótið væri
haldið og því ekki sömu mögu-
leikar á að fá ódýrar flugferðir og
á öðrum tímum, auk þess sem
bandaríkjadalur hefði hækkað
mikið að undanförnu eins og kunn-
ugt væri.
Síðasta alheimsmót
var haldið í Chile
Þorsteinn sagði að þetta mót
væri haldið á fjögurra ára fresti og
almennir þátttakendur væru á
aldrinum 14–18 ára. Rúmlega tutt-
ugu manns væru búnir að skrá sig,
þannig að líklegt væri að ein sveit
myndi fara héðan á mótið. Þá
væru einnig nokkrir búnir að skrá
sig í starfsmannabúðir.
Þorsteinn sagði að síðasta mót
hefði verið haldið í Chile. Það væri
fljótt að safnast upp í kostnað þeg-
ar langt væri farið og þeir reikn-
uðu ekki með að það færi mikill
fjöldi á þessi mót sem væru svona
langt langt í burtu. Þó hefðu tíu
manns farið til Chile og fyrir
nokkrum árum hefðu 12–13 manns
farið til Kóreu á slíkt mót en þau
væru nánast haldin til skiptis í
heimsálfunum. Það væri mikð æv-
intýri að fara á þessi mót, það
væri engin spurning.
Næsta mót á eftir þessu árið
2007 yrði haldið í upphafslandi
skátahreyfingarinnar í Bretlandi í
tilefni af 100 ára afmæli hreyfing-
arinnar.
Leið til að jafna
aðstöðumun þjóða
Þorsteinn sagði að mótsgjöld
væru mismunandi há eftir því
hvaðan fólk kemur. Þjóðum í heim-
inum væri skipt upp í tvö eða þrjú
efnahagssvæði og mótsgjöldin mis-
munandi há í samræmi við það.
Þau lönd sem lentu í efsta efna-
hagssvæðinu væru öll Vestur-Evr-
ópuríkin, Bandaríkin auk fleiri
ríkja borguðu mun hærra móts-
gjald en þróunarlöndin.
Þetta væri leið til þess að jafna
aðstöðumun þjóða og gefa fátæk-
ari skátum möguleika á að komast
á þetta mót. Þetta hefði gilt innan
hreyfingarinnar í fjölda ára. Þótt
við værum smá hér stæðum við vel
efnalega og ættum að geta lagt
okkar af mörkum eins og aðrir.
Áfrýjunar-
stefnan
komin til
Hæstaréttar
ÖRYRKJABANDALAGIÐ
hefur áfrýjað dómi Héraðs-
dóms Reykjavíkur um að for-
sætisráðuneytinu beri ekki að
afhenda bandalaginu minnis-
blað sem fylgdi skipunarbréfi
nefndar sem skipuð var
vegna öryrkjadómsins svo-
kallaða.
Dómur Héraðsdóms féll á
þriðjudag en Ragnar Aðal-
steinsson, lögmaður Öryrkja-
bandalagsins, sagði í samtali
við Morgunblaðið í gær að
áfrýjunarstefnan væri þegar
komin til Hæstaréttar.
ÓLAFUR Örn Haraldsson, formað-
ur fjárlaganefndar Alþingis, segir
fjárlaganefnd eiga eftir að fara yfir
skýrslu umboðsmanns barna og
leita úrlausna á vanda embættisins.
Verður þetta gert í kjölfar ummæla
umboðsmanns, Þórhildar Líndal,
þar sem hún segir að embættið sé í
fjársvelti.
Þórhildur segir í nýútkominni
skýrslu um starf embættisins á
liðnu ári að þrátt fyrir að umfang
starfsins hafi vaxið stöðugt á síðustu
árum hafi fjárveitingarvaldið „dauf-
heyrst við ítrekuðum óskum um-
boðsmanns um aukna fjárveitingu
til embættisins“. Umboðsmaður
segir að allt frá stofnun embættisins
hafi verið við ramman reip að draga
„og skilningur á eðli og þörfum þess
ekki sá sem umboðsmaður vænti í
upphafi“, eins og segir í tilkynningu
frá Þórhildi Líndal.
Ólafur Örn segir að sakir anna
fjárlaganefndar hafi skýrsla um-
boðsmanns enn ekki verið tekin fyr-
ir en það verði gert á næstunni.
„Umboðsmaður verður þá að öllum
líkindum fenginn til að koma á fund
nefndarinnar og gera grein fyrir
ástandinu. Fjárlagabeiðnin verður
síðan sérstaklega tekin til umfjöll-
unar en úrslit ráðast að sjálfsögðu
ekki fyrr en við afgreiðslu fjárlag-
anna,“ segir Ólafur og bendir á að
þarna sé um málefni að ræða sem
snerti alla landsmenn.
„Þetta er eitt af þeim velferðar-
málum sem við höfum lagt mikla
áherslu á og það er eðlilegt að því sé
fundinn sá farvegur og þær áherslur
sem hæfa málefninu,“ segir Ólafur
og bendir á að breyttar þjóðfélags-
aðstæður kalli eðlilega á að mála-
flokkur þessi þurfi meira svigrúm.
„Embættið er nýtt og því þarf að
finna það rúm sem vera ber bæði í
fjárveitingum og starfsaðstöðu.
Þjóðfélagsþróun síðustu ára og ára-
tuga hefur að mörgu leyti ekki verið
börnum hagfelld að mínu mati og
allt þetta finnst mér mæla með því
að við skoðum þetta sérstaklega.
Hver úrslitin verða veit ég ekki en
það ber að benda á að nú þarf að
gæta aðhalds við ríkisrekstur á öll-
um sviðum,“ sagði Ólafur.
Aukin útgjöld umboðsmanns
vegna stigvaxandi aðsóknar
Embætti umboðsmanns barna
var stofnað árið 1995 og hefur Þór-
hildur Líndal gegnt því frá upphafi.
Í nýútkominni skýrslu fyrir árið
2000 frá umboðsmanninum segir að
erindum til embættisins, munnleg-
um og skriflegum, hafi fjölgað ár frá
ári.
Á árinu 2000 bárust embættinu
977 nýskráð munnleg erindi og 120
nýskráð skrifleg erindi. Árið áður
bárust 86 skrifleg erindi og 41 árið
1998.
Flest erindanna varða börn og
fjölskyldur þeirra, menntun barna
og skólamál, sem og
barnavernd í víðum
skilningi. Í skýrslunni
segir umboðsmaður
þessa auknu aðsókn
vera fagnaðarefni og
þessi þróun sé jákvæð
en hins vegar einnig
tímafrek og kosti
aukin útgjöld af hálfu
skrifstofunnar, „en
eins og komið hefur
fram áður hefur emb-
ætti mínu allt frá
stofnun þess verið
þröngur stakkur skor-
inn fjárhagslega, mið-
að við umfang þess og
eðli“, eins og segir í
skýrslu umboðsmanns barna.
Hann segir aukin umsvif embætt-
isins hafa kallað á fjölgun stöðugilda
við embættið en þrátt fyrir ítrek-
aðar óskir hafi fjárveitingavaldið
ekki brugðist við þeim beiðnum.
Fastir starfsmennn skrifstofunnar
auk umboðsmanns voru tveir á
árinu 2000.
Umboðsmaður barna segir embættið í fjársvelti
Ólafur Örn
Haraldsson
Þórhildur
Líndal
Finna þarf embættinu
rúm í fjárveitingum
TVÆR bílveltur urðu á Suður-
landsvegi í gærmorgun.
Skömmu fyrir klukkan átta
valt bíll til móts við Litlu kaffi-
stofuna. Ökumaður sem var einn í
bílnum var fluttur á slysadeild
Landspítala – háskólasjúkrahúss
í Fossvogi. Maðurinn fékk að fara
heim að lokinni aðhlynningu.
Nokkrum mínútum síðar fór
bíll út af og valt skammt austan
Þrengslavegar. Ekki urðu meiðsl
á fólki, samkvæmt upplýsingum
frá lögreglunni á Selfossi. Bílarn-
ir eru mikið skemmdir.
Hálka var í Svínahrauni og á
Hellisheiði í gærmorgun.
Tvær bílveltur á
Suðurlandsvegi
Slasaðist
á bifhjóli í
Grafningi
ÖKUMAÐUR bifhjóls hlaut
beinbrot á handlegg og fæti við
útafakstur í Grafningi í gær.
Hann var fluttur á slysadeild
Landspítalans í Fossvogi og
þurfti að gangast undir aðgerð.
Maðurinn mun hafa ekið of-
an í svokallað Kattagil með
fyrrnefndum afleiðingum.
Líkams-
árás kærð
LÖGREGLUNNI í Kópavogi
hefur borist kæra og refsikrafa
vegna tilefnislausrar líkams-
árásar við Sæbólsbraut í Kópa-
vogi aðfaranótt sunnudags. Þar
hafði samkvæmi farið úr bönd-
unum og kom til átaka fyrir ut-
an húsið í framhaldi af því.
Málið er í rannsókn hjá lög-
reglunni í Kópavogi.