Morgunblaðið - 18.10.2001, Blaðsíða 22

Morgunblaðið/BFH
Vinnubúðir Arnarfells sem staðið hafa norðan Hrossaborgar í tvö ár.
NÚ ER nýlokið við að leggja bundið
slitlag á síðasta áfanga vegarins frá
Reykjahlíð um Austurfjöll að Jökulsá
á Fjöllum og heitir Skógarholt þar
sem verkinu lýkur. Verktakinn er
Arnarfell og hefur hann unnið að
þessum áfanga, sem er 17 km langur,
í um tvö ár. Enn er unnið að frágangi
vegkanta og mun því ljúka á næstu
dögum.
Að loknu þessu verki má aka sam-
fellt á bundnu slitlagi frá Helluvaði í
Mývatnssveit og austur í Víðidal. Á
Mývatnsheiði er enn malarvegur og
úr Víðidal austur í Langadal er mal-
arvegur. Úrbóta er þó að vænta á
þessum vegum á næstu misserum.
Vaxandi þörf fyrir sterkari brú
Haustið 1947 var tekin í notkun
glæsileg hengibrú á Jökulsá við Lind-
höfða á móts við Grímsstaði á Fjöll-
um, hún hafði þá verið í byggingu árin
næstu þar á undan. Brúarsmiður var
Sigurður Björnsson en Árni Pálsson
verkfræðingur var hönnuður brúar-
innar.
Nú er þessu fallega mannvirki ekki
lengur treystandi fyrir þyngstu tækj-
um og þannig hefur Arnarfell þurft að
gera vað yfir ána fyrir stórvirk tæki
sín. Hinn kosturinn fyrir þyngstu
flutninga er að fara niður í Öxarfjörð
á brúna þar, sem er öflugri. Mikil og
vaxandi þörf er fyrir sterkari brú á
þessari aðalsamgönguleið, en um-
ræða um slíkt er enn á byrjunarreit.
Samhliða brúarbyggingu 1945-47
var unnið að vegagerð á leiðinni aust-
ur frá Reykjahlíð um Námaskarð og
Austurfjöll allt að brúarstæðinu.
Þannig tengdist Mývatnssvæðið þjóð-
veginum til Austurlands, en fram til
þess tíma hafði leið Austfirðinga ein-
göngu legið frá Grímsstöðum niður
yfir Hólssand í Öxarfjörð og um brú á
Jökulsá við Ferjubakka, síðan um
Kelduhverfi og Reykjaheiði til Húsa-
víkur og var það verulega lengri leið
að fara milli Norður- og Austurlands.
Vegagerð austur fjöllin úr Mý-
vatnssveit var í höndum vaskra
drengja og var verkstjóri þar Pétur
Jónsson í Reynihlíð, landskunnur
maður á sinni tíð fyrir frjálsa hugsun,
vísnagerð og fleira. Kviðlingar gengu
létt milli manna í vegavinnunni og
segja mér þeir sem þar unnu, að
gjarnan væri sungið við raust á heim-
leið í tjaldbúðir úr vinnunni að kvöldi,
vísur sem til höfðu orðið yfir daginn.
Svo sem þessar:
Góðan daginn gamli Ford,
gott er ljóð á munni.
Nú er hann Kristján kóngur lord
kominn á ellefunni.
(Kristján Þórhallsson var lengi
fréttaritari Morgunblaðsins í Mý-
vatnssveit og ók gamla Ford, Þ-11.)
Þráinn sóknarbarn séra Más
segist í kvöldmatinn narta.
Ekur í bílnum frá Amtmannsás
fyrst andskotinn gleypti þann svarta.
(Þráinn Þórisson skólastjóri og
Magnús Már Lárusson, þá prestur
Mývetninga.)
Á þeim árum sem vegurinn var
fyrst lagður, var mest treyst á hand-
aflið og malarskófluna eða stungu-
spaða og torfsniddur í kanthleðslur,
en gamli Ford og aðrir ámóta bílar
notaðir þar sem mikls þurfti við. Nú
eru á ferðinni stórvirkari vinnuvélar,
svonefndar búkollur aka með 70
tonna farm og tölvustýrðir vegheflar
eða jarðýtur skafa upp vegina, en
staðsetningar allar og hnit tekin eftir
gervitunglamerkjum og er þetta mik-
il breyting á 55 árum.
Verktakinn og landeigandi,
Konráð Vilhjálmsson hjá
Arnarfelli og Sigfús Illuga-
son frá Reykjahlíð.
Úrbætur í
vegamálum
Mývatnssveit
LANDIÐ
22 FIMMTUDAGUR 18. OKTÓBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
JÓHANN Sigurjónsson, forstjóri
Hafrannsóknastofnunar, og nokkrir
samstarfsmenn hans kynntu stofn-
unina og fjölluðu um ástand fiski-
stofnanna á líflegum fundi á Skaga-
strönd nýverið. Eftir framsögu
þeirra Hafró-manna svöruðu þeir
spurningum fundarmanna og út-
skýrðu ýmislegt sem lá mönnum á
hjarta.
Jóhann taldi að stofnunin hefði oft
verið gagnrýnd að ósekju og benti á
að ávallt hefði verið farið fram úr ráð-
gjöf þeirra varðandi veiðarnar.
„Menn verða að muna að það erum
ekki við heldur þið sjómennirnir sem
veiða fiskinn, við leggjum bara til hve
mikið má veiða,“ sagði Jóhann meðal
annars.
Hann taldi að tímabært væri að
fara að huga að friðun ákveðinna haf-
svæða til lengri tíma til að t.d. þorsk-
urinn ætti sér griðastað einhvers
staðar á miðunum.
Sigfús Schopka skýrði út hvernig
stofnunin stendur að stofnmælingum
og mati á stærð fiskistofna við landið.
Taldi hann togararallið á vorin vera
mjög góða aðferð til að fá mynd af
stofninum því þar væri ávallt staðið
eins að verki og mælingarnar gerðar
á sömu stöðum ár eftir ár. Með því
fæst dýrmætur samanburður, að
sögn þeirra Hafró-manna.
Árni Sigurðsson, skipstjóri á
frystitogaranum Arnari, gagnrýndi
seinagang við tilraunir með smáfiska-
skiljur á trollin. Óskaði hann eftir að
fá slíkar skiljur sem fyrst til þess,
eins og hann sagði, „að við getum ein-
hvern tímann fengið frið við veiðarn-
ar“.
Þá var Árni mjög óánægður með
hálfs mánaðar lokanir vegna smá-
fisks hér og þar á miðunum. Krafðist
hann þess að veiðieftirlitsmenn yrðu
látnir fylgjast mun betur með hve-
nær smáfiskurinn hyrfi af viðkom-
andi svæðum. Taldi hann að smáfisk-
urinn væri oft ekki nema einn, tvo
daga á viðkomandi veiðslóð og það
vissu allir sem vita vildu en þeir
þyrftu að bíða hálfan mánuð áður en
nokkuð gerðist.
„Ég er nefnilega ekki sammála
ykkur sérfæðingunum um að það sé
hægt að geyma fiskinn í sjónum.
Hvar er þá fiskurinn sem átti að
geyma í hólfi austan við Halann, sem
var lokað öllum veiðum í fjölda ára?“
spurði Árni, sem gjörþekkir miðin
eftir margra ára veiðimennsku.
Hafró-menn svöruðu Árna því til
að erfitt væri að hafa virkt eftirlit
með hólfunum vegna takmarkaðs
mannafla. Jóhann taldi að frekar
bæri að íhuga að loka svæðum lengur
í einu og friða með því ákveðin haf-
svæði.
Sigurjón Guðbjartsson, útgerðar-
maður á Skagaströnd, sagðist telja að
þeir hafrannsóknarmenn þyrftu ekk-
ert að krjúpa á kné frammi fyrir al-
þjóð og biðjast afsökunar á útreikn-
ingum sínum. Hann sagði að það væri
miklu meiri fiskur í sjónum en þeir
teldu. Það væri sín skoðun að til þess
að ná þorskstofninum upp þyrfti að
skoða miklu betur samhengið milli
gegndarlausrar loðnuveiði og stærð-
ar stofnsins.
Eftir umfjöllun Höskuldar Björns-
sonar um rækjuveiðarnar og stofn-
stærð rækjunnar, þar sem meðal
annars kom fram að niðurstöður úr
stofnmælingum á innfjarðarrækju nú
í haust við Norðurland voru mjög
dapurlegar, spurði Stefán Jósefsson,
skipstjóri á Ólafi Magnússyni, hvers
vegna þeir hefðu ekki mátt veiða
meira af henni meðan nóg var af
rækju frekar en að láta hana alla
lenda í gininu á þorskinum. Jóhann
taldi að slíkt hefði verið með öllu
ábyrgðarlaust því að reyna yrði að
stunda sjálfbærar veiðar á öllum
stofnum við landið.
Jóhann var spurður um hvort
stofnunin fengi álit annarra sérfræð-
inga en þeirra sem hjá stofnuninni
vinna á mælingum og stofnstærðar-
útreikningum sínum. Jóhann kvað
svo vera og meðal annars væru út-
reikningar stofnunarinnar yfirfarnir
af Alþjóðahafrannsóknarráðinu og
aðrir utanaðkomandi sérfræðingar
fengnir til þess að fara yfir málin.
Árni Sigurðsson tók aftur til máls
og talaði um að sér þætti kolvitlaust
að senda öflugustu skip þjóðarinnar
til þess að veiða smákarfa á uppeld-
isstöðvum hans uppi í kálgörðum við
Grænland eins og gert var fyrr á
árinu. „Svona háttalag á ábyggilega
eftir að koma í bakið á okkur ein-
hverntíma seinna,“ sagði Árni. Jó-
hann sagðist vera alveg sammála
Árna í þessum efnum. „Hér var það
pólitíkin sem réð ferðinni en ekki við
hjá Hafrannsóknastofnun,“ sagði
hann.
Að lokum sagði Jóhann frá áætl-
unum stofnunarinnar um að halda
hafrannsóknaþing á tveggja ára
fresti með þátttöku sjómanna og allra
þeirra sem slík mál varða. Þakkaði
hann síðan fundarmönnum lífleg
skoðanaskipti sem hann taldi gagnleg
fyrir þá félaga sem sátu fundinn á
vegum Hafrannsóknastofnunar.
Þorskurinn
þarf að eiga
sér griðastað
Var rétt að senda öflug skip til að
veiða smákarfa á uppeldisstöðvum uppi
í kálgörðum við Grænland? Þetta var
meðal spurninga á fundi Hafrannsókna-
stofnunar með heimamönnum á Skaga-
strönd í vikunni. Ólafur Bernódusson
var meðal fundargesta og fylgdist með
kjarnyrtum skoðanaskiptum.
Jóhann Sigurjónsson, forstjóri Hafrannsóknastofnunar, setur fundinn.
Skagaströnd
Ljósmynd/Ólafur Bernódusson
Hafrannsóknastofnun heldur kynningarfundi með heimamönnum víða um land