Morgunblaðið - 18.10.2001, Blaðsíða 1

238. TBL. 89. ÁRG. FIMMTUDAGUR 18. OKTÓBER 2001 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
STOFNAÐ 1913
MORGUNBLAÐIÐ 18. OKTÓBER 2001
LEIÐTOGI fulltrúadeildar Banda-
ríkjaþings frestaði í gær frekari
fundum fram yfir helgi og verður
tíminn notaður til að kanna hvort
miltisbrandsgró eru í húsakynnum
deildarinnar. Skýrt hafði verið frá
því að um 33 starfsmenn í skrif-
stofum Toms Daschles, leiðtoga öld-
ungadeildarinnar, hefðu greinst með
sýkilinn. Áður hafði verið greint frá
því að duft með miltisbrandi hefði
verið í bréfi sem sent var Daschle.
Skömmu eftir að Dennis Hastert,
forseti fulltrúadeildarinnar, hafði
skýrt frá ákvörðuninni um lokunina,
sem á sér fá fordæmi í sögu landsins,
sagði Daschle að hluti starfsliðs öld-
ungadeildarinnar yrði sendur heim
til að hægt væri að rannsaka þrjú
hús er deildin notar. Hins vegar
myndi fundum verða haldið áfram en
utanríkismál eru á verksviði deild-
arinnar.
„Við töldum best að tryggja ör-
yggi með því að láta fara fram alls-
herjarleit,“ sagði Hastert. Hann
sagði að grunsamlegur böggull hefði
verið fjarlægður af skrifstofu hans á
fjórðu hæð þinghússins, Capitol, og
yrði rannsakað hvort í honum væru
miltisbrandssýklar. Væri skrifstofan
í sóttkví. Öldungadeildarþingmaður-
inn Russ Feingold sagði að tveir af
starfsmönnum hans hefðu greinst
með sýkilinn en skrifstofur hans
liggja við hliðina á skrifstofum
Daschles í svonefndri Hart-bygg-
ingu þingdeildarinnar. Mörg þúsund
manns vinna hjá Bandaríkjaþingi,
meira en þúsund manns gengust
undir læknisskoðun í gær.
Tommy Tompson, heilbrigðis-
málaráðherra Bandaríkjanna, lýsti í
yfirheyrslu hjá þingnefnd í gær at-
burðunum sem árás. „Það er engin
spurning að um mjög alvarlega til-
raun til að eitra fyrir fólk með milt-
isbrandi er að ræða,“ sagði ráð-
herrann. George Pataki, ríkisstjóri í
sambandsríkinu New York, skýrði í
gær frá því að rannsókn sem gerð
hefði verið á skrifstofu hans á Man-
hattan hefði gefið sterklega til kynna
að þar væri miltisbrandur en kanna
þyrfti sýnin betur. Miltisbrandur er
meðhöndlaður með lyfjum og er af-
brigðið sem fannst í þinghúsinu
læknanlegt, að sögn Johns Parkers,
undirhershöfðingja hjá rannsókna-
stöð hersins í Maryland. Stöðin gerði
kannanir á miltisbrandsgróum er
fundust í öndunarfærum hjá starfs-
fólkinu.
Mikil tækniþekking að baki
Michael Powers, sérfræðingur hjá
bandarískri stofnun sem annast
varnir gegn sýkla- og efnavopnum,
sagði að ef til vill hefðu fleiri en einn
aðili verið að verki í sýklaárásunum
vestra. En mikill vandi væri að fram-
leiða sýkla sem væru jafn áhrifaríkir
og fundist hefðu í duftinu í umræddu
bréfi til Daschles. Til þess þyrfti
„mikla tækniþekkingu“ eða sam-
band við hóp sem réði yfir slíkri
þekkingu. Um óvenju fíngert og
hreinræktað afbrigði er að ræða og
sagði Richard Spertzel, sérfræðing-
ur sem á sínum tíma vann fyrir nefnd
Sameinuðu þjóðanna er rannsakaði
sýklavopnaáætlun Saddams Huss-
eins Íraksforseta, að hann vissi ekki
um fleiri en fimm menn í öllum
Bandaríkjunum sem gætu framleitt
jafn hreinræktað afbrigði miltis-
brands.
Þúsundum starfsmanna Bandaríkjaþings skipað að mæta ekki til vinnu í bili
Fulltrúadeild lokað eftir
skipulagða sýklaárás
Washington. AFP, AP.
AP
Lögreglumaður á verði fyrir utan skrifstofur öldungadeildarþingmannsins Russ Feingolds en þeim hefur verið
lokað og settar í sóttkví. Miltisbrandsbakteríur fundust á þremur starfsmanna hans.
Sérfræðingar
telja að hryðju-
verkamenn geti
ekki framkvæmt
slíka árás án
stuðnings ríkis

Engin hætta/2

Hertar aðgerðir/30
Land-
hernaður
líklega yf-
irvofandi
TONY Blair, forsætisráðherra Bret-
lands, gaf í skyn í gær, að landhern-
aður væri yfirvofandi í Afganistan og
útilokaði, að nokkuð yrði dregið úr
loftárásum á hernaðarmannvirki tal-
ibana og hryðjuverkasveita Osama
bin Ladens.
Blair sagði á þingi í gær, að með
loftárásunum hefði hernaðarmáttur
talibana og hryðjuverkasveita bin
Ladens verið stórskertur og nú „er-
um við að verða tilbúnir til annarra
hernaðaraðgerða gegn þeim“. Er
það túlkað svo, að landhernaður sé
yfirvofandi. Í því sambandi er bent á,
að mjög fjölmennt lið bandarískra
sérsveitamanna hefur verið flutt um
borð í flugmóðurskipið USS Kitty
Hawk. Íranska ríkisútvarpið sagði
raunar í gær, að bandarískt fót-
göngulið hefði stigið á land úr þyrl-
um nálægt Kandahar í gær en það
hefur ekki verið staðfest.
Í ræðu sinni í gær vísaði Blair á
bug óskum sumra hjálparstofnana
um að hlé yrði gert á loftárásunum
og sagði, að mestu skipti að létta oki
talibanastjórnarinnar af Afgönum
sem fyrst. Sagði hann, að yrði bin
Laden ekki stöðvaður, mætti búast
við enn fleiri hryðjuverkum.
Árás á herlið
talibana við Kabúl
Bandarískar orrustu- og
sprengjuflugvélar réðust í fyrsta
sinn í gær á víghreiður talibana fyrir
norðan Kabúl, höfuðborg Afganist-
ans, en talið er, að þeir kæri sig ekki
um, að Norðurbandalagið taki borg-
ina fyrr en samið hefur verið um
samsetningu nýrrar stjórnar í Afg-
anistan. Árásirnar í gær voru heldur
ekki harðar og talsmenn Norður-
bandalagsins gerðu lítið úr þeim og
sögðu, að „nokkrar sprengjur“
breyttu engu.
Talsmaður talibana sagði í gær, að
meira en 20 manns hefðu fallið í
árásum Bandaríkjamanna á Kand-
ahar í fyrrinótt, þar af heil fjöl-
skylda.
London. AP, AFP.
Áhyggjur
af yfirtöku
Þórshöfn. Morgunblaðið.
LÍKLEGT er, að það dragist eitt-
hvað að koma á fót færeyskum verð-
bréfamarkaði vegna deilna um teng-
ingu hans við íslenska markaðinn.
Unnið hefur verið að því í mörg
ár að koma upp verðbréfamarkaði í
Færeyjum og hefur bankastjórinn
Sigurd Poulsen farið þar fremstur í
flokki. Vill stjórn fyrirtækisins, sem
staðið hefur að undirbúningnum,
tengja hann beint við íslenska verð-
bréfamarkaðinn en margir aðrir
ráða eindregið frá því. Jørn Astrup
Hansen, bankastjóri Føroya Banka,
segist til dæmis óttast, að Íslend-
ingar muni kaupa upp mörg fær-
eysk fyrirtæki gefist þeim kostur á
því.
Færeyjar
ARIEL Sharon, forsætisráðherra
Ísraels, lýsti í gær yfir „miskunnar-
lausu stríði gegn hryðjuverkamönn-
um“ vegna morðsins á Rehevam
Zeevi, ferðamálaráðherra í ísraelsku
ríkisstjórninni. Sagði hann, að Yass-
er Arafat, leiðtogi Palestínumanna,
bæri í raun ábyrgð á morðinu. Hefur
það verið fordæmt víða og Colin
Powell, utanríkisráðherra Banda-
ríkjanna, sagði í gær, að ástandið í
Miðausturlöndum væri „mjög alvar-
legt“. Óttast er, að viðbrögð Ísraela
við morðinu geti orðið mjög heiftar-
leg.
Zeevi var skotinn við dyrnar að
hótelherbergi sínu í Austur-Jerúsal-
em og þar kom kona hans að honum í
blóði sínu. Hefur Alþýðufylkingin
fyrir frelsun Palestínu lýst morðinu
á hendur sér og segir það svar við
morði Ísraela á leiðtoga hreyfingar-
innar fyrir tveimur mánuðum.
„Við munum heyja miskunnar-
laust stríð gegn hryðjuverkamönn-
um,“ sagði Sharon, sem kvað Arafat
bera fulla ábyrgð á morðinu. Uzi
Landau, öryggisráðherra Ísraels,
hvatti til, að Ísraelar gerðu Arafat þá
úrslitakosti, að annaðhvort afhenti
hann morðingjann eða morðingjana
áður en dagurinn væri úti eða Ísrael-
ar gripu til sinna eigin ráða. Ísr-
aelsstjórn kom saman á fund í gær
og búist var við, að þar yrðu hugs-
anlegar hernaðaraðgerðir gegn Pal-
estínumönnum ræddar.
Ísraelsstjórn, sem slakaði á ferða-
takmörkunum á Vesturbakkanum
fyrr í vikunni, herti þær aftur í gær
og hún hefur meinað Arafat að nota
flugvöllinni í Gaza.
Arafat hefur fordæmt morðið á
Zeevi en hann hefur áður varað Ísr-
aela við þeirri stefnu að myrða helstu
andstæðinga sína meðal Palestínu-
manna. Það myndi aðeins leiða til
meira ofbeldis. Arafat hefur fyrir-
skipað, að þeir, sem bera ábyrgð á
morðinu, verði handteknir.
Powell, utanríkisráðherra Banda-
ríkjanna, sagði í gær, að ástandið í
Miðausturlöndum væri nú „mjög al-
varlegt“ enda hefur stórlega dregið
úr líkum á friðarviðræðum milli Ísr-
aela og Palestíunumanna. George.
W. Bush, forseti Bandaríkjanna, for-
dæmdi í gær morðið á Zeevi en skor-
aði jafnframt á Ísraela og Palestínu-
menn að halda friðarumleitunum
áfram.
Zeevi, sem myrtur var í gær, var á
leið út úr ísraelsku ríkisstjórninni
ásamt flokki sínum. Hann var kunn-
ur fyrir ofstækisfullt hatur á Palest-
ínumönnum og vildi meðal annars
reka þá alla burt frá Vesturbakkan-
um og Gaza.
Ráðherra ferðamála í ísraelsku ríkisstjórninni myrtur í Austur-Jerúsalem
Ótti við heiftar-
leg viðbrögð

Myrti ráðherra/28
Jerúsalem, London, Washington. AP, AFP.