Morgunblaðið - 19.01.2002, Blaðsíða 4

FRÉTTIR
4 LAUGARDAGUR 19. JANÚAR 2002 MORGUNBLAÐIÐ
HALLDÓR Ásgrímsson utanríkis-
ráðherra segir að viðbrögð Evrópu-
sambandsins við óskum EFTA-
ríkjanna um breytingar á samningn-
um um Evrópskt efnahagssvæði hafi
verið neikvæðari en fram komu í við-
ræðum við Louis Michel, utanríkis-
ráðherra Belgíu, sl. sumar, en Belgar
fóru þá með formennsku í ESB.
Hann segist ekki gera sér miklar
vonir um að það verði hægt að ná
fram öllum þeim breytingum sem
gera þyrfti á EES-samningnum.
Að undanförnu hafa EFTA-löndin
þrjú, Noregur, Ísland og Liechten-
stein, verið að samræma sjónarmið
vegna komandi viðræðna við Evr-
ópusambandið um endurskoðun
EES-samningsins. Í frétt í norska
blaðinu Bergens Tidende segir að Ís-
lendingar hafi fallist á að í viðræðun-
um verði einungis gerð krafa, af
hálfu EFTA-landanna, um upp-
færslu samningsins en ekki um að
samingurinn verði endurskoðaður
eins og Ísland hafi upphaflega óskað
eftir. Norðmenn hafi ekki viljað
ganga svo langt í viðræðunum.
Halldór sagði í samtali við Morg-
unblaðið að hvorki Ísland né Noreg-
ur hefði sett fram afdráttarlaus sjón-
armið í þessu máli. Löndin væru búin
að leggja mikla vinnu í að undirbúa
viðræður við ESB.
„Það sem við gerðum var að fara
yfir þau málefni sem hefðu breyst frá
því að samningurinn um Evrópska
efnahagssvæðið var gerður. Það höf-
um við gert og við höfum flokkað þau.
Í fyrsta flokki er það sem við köll-
um uppfærslu á samningnum til sam-
ræmis við þær breytingar sem hafa
orðið í Evrópusambandinu. Þá eru
menn með það í huga hvernig hann
hefði litið út ef þessar staðreyndir
hefðu verið komnar fram á þeim
tíma. Þetta hafa menn farið yfir á
EFTA-skrifstofunni og það eru allir
sammála um það að taka þetta upp
við Evrópusambandið.
Í öðru lagi varðar þetta aðgang að
þeim nefndum sem við höfum ekki
aðgang að í dag vegna þess að það
var ekki gert ráð fyrir ýmsu á þeim
tíma. Ég á von á því að við tökum það
upp við ESB. Þar fyrir utan eru ýmis
önnur atriði sem eru flóknari eins og
sú staðreynd að vald ráðherraráðsins
og Evrópuþingsins hefur stóraukist
varðandi ákvarðanir og við höfum
ekki aðgang þar að. Hvort og hvernig
verður hægt að breyta því er óljóst
en viðbrögð Evrópusambandsins, að
því er varðar slíkar breytingar, hafa
verið mjög neikvæð. Þar af leiðandi
erum við ekki bjartsýnir á því sviði.
Í síðasta lagi eru atriði sem varða
bókun 9 og tollamál gagnvart Evr-
ópusambandinu sem er allflókið mál.
Það varðar ekki beint samninginn
sjálfan heldur útfærslu á bókun 9
sem er hluti af samningnum. Hvort
við förum í það mál sameiginlega eða
hver í sínu lagi er ekki ljóst. Ég held
að það megi vera öllum ljóst að það er
mikið hagsmunamál okkar Íslend-
inga að halda aðgangi að mörkuðum í
Evrópu og það á ekki síst við um af-
drif samninga við Mið- og Austur-
Evrópuríkin þegar þau ganga inn í
ESB, en þá mun bókun 9 gilda um
viðskipti með sjávarafurðir við þessi
ríki en ekki fríverslunarsamningarn-
ir milli þeirra og EFTA-landanna.
Það sem við erum að gera núna er
að þreifa á Evrópusambandinu og
tala um málið okkar í milli. Ég mun
síðan fara til Madrid og ræða við for-
mennskuríkið og í framhaldi af því
mun ég eiga fundi með fram-
kvæmdastjórninni í Brussel. Það er
kannski fyrst eftir þá fundi sem þessi
mynd verður orðin skýrari,“ sagði
Halldór.
Ekki ágreiningur við Noreg
Halldór og Jan Petersen, utanrík-
isráðherra Noregs, ræddu þessi mál
í Stokkhólmi í síðustu viku og þeir
ræddust aftur við í síma í gær. Hall-
dór sagði að enginn ágreiningur væri
milli landanna. Menn væru að skoða
hvað væri heppilegt að gera sameig-
inlega og hvað væri heppilegt að gera
hver í sínu lagi.
„Ég neita því ekki að þau viðbrögð
sem ég hef fengið frá Evrópusam-
bandinu upp á síðkastið eru neikvæð-
ari en þau pólitísku skilaboð sem ég
fékk frá formennskuríkinu þegar
Louis Michel, utanríkisráðherra
Belgíu, var hér á landi.“
Halldór sagði ekki ákveðið hvenær
formlegar viðræður hæfust við Evr-
ópusambandið. „Það er mikilvægt að
þessi mynd fari að skýrast því að hún
þarf að liggja fyrir þegar málin verða
tekin fyrir af Evrópusambandsríkj-
unum og af ríkjunum sem sótt hafa
um inngöngu í sambandið því að um-
sóknarríkin verða jafnframt aðilar að
EES,“ sagði Halldór.
Í Bergens Tidende kemur fram að
viðbrögð Evrópusambandsins við
málaleitan EFTA-ríkjanna hafi verið
neikvæð.
Haft er eftir Erik Arhus, sem
starfar við norska sendiráðið í Bruss-
el, að það verði meira að segja erfitt
að fá Evrópusambandið til að sam-
þykkja þær lagatæknilegu breyting-
ar sem gera þurfi á EES-samningn-
um.
Utanríkisráðherra er ekki bjartsýnn á árangur viðræðna við ESB um endurskoðun EES-samningsins
Höfum fengið neikvæð
viðbrögð frá ESB
MIÐSTJÓRN Sjálfstæðisflokksins
samþykkti á fundi sínum í Valhöll í
gær breytingar á prófkjörsreglum
flokksins þannig að leiðtogaprófkjör
geti farið fram fyrir borgarstjórnar-
kosningarnar í Reykjavík í vor. Fyrir
fundinum lá tillaga þessa efnis frá
stjórn Varðar, fulltrúaráðs sjálfstæð-
isfélaganna í Reykjavík. Í breyttum
reglum felst m.a. skilyrði um að full-
trúaráðið samþykki leiðtogaprófkjör,
en það hefur boðað til fundar 26. jan-
úar nk. Þá samþykkti miðstjórnin
breytingu á prófkjörsreglum fyrir al-
þingiskosningarnar vegna skiptingar
Reykjavíkur í tvö kjördæmi. Heim-
ilaði miðstjórnin eitt prófkjör fyrir
bæði kjördæmin. Þannig verði efstu
tveir frambjóðendurnir í prófkjörinu
í fyrsta sæti í hvoru kjördæmi fyrir
sig og þannig koll af kolli.
Margeir Pétursson, formaður
stjórnar Varðar, segir samþykkt
miðstjórnarinnar algjörlega vera í
takt við það sem fulltrúaráðið hafi
lagt upp með. Nú sé ekkert því til fyr-
irstöðu að fulltrúaráðið komi saman á
kjördæmisþingi laugardaginn 26.
janúar nk. og ákveði endanlega til-
högun prófkjörsins. Margeir segir
enn ekkert liggja fyrir um framboðs-
frest fyrir væntanlegt leiðtogapróf-
kjör.
Ekki náðist í Davíð Oddsson, for-
sætisráðherra og formann Sjálfstæð-
isflokksins, en hann sagði í fréttum
RÚV í gærkvöldi að Björn Bjarnason
menntamálaráðherra þyrfti að fara
að gera upp hug sinn varðandi þátt-
töku í prófkjöri í borginni eða ekki.
Hann kæmist ekki hjá því að taka
ákvörðun einhvern næstu daga.
Björn og Júlíus segjast ætla
að ákveða sig á næstunni
Björn sagði í samtali við Morgun-
blaðið að samþykkt miðstjórnar í gær
breytti í raun litlu fyrir sig. Hann
hefði ekki enn gert upp við sig hvort
hann gæfi kost á sér eða ekki, en það
styttist óðum í þá ákvörðun. Um um-
mæli Davíðs sagðist Björn ekki geta
verið meira sammála formanni
flokksins. „Ég þarf að taka af skarið á
næstu dögum,“ sagði Björn.
Eyþór Arnalds, sem hefur gefið
kost á sér í leiðtogaprófkjör, sagði
niðurstöðu miðstjórnarinnar ekki
hafa komið sér á óvart, hún hefði
nokkurn veginn verið í anda þess sem
fulltrúaráðið hefði lagt fyrir. Strax
hefði legið fyrir að þessi hugmynd
ætti góðan hljómgrunn, og þá hefði
hann ákveðið að láta slag standa.
„Ég hef hvergi hvikað frá mínum
áformum, enda engin ástæða til. Ég
átti von á því að fleiri gæfu kost á sér í
byrjun en menn hafa viljað hugsa sitt
ráð,“ sagði Eyþór.
Inga Jóna Þórðardóttir, oddviti
sjálfstæðismanna í borgarstjórn, sem
líkt og Eyþór hefur gefið kost á sér í
leiðtogaprófkjör, sagðist geta tekið
undir með formanni Sjálfstæðis-
flokksins um að tímabært væri fyrir
Björn Bjarnason að taka af skarið,
ekki síst miðað við umfjöllun að hans
hálfu að undanförnu. „Hann hlýtur
að vera búinn að fá nægar vísbend-
ingar um hljómgrunn fyrir hans
framboði til að geta tekið ákvörðun,“
sagði Inga Jóna.
Nauðsynlegur valkostur
Um niðurstöðu miðstjórnarinnar
sagði Inga Jóna það gott að hafa
þennan möguleika um leiðtogapróf-
kjör til staðar í reglum flokksins. Það
væri síðan fulltrúaráða í hverju sveit-
arfélagi að meta hvað ætti við hverju
sinni. Nauðsynlegt væri að bjóða
þennan valkost þegar hljómgrunnur
fyrir almennum prófkjörum væri að
breytast.
Júlíus Vífill Ingvarsson borgar-
fulltrúi sagði að sér litist mjög vel á
þá leið sem Sjálfstæðisflokkurinn
hefði valið til að velja leiðtoga á lista
flokksins í Reykjavík. Hann sagði að
innan tíðar myndi hann upplýsa
hvort hann gæfi kost á sér í leiðtoga-
prófkjörið.
„Staða flokksins meðal borgarbúa
er mjög sterk sem stendur. Skoðana-
kannanir gefa ótvírætt til kynna að
sóknarfæri fyrir Sjálfstæðisflokkinn
er gott í borginni. Ég tel, og vona, að
leiðtogaprófkjör og uppstilling í
framhaldi af því muni gefa okkur öfl-
ugan lista sem tryggi sigur sjálfstæð-
ismanna í vor,“ sagði Júlíus Vífill.
Morgunblaðið/Kristinn
Davíð Oddsson og Geir H. Haarde ræða saman við upphaf fundar miðstjórnarinnar í Valhöll í gær.
Miðstjórn Sjálfstæðis-
flokksins samþykkir
leiðtogaprófkjör
ÞAÐ VORU ekki aðeins ljúfir tónar
sem flugu um sali Háskólabíós á
fimmtudagskvöldið á tónleikum Sin-
fóníuhljómsveitar Íslands, því Alex-
ander Anissimov stjórnandi missti
tónsprotann úr hendi sér svo hann
þeyttist í átt að hljóðfæraleik-
urunum. Enginn slasaðist þó né sló
feilnótu og í gagnrýni Morgunblaðs-
ins segir að tónleikarnir í heild hafi
verið mjög vel heppnaðir. Atvikið
átti sér stað þegar aðeins nokkrar
mínútur voru eftir af flutningi verks
eftir tónskáldið Smetana. „Ég missti
reyndar af þessu atviki, hann fór svo
vel með þetta,“ sagði Sigrún Eð-
valdsdóttir fiðluleikari og kons-
ertstjórnandi. „Hann er með svo fal-
legar hreyfingar. Sprotinn flaug, en
hann brosti bara voða sætt og hélt
sínu striki. Þannig að hann lét ekki á
neinu bera.“
Vel er hægt að ímynda sér að
fljúgandi tónsproti fipi tónlist-
arfólkið, en svo virtist ekki vera á
tónleikunum í Háskólabíói. „Þetta
hafði engin áhrif á tónleikana, þarna
er auðvitað þaulreynt fólk á ferð,“
sagði Sigrún. „Eina hættan er að við
gætum fengið hláturskast þegar
svona gerist!“
Tónsprotar í álögum?
Sigrún telur að atvik sem þessi
komi oft fyrir enda handahreyfingar
stjórnenda á þá lund. „Þetta gerist
örugglega mjög oft. Einn stjórnandi
bað mig alltaf að hafa aukasprota til
taks. Þetta var reyndar Rico Saccani
blessaður,“ rifjar Sigrún upp. „Hann
var alltaf með rosalegar handa-
sveiflur og þótti öruggara að hafa
aukasprota hjá okkur ef hinn skyldi
hendast eitthvað út í sal.“
Á tónleikunum í fyrradag urðu
engin slys á fólki þó að sprotinn hafi
þotið með töluverðum krafti, þegar
áhrifaríkir lokatónar verksins náðu
hámarki. Sigrún segist ekki vita
hvort hljóðfæraleikararnir séu
tryggðir fyrir óhöppum sem þess-
um. „Ég hef reyndar aldrei hugsað
út í það. Það ætti kannski að vera
einhver trygging fyrir þessu þar
sem þetta er ákveðin slysahætta á
vinnustað,“ segir hún hlæjandi.
„Hins vegar gerðist það í morgun að
Bernharður Wilkinson flautuleikari,
sem er aðstoðarstjórnandinn, stakk
sig í lófann á sprotanum á skóla-
tónleikum. Svo það getur ýmislegt
gerst með þessa blessuðu sprota.“
Sigrún segir að vissulega komi
annað slagið upp óhöpp á tónleikum,
strengir slitni og annað í þeim dúr.
„En fólk bara tekur því og skiptir
um streng svo lítið beri á. Þetta
fylgir allt saman því að leika og
hlusta á lifandi tónlist.“
Stjórnandi Sinfóníunnar missti
tónsprotann í miðjum klíðum
Enginn slasaðist
né sló feilnótu
Morgunblaðið/Þorkell
Alexander Anissimov
NOKKRAR tafir urðu á flugi til
Keflavíkur og Reykjavíkur í gær-
kvöldi vegna yfirvinnubanns flugum-
ferðarstjóra. Tveir flugumferðar-
stjórar, sem áttu að mæta á kvöld-
vaktina í Keflavík, voru veikir og því
voru aðeins tveir flugumferðarstjór-
ar þar á vakt í nótt.
Að sögn Guðmundar Haraldsson-
ar, vaktstjóra í Flugstjórnarmið-
stöðinni í Reykjavík, var smá seink-
un á nokkrum vélum til Keflavíkur
og hálftíma seinkun var á flugi Ís-
landsflugs til Sauðárkróks.
Reiknað var með einhverjum töf-
um á vélum Flugleiða frá Bandaríkj-
unum í morgun vegna yfirvinnu-
bannsins og áðurnefndra veikinda.
Tafir á flugi vegna
yfirvinnubanns