Morgunblaðið - 19.01.2002, Blaðsíða 57
FÓLK Í FRÉTTUM
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 19. JANÚAR 2002 57
„HÆ „Skarp“, hvernig hefurðu það,“
segir hlýleg og svolítið hás rödd hin-
um megin línunnar. Það er síðla dags í
Reykjavík en árla morguns í Los
Angeles og röddin hin hressasta mið-
að við það. Og hún er áhugasöm.
Blessunarlega. Enda erfitt að gera
sér í hugarlund hversu spenntir
Hollywood-stórlaxar eru fyrir því að
verja hluta af sínum dýrmæta tíma í
símtal við blaðamann í fámennu landi
sem hefur þegar allt kemur til alls
harla lítil áhrif á heildarafkomu stór-
mynda. En áhuginn leyndi sér ekki.
„Þú býrð í landi sem mig dauðlang-
ar til að heimsækja einn góðan veð-
urdag. Ég hef séð í kvikmyndum ykk-
ar að landslagið er stórbrotið – alveg
einstakt. Ég man samt ekki nein
nöfn.“
Og svo hélt röddin áfram að lýsa
áhuga sínum á landi og þjóð, goshver-
ir, eldstöðvar, jöklar – allt þetta sí-
gilda. „Svo er Björk frábær. Hún
heillaði mig upp úr skónum í Myrkra-
dansaranum. Ótrúlegur leiksigur!“
Þessi jákvæði og uppbyggilegi við-
mælandi er Harold Becker, einhver
kunnasti kvikmyndaleikstjóri í Holly-
wood samtímans. Maður sem hóf feril
sinn sem ljósmyndari en gerði sína
fyrstu kvikmynd The Ragman’s
Darlings fyrir þremur áratugum.
Liðu síðan sjö ár uns önnur mynd
hans birtist en útkoman reyndist hið
næsta sígilda glæpadrama The Onion
Fields, mynd sem stimplaði Becker
rækilega inn í bíóborgina. Næsta af-
rek Beckers var að uppgötva tvær af
helstu stjörnum samtímans, þá Tom
Cruise og Sean Penn, er hann fékk
þeim þeirra fyrstu stóru hlutverk í
herskóladramanu Taps árið 1981.
Næsta markverða mynd hans kom
árið 1988 og var hið rómaða en ein-
hverra hluta vegna gleymda kókaín-
drama The Boost með James Woods
og Sean Young. Mætti og segja að þá
hafi hann komist á þær skriður sem
enn sér ekki fyrir endann á því næsta
mynd á eftir er ef til vill hans fræg-
asta, sálfræðitryllirinn The Sea of
Love, mynd sem segja má að hafi
markað endurkomu Al Pacino í sviðs-
ljósið eftir þunglyndið sem fylgdi
stórskellinum Revolution. Síðan þá
má segja að þær hafi komið á færi-
bandi dramablendnar spennumyndir
Beckers, Malice, Mercury Rising,
City Hall, sem hver á sinn hátt gefur
vel til kynna handbragð leikstjórans;
næmt auga fyrir smáatriðum, um-
hyggju með persónum og áhuga á
hinu ófyrirséða.
Þétt og þrúgandi
Tilefni símtalsins til hans er að nú
um helgina er frumsýnd hér á landi
nýjasta mynd hans Domestic Disturb-
ance, spennutryllir með John Travolta
og Vince Vaughn í aðalhlutverkum.
Mynd sem í stuttu máli fjallar um
nýfráskilinn föður (Travolta) sem þarf
að horfast í augu við að til skjalanna er
kominn hinn fullkomni stjúpfaðir
(Vaughn) – heillandi, efnaður og vel
metinn – sem vitanlega reynir að vinna
augastein föðurins, einkasoninn, á sitt
band. Faðirinn kemst þó fljótlega að
því í gegnum þann stutta að þar kann
að leynast úlfur í sauðargæru en á
harla erfitt með að telja öðrum trú um
að þar búi annað að baki en beiskja og
öfund í garð mannsins sem tekið hefur
hans stað.
„Mér fannst sagan búa yfir miklum
möguleikum. Hún er þétt og þrúg-
andi, fáar en sterkar persónur og
fléttan áhugaverð,“ segir Becker að-
spurður hvað hafi laðað hann að verk-
efninu.
„Svona þér að segja þá sá ég fyrir
mér eina af eftirlætis myndum mín-
um, gömlu Hitchcock-klassíkina
Shadow of a Doubt, þetta þema um
úlfinn í sauðargærunni og reyndar
líka drenginn sem hrópaði úlfur, úlf-
ur.“
– Flestar mynda þinna hafa á einn
eða annan hátt fjallað um glæpi. Er
það tilviljun eða hefurðu alltaf verið
veikur fyrir krimmum?
„Það er alfarið á valdi leikstjórans
að gera mynd að trylli eða spennu-
mynd – hvort honum tekst að ná
áhorfandanum á sitt vald. Takist það
þá er fyrst hægt að ráðskast með
áhorfandann, misnota tilfinningar
hans og raunveruleikaskyn. Þetta er
vandasamt nákvæmisverk sem ég
kann að meta. Hið óvænta er eitthvað
sem ég hef jafnframt hugfast sem
ómissandi drifkraft góðrar spennu-
myndar. Það vill svo til að glæpir
skapa gjarnan þessar óskaaðstæður
spennumyndarinnar.“
Becker heldur
áfram að tala um
eðli spennumynd-
arinnar og er
greinilega búinn að
velta því gaumgæfi-
lega fyrir sér. Hann
segir valkostina,
hvernig byggja eigi
upp spennuna,
óendanlega fyrir
leikstjórann eins og
t.a.m. hvort áhorf-
andinn eigi að vera á
undan eða eftir
framvindunni, þekkja glæpamanninn
eða ekki.
„Það er samt ekki svo að ég kæri
mig ekki um að koma nálægt annars
konar viðfangsefni,“ áréttar Becker.
„Ég er í raun opinn fyrir öllu en þegar
maður hefur skapað sér ákveðið orð-
spor á einu sviðinu þá rekur sams
konar efni greiðlegar á fjörur
manns.“
– Þegar þú leitast við að ná áhorf-
endum á þitt vald, leitarðu þá til
meistara á því sviði, til manna á borð
við Hitchcock?
„Einhver mikilvægasti þátturinn í
þessu sambandi er staðsetning töku-
vélarinnar, hvert sjónarhornið er.
Hitchcock var snillingur á því sviði og
var svo sannarlega með auga fyrir
hinu eina „rétta“ sjónarhorni. Því er
varla hægt annað en að taka hann sér
til fyrirmyndar. En auðvitað eru fyr-
irmyndirnar fleiri.“
Smábæjarrökkur
– Það er vottur af gamla rökkur-
myndastílnum (film noir) í Domestic
Disturbance. Ertu unnandi þeirra
mynda?
„Ég ólst upp við þessar myndir og
þær eru mér mjög kærar. Því viður-
kenni ég fúslega að ég vonaðist til að
myndin innihéldi einhver einkenni
rökkurmyndanna.“
– Það er óvenjulegt að sjá þennan
samruna fjölskylduharmleiks og
rökkurmyndar.
„Rökkurmyndirnar lutu sömu lög-
málum og Domestic Disturbance að
því leytinu til að persónurnar voru
ætíð fáar og á einhvern undarlegan
hátt alveg einangraðar frá umheim-
inum, í gildru vandamála sem snertu
enga aðra. Einmitt þetta gerði þær
svo áhugaverðar og ólíkar öllum öðr-
um myndum. Domestic Disturbance á
sér stað í einangruðu umhverfi,
ónefndum bæ sem gæti verið klipptur
út úr málverki eftir Norman Rock-
well. Allt er slétt og fellt en undir niðri
leynast skuggahliðar.“
– Domestic Disturbance er önnur
myndin sem þú gerir um krakka sem
lendir í óskemmtilegum „fullorðins-
aðstæðum“.
„Jú, það er rétt. En þó algjör til-
viljun. Í Mercury Rising var mark-
miðið að draga upp sanna mynd af
einhverfu barni en í þessari er barnið
fórnarlamb hrikalegrar framvindu.
Tvennt ólíkt fyrir mér. Það er mikil
áskorun að vinna með svo ungum
leikurum, alveg óútreiknanlegt. Mað-
ur veit nefnilega aldrei hvað kemur út
úr tökunum, hvort viðkomandi leikari
ráði við það, sem hinn ungi Matt
O’Leary (sonurinn) gerði svo sannar-
lega.“
– Þrátt fyrir glæpafléttuna í mynd-
inni virðist samt kjarni hennar felast
fyrst og fremst í sambandi feðganna
og því áfalli sem faðirinn verður fyrir
er hann hættir að treysta syni sínum.
„Vissulega. Það er hjarta myndar-
innar. Ég reyndi einnig að draga fram
tilfinningastríð föðurins eftir að hann
sér að sér og ákveður að leggja allt
traust sitt á son sinn, þrátt fyrir allt
mótlætið sem það kostar. Ég hafði
gaman af því að leika mér með heima-
manninn sem allt í einu verður utan-
garðs um leið og aðkomumanninum
er tekið opnum örmum.“
Travolta er enginn viðvaningur
– Um það leyti sem þú komst að
verkinu var Travolta þegar kominn
um borð. Þekktust þið fyrir?
„Það er langt síðan við töluðum
fyrst saman um að við þyrftum að
gera mynd saman. Hann hafði haft
samband við mig nokkrum sinnum
eftir það en ekkert varð úr uns hann
tilkynnti mér að hann ætlaði að leika
aðalhlutverkið í henni þessari. Við
féllum báðir fyrir handritinu.“
– Hvernig var svo að vinna með
honum?
„Ég fann það út að ég hafði eig-
inlega aldrei gert mér grein fyrir
hversu hæfileikaríkur leikari hann er
í raun. Hann hefur leikið svo ótrúlega
fjölbreytt hlutverk á ferlinum að það
er aðdáunarvert. Við náðum vel sam-
an og höfðum báðir það meginmark-
mið að leiðarljósi að myndin yrði að
vera trúverðug í einu og öllu. Hann
lagði sig mjög fram við það – er sann-
ur fagmaður – lærði að sigla og smíða
til þess að líta ekki út eins og algjör
viðvaningur.“
– Og Vince Vaughn. Þú valdir hann.
„Já, enda er hann alveg frábær
leikari. Það þýddi ekki annað fyrir
þetta erfiða hlutverk aðkomumanns
sem vinnur traust allra á ótrúlega
skömmum tíma og ástir fráskilinnar
og viðkvæmrar konu sem trúir hon-
um fremur en sínum eigin syni.“
– Hvað er svo framundan?
„Ég vildi óska þess að ég vissi hvað
ég væri að fara að gera í næstu viku!“
– Þá er bara eftir að þakka fyrir
gott spjall?
„Þakka þér. Vertu svo í sambandi
þegar þú kemur næst til L.A. Þá get-
um við spjallað í betra tómi.“
Úlfur, úlfur –
í sauðargæru
Maðurinn á bak við nýjustu mynd John Travolta,
spennutryllinn Domestic Disturbance, er Harold
Becker. Skarphéðinn Guðmundsson sló á þráðinn til
þessa reynsluríka og vinarlega kvikmyndaleikstjóra
sem á að baki myndir á borð við The Sea of Love,
Malice og Mercury Rising.
Reuters
Hjarta myndarinnar er sambandið milli föður og sonar.
Sýningar eru hafnar á bandarísku spennumyndinni Domestic Disturbance
Það fór vel á með Becker og Travolta
á tökustaðnum.
skarpi@mbl.is
Ný dönsk
í kvöld
Vesturgötu 2, sími 551 8900
HARMONIKUBALL
Gömlu- og nýju dansarnir - Dansleikur fyrir alla
„..........Kátir dagar koma og fara.....“
Dansleikur í kvöld frá kl. 22.00 í ÁSGARÐI,
Glæsibæ við Álfheima.
Félagar úr Harmonikufélagi Reykjavíkur
leika fyrir dansi.
Söngkona Ragnheiður Hauksdóttir.
Munið gömlu dansana
í Breiðfirðingabúð, Faxafeni 14,
í kvöld kl. 21.30
Félag
harmonikuunnenda
Hljómsveit Þorsteins Þorsteinssonar með
Villa Guðmunds og Vindbelgirnir leika fyrir dansi.
Mætum öll — tökum með okkur gesti.