Morgunblaðið - 18.07.2002, Blaðsíða 10
FRÉTTIR
10 FIMMTUDAGUR 18. JÚLÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
UNDIRRITUN viljayfirlýsingar um form-
legar viðræður vegna álvers í Reyðarfirði
verður að öllum líkindum gerð á morgun,
föstudag, en aðgerðaáætlun sem undirrituð
var í maí sl. átti að gilda til dagsins í dag,
18. júlí. Jake Siewert, upplýsingafulltrúi Al-
coa, heimsótti Morgunblaðið í gær ásamt
Michael Padgett, yfirmanni fjármögnunar-
deildar fyrirtækisins í New York, og ræddi
við blaðamenn um verkefnið.
Að sögn Siewerts lítur Alcoa á undirritun
viljayfirlýsingarinnar sem mikilvægt skref
fram á við í viðræðum við stjórnvöld. Í vilja-
yfirlýsingunni felist alvarleg skuldbinding
þar sem Alcoa sé reiðubúið að kosta fjár-
magni í frekari hagkvæmniathuganir og
annan undirbúning. Fyrirtækið vilji hraða
viðræðum eins og kostur sé og hefjast sem
fyrst handa við byggingu álversins.
Aðspurður segir Siewert að Alcoa hafi
ekki þá stefnu að vinna jafnhratt að málum
og fyrirtækið hefur gert hér á landi síðustu
mánuði. Dæmi séu um að ákveðin verkefni
hafi verið í athugun árum saman án þess að
mikið gerist. Nú sé Alcoa t.d. fyrst að leggja
umtalsvert fjármagn í verkefni í Kína sem
byrjað var að kanna fyrir tíu árum. Hann
segir að hér á landi hafi legið fyrir vel und-
irbúið stóriðjuverkefni á Austurlandi, auk
þess sem viðræður við stjórnvöld hafi geng-
ið snurðulaust fyrir sig. Einnig
hafi lega landsins haft mikið að
segja um áhuga Alcoa, þ.e. að
Ísland sé um miðja vegu milli
tveggja stærstu álmarkaða
heims; Evrópu og Bandaríkj-
anna. Þá skipti máli að Ísland
sé innan Evrópska efnahags-
svæðisins og þar með þurfi ál-
verið í Reyðarfirði ekki að
greiða toll af afurðum sínum
sem fari héðan á markaði í
Evrópu.
„Við viljum reisa fullkomið
álver sem uppfyllir allar kröfur
um nýjustu tækni og umhverf-
isvernd. Aðstæður hér eru þær
bestu í heiminum sem við höf-
um skoðað til þessa,“ segir Siewert.
Hann segir viðræður standa yfir við
Landsvirkjun um orkuverð og fleiri þætti,
m.a. mögulega þátttöku Alcoa í kostnaði við
undirbúningsframkvæmdir Kárahnjúka-
virkjunar. Hann vill ekki tjá sig nánar um
þær viðræður á meðan niðurstaða liggi ekki
fyrir. Hann segist hafa skilning á því að
Landsvirkjun vilji hafa í hendi einhverja
tryggingu frá Alcoa um aðild að fram-
kvæmdunum.
Reiðubúnir til viðræðna um
þátttöku í byggingu verndarsvæðis
Eins og fram hefur komið í máli stjórn-
enda Alcoa er fyrirtækið hrifið af hugmynd-
um um þjóðgarð norðan Vatnajökuls í
tengslum við byggingu Kárahnjúkavirkjun-
ar en Siewert minnir á að slíkur
þjóðgarður sé alfarið mál
stjórnvalda. Fyrirtækið sé þó
reiðubúið til viðræðna um ein-
hvers konar þátttöku í því verk-
efni. Hann bendir á að Alcoa
hafi í öðrum löndum, t.d. Ástr-
alíu, gengið til samstarfs við
heimamenn um að koma upp
náttúruverndarsvæði við vatns-
fallsvirkjanir og álver sem fallið
hafa vel inn í umhverfið. Siew-
ert segir Alcoa sjá þarna svip-
aða möguleika varðandi Kára-
hnjúkavirkjun en ítrekar að
stjórnvöld þurfi að eiga þar síð-
asta orðið.
Að sögn Jakes Siewerts hefur
fyrirtækið ákveðið að reisa ekki rafskauta-
verksmiðju við hlið álversins líkt og Reyð-
arál hafði áform uppi um, eða allt að 223
þúsund tonna verksmiðju, heldur ætlar Al-
coa að flytja rafskautin inn til landsins sjó-
leiðina frá Bandaríkjunum. Þá ætlar Alcoa
ekki að urða kerbrot frá álverinu, en sam-
kvæmt umhverfismatsskýrslu Reyðaráls var
ætlunin að urða þau á álverslóðinni. Verða
kerbrotin sem falla til við hreinsun keranna
flutt til annarrar verksmiðju Alcoa sem sér-
hæfir sig í endurvinnslu þeirra til notkunar í
öðrum iðnaði, m.a. stáliðnaði og sem hráefni
til vegagerðar.
Jake Siewert segir að með þessum að-
gerðum ætli Alcoa sér að draga sem mest úr
mengun frá álverinu og öðrum umhverfis-
áhrifum. Einnig sparist milljarðar króna í
stofnkostnaði álversins. Þess má geta að
rafskautaverksmiðja var í úrskurði Skipu-
lagsstofnunar um álverið talin meðal helstu
mengunarvalda.
Í máli upplýsingafulltrúans kom að auki
fram að talsmenn náttúruverndarsamtaka,
m.a. íslenskra, hefðu átt fund með fulltrúum
Alcoa í Washington nýlega. Siewert segir að
Árni Finnsson, frá Náttúruverndarsamtök-
um Íslands, hafi verið meðal viðstaddra en
samtökin, ásamt sex öðrum hér á landi,
sendu frá sér sameiginlega yfirlýsingu á
dögunum þar sem áformum Alcoa á Íslandi
var mótmælt.
Aðspurður segist Siewert ekki hafa veru-
legar áhyggjur af andstöðu umhverfisvernd-
arsamtaka, hvort sem þau séu erlend eða
innlend. Fyrirtækið sé reiðubúið að koma til
móts við óskir um að draga sem mest úr
umhverfisáhrifum verkefnisins. Vísar Siew-
ert þar til umhverfisstefnu Alcoa, sem hann
segir að sé afar metnaðargjörn og unnið sé
eftir henni undir ströngu innra eftirliti.
Þannig sé búið að setja þá stefnu að draga
úr útblæstri gróðurhúsalofttegunda frá
verksmiðjum Alcoa um fjórðung frá stöð-
unni árið 1999.
Stærð álversins um
300 þúsund tonn
Vegna frétta í fjölmiðlum undanfarið vill
Siewert benda á að ekki sé búið að ákveða
endanlega framleiðslugetu álversins í Reyð-
arfirði. Einkum hefur verið nefnd stærð upp
á 320 þúsund tonna framleiðslu á ári en
Siewert segir að stærðin sé nær því að vera
í kringum 300 þúsund tonn. Þetta fari m.a.
eftir þeirri tækni sem notuð verði við fram-
leiðsluna. Hann segir engin áform uppi hjá
Alcoa að svo stöddu um stærra álver en
þetta. Hann segist hafa fundið fyrir áhyggj-
um í þá veru í máli talsmanna umhverf-
isverndarsamtaka en að slíkar áhyggjur séu
óþarfar. „Eins og staðan er í dag er þetta
stærðin sem við miðum við en við getum
ekki sagt fyrir um framtíðina og hver fram-
leiðsluþörf eða orkuöflun verður þá,“ segir
Jake Siewert.
Jake Siewert, upplýsingafulltrúi Alcoa, um framhald undirbúnings álvers á Reyðarfirði
Viljayfirlýsingin
mikilvægt skref
í viðræðunum
Fulltrúar Alcoa eru komn-
ir til landsins vegna und-
irritunar viljayfirlýsingar
við stjórnvöld og Lands-
virkjun um byggingu ál-
vers í Reyðarfirði. Arnór
Gísli Ólafsson og Björn
Jóhann Björnsson ræddu
við Jake Siewert, upp-
lýsingafulltrúa Alcoa.
Jake Siewert
arnorg@mbl.is/bjb@mbl.is
EKKI verður farið út í sumarfram-
kvæmdir á vegum Landsvirkjunar,
s.s vegagerð og undirbúningsfram-
kvæmdir, við Kárahnjúka nema fyrir
liggi sameiginleg viljayfirlýsing
vegna álversframkvæmda og sam-
eiginleg ábyrgð af hálfu Alcoa og
Landsvirkjunar á verkinu.
Friðrik Sophusson, forstjóri
Landsvirkjunar, segir að viðræður
um þessi mál fari nú fram og eigi að
klárast á næstu dögum. „Stjórn
Landsvirkjunar mun koma saman
síðar í vikunni til þess að fjalla um
þessi mál og í vikunni munu fara
fram viðræður milli Landsvirkjunar
og Alcoa um hugsanlega ábyrgð Al-
coa á þessum undirbúningsfram-
kvæmdum. Það er alveg háð niður-
stöðu þeirra viðræðna hvort af þessu
verður eða ekki,“ segir Friðrik.
Sameigin-
leg ábyrgð
liggi fyrir
Sumarframkvæmdir
við Kárahnjúka
ÞEIR virðast ekki alveg sammála
um hvorum megin línunnar sé
best að hlaupa, hundurinn og eig-
andi hans sem tóku á sprett í
Reykjavík í votviðrinu í gær.
Hvorugur þeirra lætur þó rign-
inguna á sig fá enda er afar frísk-
andi að fá á sig nokkra regndropa
á hlaupunum. Margir stunda orðið
göngur eða skokk á göngustígum
borgarinnar og iða þeir gjarnan
af lífi á mildum sumarkvöldum.
Morgunblaðið/Kristinn
Hundurinn
fer sínar
eigin leiðir
GUÐMUNDUR Guðlaugsson, bæj-
arstjóri Siglufjarðar, segist vonast til
þess að ekki flytji fleiri frá Siglufirði
en til bæjarins í ár, en í fyrra voru
brottfluttir umfram aðflutta á Siglu-
firði í kringum 30 manns. Fyrstu sex
mánuði þessa árs fækkaði um 10
manns í bænum, en íbúar Siglufjarðar
eru um 1.500 manns.
Guðmundur segist þó allt eins geta
átt von á því að fólki fækki í bænum í
ár, enn sem komið er sé þó ekki hægt
að segja til um hvernig þróunin verð-
ur á næstu mánuðum. Þó sé það svo
að alltaf flytji fólk í bæinn á móti þeim
sem fara svo það gæti hreyfingar í
þessum málum. „Við búum við það
sama og mörg önnur sveitarfélög í
jaðarbyggðum, að það er eitthvað
sem togar í fólk. Þenslan sem hefur
verið á Reykjavíkursvæðinu hefur
valdið því að fólk hefur flust þangað,
jafnvel þótt atvinna hafi ekki minnkað
úti á landi,“ segir Guðmundur. Hann
segir næga atvinnu á Siglufirði og fólk
ætti ekki að þurfa að flytjast frá bæn-
um í stórum stíl.
„Atvinna hefur eitthvað aukist í
bænum síðustu árin, enda hafa komið
til ný tækifæri. Sem dæmi má nefna
samstarf Sparisjóðs Siglufjarðar og
Kaupþings um skráningu lífeyris-
sjóðsiðgjalda. Það skapaði upphaf-
lega þrjú störf en þau eru nú í kring-
um fimmtán. Annað dæmi er nýtt
fyrirtæki, Prímex ehf., sem starfrækt
er í bænum og um 25 manns starfa
hjá, en í verksmiðju þeirra er fram-
leitt kítósan úr rækjuskel,“ segir Guð-
mundur. Einnig segir Guðmundur
samgöngur við nágrannabæi þokka-
legar, þótt ljóst sé að þær megi bæta
og fyrir því sé barist.
Tíu flutt-
ust frá
Siglufirði
á hálfu ári
RANNSÓKN lögreglunnar í Kefla-
vík á tildrögum þess að 40 kg af
dínamíti fundust af tilviljun í fjör-
unni við Sandgerði á þriðjudags-
morgun, hefur leitt í ljós að efninu
var stolið í maí sl. frá verktakafyr-
irtæki sem vann að dýpkun Sand-
gerðishafnar. Gámur í eigu fyrirtæk-
isins, sem innihélt mikið af dínamíti
var sprengdur upp en verktakinn
mun ekki hafa gengið úr skugga um
að neinu hafi verið stolið. Enginn
liggur enn undir grun lögreglu um
þjófnaðinn á sprengiefninu.
Dínamíti var
stolið frá verk-
taka í maí
♦ ♦ ♦
LÖGREGLAN á Sauðárkróki
handtók mann um fertugt
snemma á sunnudagskvöldið sem
staðinn var að verki við þjófnað í
verslun Kaupfélags Skagfirðinga í
Varmahlíð. Var maðurinn ölvaður
og svaf hann vímuna úr sér í
fangaklefa lögreglunnar aðfara-
nótt mánudagsins.
Að sögn lögreglunnar á Sauð-
árkróki hafði för mannsins byrjað
á Akureyri þar sem starfsbræður
Hjólaði 25 km á stolnu
reiðhjóli í Skagafirði
hennar þar í bæ höfðu haft af-
skipti af honum nokkrum sinnum.
Varð hann sér úti um bílfar til
Sauðárkróks um miðjan dag á
sunnudag, stal þar reiðhjóli og
gerði sér lítið fyrir og hjólaði á því
í Varmahlíð, sem er um 25 km
löng leið. Áður en lögreglan var
kvödd á vettvang hafði maðurinn
m.a. tekið bón úr verslun kaup-
félagsins ófrjálsri hendi og bónað
reiðhjólið hátt og lágt.