Morgunblaðið - 14.08.2002, Blaðsíða 19

VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 14. ÁGÚST 2002 19
LETTLAND hefur upp á ýmis
tækifæri að bjóða fyrir erlenda fjár-
festa enda er markaðurinn í mikilli
og hraðri uppbyggingu, að sögn
Maris Elerts, forstjóra lettnesku
þróunarstofnunarinnar. Elerts tel-
ur að Íslendingar eigi hvað mesta
möguleika í Lettlandi á sviði upp-
lýsingatækniiðnaðar, þ.e. hugbún-
aðargerð. Ennfremur liggi tækifæri
á sviði rafeindatækni, málmiðnaðar,
efna- og lyfjaframleiðslu, matvæla-
vinnslu, timburiðnaðar og ekki síst
á sviði ferðamannaiðnaðar. Helstu
kosti markaðarins segir hann vera
stærð hans, hátt menntunarstig
vinnuafls í landinu og góðar sam-
göngur inn á önnur markaðssvæði í
grennd við Lettland.
Þetta kom fram í erindi Elerts á
lettnesk-íslenskum viðskiptadegi
sem haldinn var hjá Verslunarrráði
Íslands í gær í tilefni af heimsókn
forseta Lettlands, Vaira-Freiberga.
Í för með forsetanum er stór við-
skiptasendinefnd fulltrúa fyrir-
tækja úr ýmsum atvinnugreinum í
Lettlandi.
Tvennt eftirsóknarverðast
Gísli Reynisson, ræðismaður Ís-
lands í Lettlandi, sagði að ýmislegt
laðaði fjárfesta að landinu en hann
teldi aðallega tvennt vera eftirsókn-
arvert fyir Íslendinga til langs tíma
litið í viðskiptum við Letta, og það
ætti jafnframt við um Eystrasalts-
löndin yfirleitt. Annars vegar væri
góð staðsetning landsins með tilliti
til annarra markaða og inngöngu
Lettlands í Evrópusambandið eft-
irsóknarverð. Hins vegar stærð
markaðarins í Eystrasaltslöndun-
um en sá markaður væri í mjög örri
þróun og hraðri uppbyggingu.
Þarna væru möguleikar fyrir Ís-
lendinga til að ná góðri markaðs-
hlutdeild á meðan á uppbyggingu
stæði og það með lágum tilkostnaði.
Jón B. Stefánsson hjá Sjóklæða-
gerðinni 66°N, sagði frá starfsemi
fyrirtækisins í Lettlandi en öll
framleiðsla á vörum fyrirtækisins
fer fram þar í landi hjá dótturfyr-
irtækinu 66°North Baltic SIA.
Hann benti t.d. á að einkennisfatn-
aður íslensku lögreglunnar, sem
fylgt hefur forseta Lettlands í heim-
sókn hans hérlendis, sé framleiddur
í hans heimalandi.
Jón sagði að þrátt fyrir að miklar
framfarir hefðu orðið í viðskiptalífi
Letta þá væri enn nokkuð um hindr-
anir. Hann sagði skrifræði enn mjög
mikið í landinu og þar af leiðandi
gengi sumt fremur hægt fyrir sig.
Þá hefði fyrirtæki hans orðið vart
við það að erfiðara er að fá vinnuafl
en áður. Á hinn bóginn væru við-
skiptatækifærin ótvíræð, viðskipta-
umhverfið væri mjög hagstætt,
vinnuafl vel menntað og dugmikið.
Góð reynsla af viðskiptum
landanna
Jón Snorrason, ræðismaður Lett-
lands á Íslandi, tók undir það að enn
vottaði fyrir hindrunum fortíðarinn-
ar í lettnesku viðskiptalífi en Lettar
hafi lagt mikla áherslu á að greiða
úr þeim málum. Hann sagði Íslend-
inga hafa góða reynslu af viðskipt-
um við Letta og viðskipti á milli
landanna gengið mjög vel.
Mikil viðskiptatæki-
færi í Lettlandi
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Forseti Lettlands og forseti Íslands á lettnesk-íslenskum viðskiptadegi í húsnæði Verslunarráðs Íslands.
HAGNAÐUR Opinna kerfa hf. nam
146 milljónum króna eftir skatta á
fyrri helmingi ársins samanborið við
rúmlega 200 milljóna tap í fyrra.
Rekstrarhagnaður fyrir afskriftir og
fjármagnsliði (EBITDA) nam 407
milljónum króna en tæplega 190
milljónum á sama tíma í fyrra. Hagn-
aður samstæðunnar fyrir skatta nam
226 milljónum króna. Rekstrarhagn-
aður móðurfélagsins fyrir skatta og
fjármagnsliði nam 74 milljónum
króna samanborið við 113 milljónir í
fyrra. Þá drógust rekstrartekjur
móðurfélagsins saman um 18%. Í til-
kynningu frá félaginu er sagt frá því
að Opin kerfi hf. seldi rekstrarvöru-
viðskipti sín til Tölvudreifingar hf.
um mitt síðasta ár og það skýri hluta
lækkunar rekstrartekna móður-
félagsins. Þá er sagt frá því að tölu-
verðar breytingar hafi orðið hjá
birgjum móðurfélagsins vegna sam-
runa HP og Compaq.
Milliuppgjörið tekur til allrar sam-
stæðu Opinna kerfa hf. en auk móð-
urfélagsins eru Skýrr hf., Opin kerfi
Sweden AB, Tölvudreifing hf. og
Enterprise Solutions AS innan henn-
ar. Rekstrartekjur samstæðunnar
nær tvöfölduðust milli tímabila og
námu um 5,2 milljörðum króna.
Veltufé frá rekstri var 303 milljónir
króna á fyrri helmingi ársins miðað
við um 107 milljónir í fyrra. Fram
kemur í tilkynningu frá Opnum kerf-
um að aukningin sé að mestu til kom-
in vegna starfsemi erlendis, en félag-
ið hefur víkkað út starfsemi sína að
undanförnu í þeim tilgangi að auka
arðsemi félagsins. Eigið fé Opinna
kerfa var við lok tímabilsins 1.408
milljónir króna og arðsemi eigin fjár
23,1%. Stjórn félagsins ákvað að nýta
heimild til að beita verðleiðréttingum
í reikningsskilum til að uppgjör yrði
samanburðarhæft við fyrri ár. Hefði
það ekki verið gert hefði eigið fé fé-
lagins verið um 6,1 milljón króna
lægra en hagnaður nánast sá sami.
Áhrif hlutdeildarfélaga voru sam-
stals neikvæð um 18 milljónir á
fyrstu þremur mánuðum ársins en
voru neikvæð um rúmar 200 milljónir
króna á sama tíma í fyrra. Bókfærð-
ur var 53 milljóna króna söluhagn-
aður á tímabilinu vegna sölu Opinna
kerfa hf. á eignarhlut í AcoTæknival
hf.
Forráðamenn Opinna kerfa hf.
telja ekki ástæðu til að endurskoða
rekstraráætlanir félagsins fyrir árið
2002 en þær gera ráð fyrir um 400
milljóna hagnaði fyrir skatta. Gengi
bréfa félagsins var 15,3 krónur á hlut
í byrjun árs en er nú um 17 krónur.
Opin kerfi hf.
með 146 millj-
óna hagnað
Rekstrarhagnaður móðurfélags
minnkar en erlend félög skila meiru
málafyrirtækin væntu en spár
þeirra gerðu almennt ráð fyrir lækk-
un á bilinu 0,2%–0,1%.
Að sögn Björns R. Guðmundsson-
ar hjá Búnaðarbankanum Verðbréf-
um er lækkun neysluverðsvístölunn-
ar um 0,5% nú í ágúst töluvert meiri
en reiknað hafði verið með. Miðað
við verðhækkanir síðustu 12 mánaða
mælist verðbólgan nú 3,2% og nálg-
ast nú hratt verðbólgumarkmið
Seðlabankans sem er 2,5% verð-
bólga á ári. „Greiningadeild Búnað-
arbankans hafði reiknað með 0,1%
lækkun eftir að leiðrétt hafði verið
fyrir áhrifum af hækkunum á gjald-
skrá Landsímans og Orkuveitunnar.
Áður var búist við 0,2% lækkun. Þar
sem verulegur hluti af lækkuninni
nú skýrist af sumarútsölum á fatn-
aði má fastlega gera ráð fyrir að í
næstu mælingu, þegar útsölum er
lokið, gangi þessi áhrif að töluverðu
leyti til baka. Engu að síður virðist
sem undirliggjandi verðbólguþrýst-
ingur sé minni en almennt var reikn-
að með og er líklegt að styrking
krónunnar á síðustu mánuðum sé nú
að koma fram af fullum krafti.
Greiningadeild mun því á næstunni
endurskoða verðbólguspá sína fyrir
árið í heild og líklegt að sú endur-
skoðun verði til lækkunar, en núver-
andi spá hljóðar upp á 2,2% verð-
VÍSITALA neysluverðs miðuð við
verðlag í ágústbyrjun 2002 var 221,8
stig og lækkaði um 0,54% frá fyrra
mánuði. Vísitala neysluverðs án hús-
næðis var 220,2 stig og lækkaði um
0,72% frá fyrra mánuði. Síðastliðna
tólf mánuði hefur vísitala neyslu-
verðs hækkað um 3,2% og vísitala
neysluverðs án húsnæðis um 2,8%.
Vísitalan í ágúst er hin sama og í maí
og hefur því hækkun hennar und-
anfarna þrjá mánuði gengið til baka.
Í frétt frá Hagstofu Íslands kem-
ur fram að vegna sumarútsala lækk-
aði verð á fötum og skóm um 9,3%
(vísitöluáhrif 0,54%). Verð á mat- og
drykkjarvörum lækkaði um 1,5%
(0,24%). Verð á símaþjónustu hækk-
aði um 3,8% (0,10%) og markaðsverð
húsnæðis hækkaði um 0,7% (0,07%).
Gengi krónunnar lækkaði um 0,86%
Gengisvísitala íslensku krónunnar
endaði í 127,60 í gær og gengi krón-
unnar lækkaði því um 0,86% í gær í
tæplega sjö milljarða viðskiptum,
samkvæmt upplýsingum frá Ís-
landsbanka. Á mánudag lækkaði
gengi krónunnar um 1%.
Gengi krónunnar hefur hækkað
um 11,10% á árinu en gengisvísital-
an byrjaði í 141,80 á þessu ári.
Lækkun vísitölu neysluverðs nú
er talsvert meiri lækkun en fjár-
hækkun frá upphafi til loka þessa
árs.
Greiningadeild telur líklegt að
Seðlabankinn muni fylgja þessari
hagstæðu verðmælingu eftir með
því að lækka stýrirvexti, en þegar
síðasta vaxtalækkun var kynnt í
byrjun ágúst boðaði bankinn að
frekari vaxtalækkana væri að vænta
yrði framvindan í verðbólgumálum
hagstæð. Líklegt er þó að bankinn
vilji ekki rasa um ráð fram og lækki
vexti tiltölulega lítið eða á bilinu
0,25–0,5%,“ að sögn Björns R. Guð-
mundssonar.
Verðstöðvun það sem af er ári
Í morgunpunktum Kaupþings
kemur fram að heita megi að verð-
stöðvun hafi ríkt hér á landi frá upp-
hafi árs en á þessum tíma hefur vísi-
tala neysluverðs ekki hækkað sem
neinu nemur. „Þegar verðlagsvið-
miði sem kennt er við rauða strikið
var náð var óttast að hrina hækkana
kynni að fara af stað og gekk það
eftir – hins vegar í minna mæli en
búist hafði verið við. Þannig fór vísi-
talan upp um 0,45% í júní. Þessi
hækkun gengur nú að mestu til baka
og er vísitalan komin aftur undir
rauða strikið. Mikið verðlagsaðhald
vegna umræðunnar sem skapaðist
um rauða strikið hefur haft sitt að
segja í hófsamlegri þróun verðlags
hér á landi, svo og frestun hækkana
á ýmissi opinberri þjónustu. Mestu
munar þó væntanlega um gríðarlega
styrkingu krónu á árinu sem virðist
hafa slegið mjög á uppsafnaða verð-
hækkunarþörf smásölunnar,“ að því
er fram kemur í morgunpunktum
Kaupþings.
Þar kemur fram að árstíðasveiflan
í fataverði muni gera það að verkum
að lækkun þar gengur fljótt til baka.
„Engu að síður verður ekki annað
sagt en að verðbólga hafi með sam-
stilltu átaki í þjóðfélaginu og styrk-
ingu krónu auk minnkandi eftir-
spurnar vegna efnahagssveiflu
horfið með undrahröðum hætti á
þessu ári. Er þetta í samræmi við
síðustu verðbólguspá Seðlabanka Ís-
lands, en fram kom í síðasta hefti
Peningamála að nú væri komið að
breyttri forgangsröðun í bili í stjórn
peningamála, enda benti allt til þess
að verðbólgumarkmið væru í aug-
sýn. Verðbólgumælingin nú ætti að
ýta frekar undir að stýrivextir verði
lækkaðir enn,“ að því er fram kemur
í morgunpunktum Kaupþings.
Í morgunkorni Íslandsbanka
kemur fram að umtalsverð hækkun
húsnæðisverðs, eða um 0,7%, sé til
marks um mikil umsvif á fasteigna-
markaði.
Vísitala neysluverðs lækkar um 0,54% á milli júlí og ágúst
Meiri lækkun en spáð var
HAGNAÐUR Skýrr hf. fyrstu sex
mánuði ársins nam 8 milljónum
króna eftir skatta, samanborið við
157 milljóna króna tap á sama tíma-
bili árið áður. Rekstrartekjur tíma-
bilsins námu alls 923 milljónum,
samanborið við 764 milljónir króna
árið áður. Meðal rekstrartekna á
síðasta ári var söluhagnaður að fjár-
hæð 24 milljónir króna en í ár er
ekki um slíka færslu að ræða. Að
söluhagnaði frátöldum jukust
rekstrartekjur félagsins um 183
milljónir. milli ára eða um 25%.
Rekstrargjöld tímabilsins námu 853
milljónum króna samanborið við 752
milljónir króna á síðasta ári og
hækka því um 13% milli ára. Hagn-
aður fyrir afskriftir, það er s.k.
EBITDA, nemur 128 millj. kr., sam-
anborið við 66 millj. kr. á síðasta
ári.
19 milljóna gengishagnaður
Fjármagnsliðir tímabilsins eru já-
kvæðir um 8 millj. kr., en á síðasta
ári voru þeir neikvæðir um 19 millj.
kr. Þar vegur þyngst 19 millj. kr.
gengishagnaður á erlendum lánum
á þessu ári, en gengistap að fjárhæð
25 millj. kr. á síðasta ári. Sérstök
niðurfærsla hlutabréfaeignar nemur
66 millj. kr. á tímabilinu, vegna
lækkunar á markaðsgengi skráðra
hlutabréfa í eigu félagsins. Á sama
tímabili í fyrra nam niðurfærslan
samtals 173 millj. kr. og lækkar því
um 107 millj. kr. milli ára.
Samkvæmt tilkynningu frá Skýrr
nam niðurfærslan 53 milljónum
króna á fyrsta ársfjórðungi þessa
árs en 13 milljónum á öðrum árs-
fjórðungi. Verulega hefur því dregið
úr lækkunum á skráðum hlutabréf-
um í eigu félagsins undanfarna
mánuði. Hækki bréfin aftur færist
sú hækkun til tekna í rekstrarreikn-
ingi. Hlutdeild í afkomu dóttur- og
hlutdeildarfélaga var neikvæð um
0,5 milljónir króna á tímabilinu, en á
sama tíma á síðasta ári var hún nei-
kvæð um 18 milljónir.
Rekstrartekjur félagsins fyrstu
sex mánuði ársins voru 4% undir
áætlun, en þrátt fyrir það var hagn-
aður fyrir afskriftir (EBITDA) á
áætlun eða 128 millj. kr. Reiknað er
með að framlegð rekstrarins haldi
áfram að styrkjast seinni hluta árs-
ins og vonir standa til að upphafleg
rekstraráætlun um 270 millj. kr.
EBITDA náist í lok ársins. End-
anleg afkoma ársins í heild mun
hins vegar ráðast mjög af þróun
markaðsgengis hlutabréfa í eigu fé-
lagsins, að því er segir í tilkynningu.
Viðsnún-
ingur hjá
Skýrr
♦ ♦ ♦