Morgunblaðið - 13.09.2002, Síða 20
VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
20 FÖSTUDAGUR 13. SEPTEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Upplýsingatæknimarkaðurinn er að
rétta úr kútnum eftir offjárfest-
ingar í tengslum við netfyrirtæki á
árunum 1999 og 2000, að mati Dan-
ans Jens Munch Hansen, forstjóra
IBM Nordic. Hann segir fjárfesta
hafa lært af reynslunni, án þess þó
að hafa misst tiltrú á þeim mögu-
leikum sem felist í upplýsinga-
tækninni. Munch-Hansen flytur er-
indi á 10 ára afmælisráðstefnu
Nýherja um nýja strauma í upplýs-
ingatækni sem haldin verður í
Borgarleikhúsinu í dag.
IBM Nordic er stærst allra upp-
lýsingatæknifyrirtækja á Norð-
urlöndum. Markaðssvæði fyrirtæk-
isins eru Norðurlöndin fimm og
Eystrasaltsríkin en Ísland er eina
landið þar sem IBM Nordic í sam-
starfi við annað fyrirtæki, Nýherja.
Hjá fyrirtækinu starfa alls um 8
þúsund manns og tekjur þess á síð-
asta ári námu um 200 milljörðum
króna. IBM Nordic er eitt sex mark-
aðssvæða IBM í Evrópu en heildar-
tekjur IBM í Evrópu voru um 2.262
milljarða króna á síðasta ári.
Munch-Hansen segir að sé litið til
þess hversu miklum fjármunum sé
nú varið til upplýsingatæknimála sé
ljóst að vöxturinn í geiranum er inn-
an skynsamlegra marka, í sam-
anburði við það ástand sem ríkti á
markaðnum á árinu 1999 og framan
af árinu 2000.
Spá vexti í markaðinum
á ný á næsta ári
„Ástandið í upplýsingatæknigeir-
anum er nú það sem kalla má íhalds-
samara, nú er lögð ríkari áhersla á
kostnaðareftirlit, arðsemi fjárfest-
inga til skemmri tíma og sterkari
stöðu almennt. En vissulega ríkja
einnig hefðbundin viðskiptasjón-
armið þó viðmiðin séu mun strang-
ari en áður. Fyrir um tveimur árum
ríkti ekki eins mikill agi innan geir-
ans, meðal annars vegna æðisins
sem þá greip um sig í tengslum við
netfyrirtækin eða hinna svokölluðu
dot-com fyrirtækja. Markaðurinn er
því mun erfiðari en hann var fyrir
tveimur árum og greiningarfyr-
irtæki spá því að fjárfestingar í upp-
lýsingatækni á þessu ári verði ívið
minni en á síðasta ári.“
Munch-Hansen segir að á árunum
1999 og 2000 hafi verið talsvert um
offjárfestingar á sumum sviðum
upplýsingatæknimarkaðarins. „Það
er alltaf auðvelt að vera vitur eftir
á. En þegar horft er til baka er með
ólíkindum hversu mikið fjárfest-
ingaræði greip um sig í kringum
netfyrirtækin, sem mörg hver fóru
á hlutabréfamarkað án þess að hafa
neitt að bjóða nema kynningu á
ákveðinni hugmynd en án þess að
vera með til dæmis viðskiptaáætl-
anir eða stofnfé. Einhverra hluta
vegna gleyptu fjárfestar við hug-
myndinni um að það væri hægt að
selja allt yfir Netið. Kannski vegna
þess að þarna var eitthvað nýtt og
spennandi á ferðinni, allir blésu út
möguleikana og þegar boltinn fór
að rúlla var erfitt að stöðva hann.
Menn vöknuðu síðan við vondan
draum þegar fé fyrirtækjanna var
uppurið og þau urðu gjaldþrota
hvert af öðru. En ég á ekki von á að
slíkt muni henda aftur, margir töp-
uðu gríðarlegum fjármunum og
brenna sig ekki aftur á slíku í bráð.
Menn taka upplýsingatæknina mun
alvarlegar en áður, án þess þó að
hafa misst tiltrú á henni og mögu-
leikunum sem í henni felast. Mark-
aðurinn verður að vinna til baka of-
fjárfestingar frá árinu 1999 áður en
við sjáum vöxt í honum á ný. En ég
vona, og sérfræðingar hafa spáð
því, að það náist vöxtur í markaðinn
á næsta ári.“
Norðurlöndin í sérflokki
Munch-Hansen segir að upplýs-
ingatæknin hafi þróast hratt á Ís-
landi eins og annars staðar á Norð-
urlöndum, mun hraðar en í öðrum
heimshlutum. „Sé til dæmis litið til
farsímanotkunar og netnotkunar þá
eru Norðurlöndin í algerum sér-
flokki, enda eru þau gjarnan notuð
sem tilraunamarkaður fyrir hvers
kyns nýjungar í upplýsingatækni.
Og það hægir síður en svo á þessari
þróun. Möguleikar Netsins eru nán-
ast óendanlegir og vegna þess hve
margir Norðurlandabúar eru net-
tengdir og versla á Netinu eru vax-
armöguleikarnir meiri þar en ann-
ars staðar,“ segir Jens
Munch-Hansen.
Íhaldssamara ástand
Jens Munch-Hansen, forstjóri IBM
Nordic, spáir vexti í upplýsinga-
tæknimarkaðnum á næsta ári
Morgunblaðið/Kristinn
Jens Munch-Hansen, forstjóri IBM á Norðurlöndum.
Í FRÁSÖGN í Morgunblaðinu í gær
af fundi Samtaka atvinnulífsins um
stöðugleika og stóriðjuframkvæmdir
voru ákveðin atriði rangt höfð eftir
einum frummælenda, Þórarni G.
Péturssyni frá Seðlabankanum. Hið
rétta er að Þórarinn sagði að stýri-
vextir gætu orðið hærri en ella á
framkvæmdatímanum sem þýddi
ekki endilega að vextir myndu
hækka. Hann velti jafnframt upp
þeim möguleika að væntingar vegna
stóriðju gætu haft áhrif á hegðun
fólks og þar af leiðandi ýtt undir fjár-
festingar og lántöku, en hafnaði
þeim möguleika sem alvarlegum
vanda vegna mikillar skuldsetningar
sem drægi úr möguleikum til enn
meiri lántöku út á framtíðartekjur.
Hann sagði að mikilvægt væri að
hið opinbera sýndi aðhald og taldi
upp möguleika í því samhengi, þ. á
m. skattahækkanir, en taldi þó að
ekki væri ljóst að heppilegt væri að
bregðast við svona tímabundnu
ástandi með kerfisbreytingu í tekju-
uppbyggingu hins opinbera.
Morgunblaðið biðst velvirðingar á
því sem rangt var með farið.
LEIÐRÉTTSJÁVARÚTVEGSRÁÐHERRA Ís-
lands, Árni M. Mathiesen, átti í gær
fund með Jaroslaw Kalinowski, land-
búnaðarráðherra Póllands sem jafn-
framt er aðstoðarforsætisráðherra
landsins, og Józef Jerzy Pilarczyk,
aðstoðarráðherra landbúnaðarráðu-
neytisins sem fer með sjávarútvegs-
mál. Dagskrá fundarins var staða
samningaviðræðna Póllands varð-
andi inngöngu þeirra í Evrópusam-
bandið, útflutningur íslenskra sjáv-
arafurða til Póllands, samstarf
þjóðanna um stjórn fiskveiða innan
NEAFC og NAFO og loks almennt
samstarf á sviði sjávarútvegsmála.
Sjávarútvegráðherra lagði einkum
áherslu á mikilvægi þess að inn-
ganga Póllands í Evrópusambandið
hefði ekki neikvæð áhrif á viðskipti
landanna, einkum er varðar síld og
aðrar sjávarafurðir. Pólski ráð-
herrann tók undir það að inngangan
mætti ekki hafa neikvæð áhrif á við-
skipti milli landanna enda miklir
framtíðarmöguleikar á samstarfi á
sviði sjávarútvegs og vinnslu sjávar-
afurða. Þróunin í pólskum sjávarút-
vegi hefur verið með þeim hætti að
vinnslugetan er meiri en sem nemur
því sem landað er og mikið og gott
vinnuafl væri í landinu.
F.v. Józef Jerzy Pilarczyk, aðstoðarráðherra pólska landbúnaðarráðuneyt-
isins, Árni M. Mathiesen sjávarútvegsráðherra, Jaroslaw Kalinowski, land-
búnaðarráðherra Póllands, sem jafnframt er aðstoðarforsætisráðherra
landsins, og Jón Egill Egilsson, sendiherra Íslands í Þýskalandi.
Miklir samstarfsmögu-
leikar í sjávarútvegi
FLUGLEIÐIR hf. hafa aukið við
eigin hlut sinn í félaginu og á félagið
nú 7,96% eigin hlutafjár.
Bréfin, sem keypt voru á miðviku-
dag, námu 26 milljónum króna að
nafnverði og voru keypt á genginu
3,85. Kaupverð þeirra nam því 100,1
milljón króna. Eftir kaupin nemur
eignarhlutur Flugleiða 183,6 milljón-
um króna að nafnverði, eða 7,96%
hlutafjár, og er þriðji stærsti hlut-
hafinn. Stærstir eru Burðarás með
31,37% hlut og eignarhaldsfélagið
Gaumur með 10,08% hlut. Þá eiga
Sjóvá-Almennar tryggingar hf.
6,05% og Eignarhaldsfélagið Fengur
hf., áður Bananasalan, á 5,8%, sam-
kvæmt hluthafalista frá Flugleiðum
dagsettum á miðvikudag.
Flugleiðum er heimilt að eiga allt
að 10% hlutafjár í félaginu eða 230
milljónir að nafnvirði.
Flugleiðir með 8% eigin hlutafjár
KAUPÞING banki hf. hefur
keypt 3.018.150 hluti í sænska
bankanum JP Nordiska AB
sem samsvarar til 4,98 % hluta-
fjár og atkvæða. Eftir kaupin á
Kaupþing 19.954.611 hluti í í JP
Nordiska, eða 32,95% hlutafjár.
Að meðtöldum kauprétti Kaup-
þings á 12,9% hlut í JP Nord-
iska svarar hlutur Kaupþings
til 45,85% hlutafjár í JP Nord-
iska. Frá þessu var greint í til-
kynningu frá Kaupþingi í
Kauphöll Íslands í gær.
Í júlí síðastliðnum var stað-
festur samningur Kaupþings
og JP Nordiska um kaup þess
fyrrnefnda á 28% hlut í JP
Nordiska. Í lok ágúst gerði
Kaupþing svo kauptilboð í allt
hlutafé JP Nordiska. Þá hefur
Kaupþing farið fram á að hald-
inn verði hluthafafundur í JP
Nordiska til að hægt verði að
skipta um stjórn í bankanum.
Annar stærsti hluthafi JP
Nordiska, Lars Magnusson,
sem á 13% hlut, hefur lýst því
yfir að hann sé jákvæður gagn-
vart því að Kaupþing auki hlut
sinn í bankanum. Þriðji stærsti
hluthafinn, sænska trygginga-
félagið Länsförsäkringar, sem
keypti 11,5% hlut IKEA í JP
Nordiska fyrr í vikunni, hefur
lýst yfir áhuga á að auka hlut
sinn í Kaupþingi, sem félagið á
3,3% hlut í.
Samtals eiga Kaupþing, Lars
Magnusson og Länsförsäkring-
ar nú rúmlega 57% hlut í JP
Nordiska. Yfirtökutilboð Kaup-
þings í JP Nordiska hljóðar
upp á að boðnir eru 9,55 hlutir í
Kaupþingi fyrir hvern hlut í JP
Nordiska. Miðað við það metur
Kaupþing sænska bankann á
um 9,5 milljarða íslenskra kr.
Kaupþing
eykur hlut
sinn í JP
Nordiska
ÞORSTEINN Steinsson, sveitar-
stjóri Vopnafjarðarhrepps, segist
vongóður um að heimamenn og
stjórnendur Hraðfrystihúss Eski-
fjarðar taki höndum saman um að
efla starfsemi Tanga hf. á Vopnafirði
enn frekar.
Eins og fram hefur komið hefur
Hraðfrystihús Eskifjarðar hf. eign-
ast 47,48% hlut í Tanga hf. Þorsteinn
segir að skiljanlega hafi Vopnfirð-
ingar áhyggjur af því hver stefna
hinna nýju eigenda kunni að verða.
„En opni hlutabréfamarkaðurinn
býður upp á að hlutir í fyrirtækjum
gangi kaupum og sölum og við því er
ekkert að segja. Heimamenn eiga
eftir sem áður stóran hlut í fyrirtæk-
inu en þarna er komið fram nýtt
meirahlutaafl og nú verður að nýta
þetta lag til að koma á góðri sam-
vinnu þessara afla með það að leið-
arljósi að bæði Vopnafjörður og
Eskifjörður njóti góðs af. Þarna er
um að ræða langstærsta atvinnuveit-
andann í sveitarfélaginu í áraraðir
og ef að það verður ekki rekið með
svipuðum brag og verið hefur, fara
menn vitaskuld að óttast um sinn
hag. Skiljanlega eru því margir
Vopnfirðingar uggandi þangað til
málin skýrast. Nú liggur fyrir að
ræða við hina nýju hluthafa um
framtíð fyrirtækisins og í kjölfarið
verður væntanlega haldinn borgara-
fundur þar sem skýrt verður frá
stöðu mála.“
Hluturinn sem Hraðfrystihús
Eskifjarðar hefur nú keypt í Tanga
er að mestu sá hlutur sem Sjólaskip,
og aðilar tengdir Sjólaskipum, eign-
uðust í Tanga þegar fyrirtækin sam-
einuðust sumarið 2001. Í viðskipta-
blaði Morgunblaðsins í gær var villa
í hluthafalista Tanga hf. og er hann
því birtur aftur.
Lag að koma á
góðri samvinnu
!
"#$
% &&& '$ &($ )
* &&& +
,$-! '$ &
+$!
$! .' # !(
" /!$- # !
* &
0- # !1!!$ )
2 3 4! !)5
6/ 7
8
($ / .'
1 $!
"13*10"
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9 9
9
9
9
9
9
9
9
9
REKSTRI tveggja kjúklingastaða
úr Popeyes-veitingakeðjunni, sem
opnaðir voru hér á landi á síðasta ári,
hefur verið hætt. Annar veitinga-
staðurinn var á Smáratorgi og hinn í
Kringlunni. Fyrirtækið Hof átti og
rak báða staðina en það er í eigu
Jóns og Sigurðar Gísla Pálmasona.
Húsnæði Popeyes bæði í Kringlunni
og á Smáratorgi er í eigu Þyrpingar
en ekki er vitað hvað kemur í stað
kjúklingastaðanna.
Popeyes
hættir rekstri
♦ ♦ ♦