Morgunblaðið - 13.09.2002, Blaðsíða 21

VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 13. SEPTEMBER 2002 21
RÁÐSTEFNAN er skipulögð á vegum Evr-
ópuréttarakademíunnar í Trier í Þýzkalandi,
en Samtök iðnaðarins, Alþýðusambandið og
Háskólinn í Reykjavík eru helztu stuðning-
aðilar hennar. Ráðstefnan fer fram á ensku
undir heitinu „Interpreting Sovereignty in
the 21st Century – A view from Iceland“ eða
„Túlkun fullveldis á 21. öld – sýn frá Íslandi“.
Viðfangsefni ráðstefnunnar er allvíðtækt,
eins og titillinn ber með sér. Á fyrsta ráð-
stefnudeginum var rætt um hvernig skil-
greina beri fullveldishugtakið, með tilliti til
þess hvort þjóðríki Evrópu geti haldið fullu
fullveldi í hefðbundnum skilningi þess orðs
samtímis því sem samrunaferlið í Evrópu
þróast æ lengra. Skoðað var hverju Evrópu-
sambandsaðild breytir um þátttöku í öðrum
alþjóðastofnunum. Fjallað var um kosti og
galla aðildar að Efnahags- og myntbandalagi
Evrópu, með tilliti til hagsmuna lítilla opinna
hagkerfa; hvernig þátttaka í hinni sameig-
inlegu landbúnaðarstefnu og hinni sameig-
inlegu sjávarútvegsstefnu ESB hefur áhrif á
fullveldi þátttökuríkja og loks litið á áhrif
Evrópusambandsaðildar á vinnumarksmál.
Á dagskránni í dag eru erindi þar sem leit-
azt er við að svara þeirri spurningu hvort
ámóta mikið framsal á fullveldi felist í aðild
að ESB og að Samningnum um Evrópska
efnahagssvæðið (EES), erindi um þátttöku í
samstarfi á sviði innanríkis- og dómsmála
(þar með talið Schengen-samstarfið) og loks
er skoðað hvaða afleiðingar ESB-aðild myndi
hafa á fjárlög Íslands, gengi það í sambandið.
Alltaf einhver kaup kaups
í aðildarsamningum
Michael Losch, sem starfar í aðstoðar-
mannaliði Franz Fischlers, sem fer með
landbúnaðar- og sjávarútvegsmál í fram-
kvæmdastjórn Evrópusambandsins, tók fram
í ávarpi við upphaf ráðstefnunnar að þótt
hann þekkti sameiginlegu sjávarútvegsstefn-
una allvel gæti hann ekki sagt neitt um
hvernig hugsanlegri aðildarumsókn Íslands
yrði tekið með tilliti til hennar. Kjartan Jó-
hannsson, fyrrverandi framkvæmdastjóri
EFTA sem nú starfar í utanríkisráðuneytinu,
hafði í sínu ávarpi vakið athygli á því, eins og
Halldór Ásgrímsson utanríkisráðherra hefur
áður gert, að sameiginlega sjávarútvegs-
stefnan var upprunalega stofnuð til að koma
á sameiginlegum reglum um veiðar úr sam-
eiginlegum fiskistofnum; fiskistofnarnir við
Ísland séu hins vegar aðeins að örlitlu leyti
sameiginlegir með öðrum Evrópulöndum og
því sé það fjarri því sjálfsagt að veiðar úr
þeim séu látnar lúta sameiginlegum fiskveiði-
reglum.
Losch tók þó fram, að í hvert sinn sem
nýtt land semji um aðild að Evrópusamband-
inu séu gerð einhver kaup kaups; sér sé þó
ómögulegt að spá nokkru um í hverju slíkar
gagnkvæmar tilslakanir gætu falizt, komi til
aðildarsamninga við Ísland.
Kostir og gallar EMU-aðildar
Hagfræðingurinn Andrew Scott, prófessor
við Evrópufræðaskólann við Háskólann í Ed-
inborg, flutti erindi um kosti og galla evr-
ópska myntbandalagsins með sérstöku tilliti
til lítilla, opinna hagkerfa, sem Ísland flokk-
ast tvímælalaust undir.
Rakti Scott þau almennu rök sem hag-
fræðin á tiltæk um þær forsendur sem æski-
legt sé að séu fyrir hendi til að þátttaka í
myntbandalagi sé fýsileg. „Að mínu áliti
skiptir stærð [hagkerfis] máli þegar við vilj-
um vega og meta kosti og galla við þátttöku í
myntbandalagi,“ segir Scott í skriflegri út-
gáfu af erindi sínu.
Segir hann það lykilatriði er gerð er til-
raun til slíks mats hversu mikið svigrúm
stjórnvöld hafa til að stýra opinberum fjár-
málum ríkisins til að bæta upp tapið á stýr-
ingu peningamálastefnunnar, en það efna-
hagslega stjórntæki missa stjórnvöld í
hendur óháðs sameiginlegs seðlabanka við
aðild að myntbandalagi, sbr. hlutverk Seðla-
banka Evrópu í evrópska myntbandalaginu,
EMU.
Vísaði Scott í samantekt Þorsteins Þor-
geirssonar, hagfræðings hjá Samtökum iðn-
aðarins, á röksemdum fyrir og á móti upp-
töku evrunnar á Íslandi.
Í umræðum var bent á, að á Íslandi væri
almennt litið svo á, að spurningin um aðild að
Evrópusambandinu væri pólitísk, spurningin
um aðild að myntbandalaginu væri hins veg-
ar efnahagslegt álitamál.
Ísland og Evr-
ópusamruninn í
brennidepli
Fjölþjóðleg ráðstefna undir yfirskriftinni „Túlkun full-
veldis á 21. öld – sýn frá Íslandi“ hófst á Hótel Sögu í
gær, með þátttöku innlendra og erlendra sérfræðinga í
Evrópurétti og af fleiri sviðum Evrópusamvinnunnar.
Auðunn Arnórsson hlýddi á ráðstefnuerindin.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Margt manna var mætt á ráðstefnuna á Hótel Sögu í gær.