Morgunblaðið - 05.10.2002, Blaðsíða 45

FRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 5. OKTÓBER 2002 45
KRISTJÁN Logason opnar sýningu
á ljósmyndaverkum í sal Íslenskrar
grafíkur, Tryggvagötu 17, í dag, laug-
ardag, kl. 16.
Um sýningu sýna segir Kristján
m.a.: „Hér í þessu skrefi er ég ljós-
myndarinn, sé um myndvinnsluna og
myndritstjórnina. Þrátt fyrir að ég
reyni að láta tæknina ráða, ræð ég.
Ég vel hvaða útkoma mér þykir „fög-
ur“ og hvaða myndir ég sýni. Undir-
meðvitundin er einnig sterk og
stjórnar miklu. Áður en ég veit af er
ég farinn að gera myndir tengdar því
sem mér liggur á hjarta, hálendinu,
náttúru Íslands og áhrifum náttúr-
unnar sjálfrar eða mannsins á um-
hverfið. Hvort sem maðurinn eða
náttúran sjálf eru að verki eru tekin
stór skref, til hins betra eða verra allt
eftir því með hvers augum er litið.“
Sýningin stendur til 20. okt. og er
opin fimmtudaga til sunnudaga kl.
14–18.
Stórt skref
á ljósmynda-
sýningu
LISTASMIÐJA Lóu, Vesturgötu 7,
verður með leiðsögn í myndlistar-
meðferð fyrir þroskahefta á mánu-
dögum kl. 14–16.30 og verður fyrsti
tíminn nú á mánudag og sá síðasti
11. desember.
Leiðsögn í mynd-
list á Vesturgötu
ÞORRI Hringsson opnar sýningu á
olíu- og vatnslitamyndum í Lista-
safni Borganess í dag, laugardag,
kl. 15. Á sýningunni verða myndir
sem málaðar eru á síðustu fjórum
árum í vinnustofu listamannsins að
Haga í Aðaldal.
Þorri hefur tekið þátt í ríflega 30
samsýningum, bæði hérlendis og
erlendis, en sýningin í Listasafni
Borgarness er 19. einkasýning
hans.
Sýningin er opin frá 13–18 alla
virka daga og til kl. 20 á þriðju-
dags- og fimmtudagskvöldum og
stendur til 30. október.
Þorri Hringsson við eitt verka sinna
á sýningu í Listasafni ASÍ í fyrra.
Þorri Hrings-
son sýnir í
Borgarnesi
Í DAG verður haldinn opinn upplýs-
inga- og baráttufundur gegn virkj-
anaframkvæmdum á hálendi Íslands
á efri hæðinni á Grand Rokk við
Smiðjustíg í Reykjavík.
Á fundinum koma fram ýmsir
ræðumenn, meðal annars Steinunn
Sigurðardóttir, rithöfundur, og Hilm-
ar Malmquist, líffræðingur. Einnig
koma fram ýmsir listamenn. Lögð
verður áhersla á að veita alhliða upp-
lýsingar um eðli og afleiðingar þeirra
framkvæmda sem fyrirhugaðar eru á
Kárahnjúkasvæðinu. Fundurinn
hefst kl. 14.15.
Upplýsingafundur
gegn virkjana-
framkvæmdum
ÞAÐ eru til ýmiskon-
ar villur en ein þeirra
grípur mig oftar en
aðrar. Þetta er árs-
tíðavillan. Mér finnst
oft að vorið sé ekki
alveg komið, eða
sumarið sé ekki alveg
hafið, en nú finnst
mér að það sé ekki al-
veg búið þótt komið
sé fram í október.
Mér er nú stundum
dálítil vorkunn, í gær
– og nú miða ég við
ritunardag þessarar
greinar – var sólskin,
logn og 18 stiga hiti.
Þótt í dag sé rok og
rigning kýs ég að gleyma því og lifi í
voninni um að sumarið sé ekki alveg
búið. En auðvitað stoðar ekki að
berja höfðinu endalaust við steininn
og dagatalið segir mér a.m.k. að nú
sé ekki seinna vænna að sinna hefð-
bundnum hauststörfum, sem er hjá
mér að setja niður haustlaukana.
Á þessum árstíma er ekkert erfitt
að muna að haustlaukar eru haust-
laukar, það er laukar sem eru settir
niður á haustin, en það versnar í því
á vorin því haustlaukarnir blómstra
einmitt þá. Mörgum finnst þeir eigi
því að kallast vorlaukar, en það
safnheiti bera þeir laukar, sem sett-
ir eru í jörð á vorin og blómstra síð-
sumars. Þeir laukar eru oft við-
kvæmir og þola ekki frost.
Ýmsir eru óþolinmóðir og finnst
langt að bíða til vorsins til að sjá
uppskeru erfiðis síns en það eru líka
til haustlaukar sem blómstra á
haustin og jafnvel í svartasta
skammdeginu ef rétt er að farið.
Ég hef aðgang að
mold á fleiri en einum
stað, sem kemur sér
stundum vel, garðurinn
minn hér í Reykjavík
er orðinn nokkuð þétt-
setinn plöntum og þá er
gott að grisja. Í sumar
grisjaði ég haustlauk-
ana mína þegar þeir
voru búnir að safna
forða til næsta sumars,
tók upp lauka sem
stóðu alltof þétt. Þeir
fóru í mold í haust og
viti menn, þremur dög-
um seinna voru sumir
farnir að blómstra. Það
voru vitni að þessum
gjörningi, bæði lagningu laukanna í
mold og skjótri blómgun, og þegar
eitt vitnið sagði frá þessu heima var
svarið sem hann fékk: „Segirðu
ekkert fleira, alltaf í boltanum
Hemmi minn.“ Honum var alls ekki
trúað, enda varla von. Þarna voru á
ferðinni einu haustlaukarnir mínir,
sem raunverulega blómstra á haust-
in, blessuð haustliljan sem er úr
Colchicum-fjölskyldunni, en af
haustliljunni á ég nokkur afbrigði,
sem setja mikinn lit þegar sterk-
purpurableik blómin koma upp úr
blómabreiðu sem er að byrja að
sölna. Ég á líka hvíta haustlilju, sem
er mjög fínleg, og einhvern tímann
vonast ég eftir að ná í fylltu afbrigð-
in líka.
Og svo eru það skammdegisblóm-
in, hýasintur, jólaliljur og jólatúlip-
anar. Þessir laukar blómstra reynd-
ar ekki úti í garði á jólunum en inni
gefa þau bæði skemmtilegan lit og
ilm og einhvern veginn finnst mér
ómissandi þáttur í jólaundirbún-
ingnum að fylgjast með þeim vakna
til lífsins. Alla þessa lauka er dálítið
búið að fikta við svo þeir blómstri í
skammdeginu og bæði jólahýasint-
ur og jólatúlipana þarf að geyma í
nokkrar vikur á svölum og dimmum
stað eftir að þeir eru lagðir í mold.
Moldin, sem er gjarnan töluvert
sandblönduð, er látin ná upp á lauk-
inn að tveimur þriðju og svo er pott-
urinn geymdur við minna en 10
gráður í 8–10 vikur. Þá ætti að hafa
myndast allt að 2 cm blaðspíra með
blómvísi innan í. Þá eru pottarnir
fluttir í góða birtu við stofuhita og
sjá, eftir u.þ.b. þrjár vikur standa
laukarnir í fullum blómskrúða og
fylla herbergið af angan. Þetta er
æði langur undirbúningstími og því
ekki seinna vænna en leggja lauk-
ana strax í dag, en áramótablómstr-
un er svo sem síst verri en jóla-
blómstrun.
Jólaliljurnar þarf ekki að for-
rækta í kulda. Þær taka strax við
sér um leið og laukurinn er lagður í
mold eða vatn. Jólaliljur eru af-
brigði af páskaliljum en eru fjöl-
blóma, þ.e. mörg blóm á sama blóm-
stöngli. Algengast er að rækta
„Paperwhite“ sem jólablóm. Blómin
á henni eru rjómahvít með dekkri
miðju og ilma mikið. Jólaliljan
blómstrar á 4–5 vikum. Algengasti
jólatúlipaninn er fagurrauður og
lágvaxinn og kallast „Brilliant star“.
Hins vegar eru meiri tilbrigði í lit-
um jólahýasinta, þótt bleikar, hvítar
eða ljósbláar séu algengastar. Í
görðum úti eru oft notaðar gular,
dökkbláar eða purpuralitaðar hýas-
intur en það er önnur saga.
S.Hj.
Hýasintur eru til í mörgum litum.
VIKUNNAR
BLÓM
Um s j ó n S i g r í ð u r
H j a r t a r
482. þáttur
HAUST-
LAUKAR –
JÓLALAUKAR
alltaf á þriðjudögum
ÍÞRÓTTIR