Morgunblaðið - 06.10.2002, Blaðsíða 16

16 SUNNUDAGUR 6. OKTÓBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGSKVÖLDmeð Gísla Marteini“ heitirþátturinn. Mér sjálfumþótti Laugardagskvöldvera nógu gott en hitt er
eitthvað sem þeir ákváðu uppi í Sjón-
varpi,“ sagði hann og fékk sér bita af
nýbökuðu brauðinu sem borið var
fram á undan hádegisverðinum á
Borginni. Við komum okkur strax að
efninu, tilefni þessa samtals, við Gísli
Marteinn Baldursson. Þessi þrítugi
sveinn sem hóf sjónvarpsferil sinn
fyrir áratug sem einn ungra stjórn-
enda nokkurra alræmdra umræðu-
þátta, runninna undan rifjum Hrafns
Gunnlaugssonar, þáverandi dag-
skrárstjóra, þátta sem Gísli Marteinn
hlær að í dag og viðurkennir að hafi
verið fullstrembnir fyrir ungan og
óreyndan sjónvarpsmann en þó kær-
komin reynsla. Þessi Gísli Marteinn
sem seinna fór að venja komur sínar
heim í stofu landsmanna, fyrst í frétt-
um og síðan á hverju kvöldi í Kast-
ljósþættinum, brosmildur, stríðinn,
svolítið umdeildur en ávallt áhuga-
samur, kannski einum of þótti sum-
um. Þessi Gísli Marteinn sem brá sér
svo skyndilega af bæ og sóttist eftir
að komast að í borg, nánar tiltekið
sem borgarfulltrúi fyrir Sjálfstæðis-
flokkinn, er nú varaborgarfulltrúi og
situr í þremur nefndum borgarinnar.
Þetta félagsmálafrík frá fæðingu,
fyrrum formaður nemendafélagsins í
Hólabrekkuskóla, forseti Nemenda-
félags Verzlunarskóla Íslands, for-
maður Vöku og stofnfélagi í spila-
félaginu Mána og utandeildar-
knattspyrnufélaginu Ungmenna-
félaginu Rögnunni Reykjavík. Þessi
Gísli Marteinn sem er að greina frá
nýjum spjallþætti sínum sem hefur
göngu sína næsta laugardag og verð-
ur á dagskrá eftir fréttir og næst á
undan Spaugstofunni.
„Ég held samt að þátturinn muni
ganga undir nafninu Laugardags-
kvöld enda fínt nafn og lýsir honum
vel. Laugardagskvöld stendur fyrir
eitthvað skemmtilegt, gleðilegt, eitt-
hvað sem fólk hlakkar til. Þetta verð-
ur eins og fólk vill hafa laugardags-
kvöld, það koma einhverjir inn í
stofuna sem menn þekkja og þeir tala
um sjálfan sig og líf sitt við mig og fólk
getur upplifað sig sem þátttakendur í
því. Svo kemur létt tónlist inn á milli.“
Ekkert yfirborðskennt hjal
Gísli Marteinn segir þáttinn verða
tekinn upp fyrirfram, vanalega á
fimmtudögum. „Það er aðallega gert
til að halda niðri kostnaðinum því það
er mjög dýrt að senda út þátt beint.
En hann verður samt tekinn upp í ein-
um rykk og sýndur óklipptur, verður
svona í beinni af bandi, eins og stund-
um er sagt.“
Hann neitar ekki að hann sé farið
að klæja svolítið í fingurna, hlakka til
að demba sér í fyrsta þáttinn eftir
nokkurra mánaða undirbúning.
„Undirbúningsvinnan hófst í sumar.
Þá fengum við Egill Eðvarðsson,
framleiðandi þáttarins, nokkuð frjáls-
ar hendur með að móta þáttinn. Egill
kann þetta orðið mjög vel, hefur gert
ótal marga spjallþætti áður þó svo að
þessi verði með talsvert öðru sniði, er
t.d. ekki stór skemmtiþáttur.“ Á þess-
um fyrstu fundum var ákveðið að líta
út fyrir þáttinn og skoða dagskrá
kvöldsins í víðara samhengi. „Þannig
að í stað skemmtihluta þáttarins sem
hefur ætíð verið í viðlíka þáttum sjón-
varpsins á laugardagskvöldum litum
við svo á að Spaugstofan, sem verður
einnig á laugardagskvöldum, strax á
eftir mínum þætti, sjái um grínið og
gamanið. Þættir Steinunnar Ólínu og
Hemma Gunn reyndu að bjóða upp á
bæði viðtöl og grín en í vetur verður
þessu einfaldlega skipt upp, ég sé um
spjallið og Spaugstofan spaugið.“
– Kom aldrei til tals að skella þessu
bara saman, að þú og Spaugstofu-
menn færuð í eina sæng?
„Nei, ég held að það hefði ekki
komið vel út. Enda hefur mér alltaf
fundist vanta alvöru spjallþátt í Sjón-
varpið. Viðtölin voru alltaf skemmti-
legasta efnið í þáttum Steinunnar
Ólínu og Hemma Gunn og ég hef á til-
finningunni að ég sé ekki einn um þá
skoðun. Fólk hefur enn gaman af því
að horfa á annað fólk spjalla um lífið
og tilveruna. Auk þess gerðist það of
oft í þeim þáttum að skemmtiþáttur-
inn bar viðtalsþáttinn ofurliði.“
– Í hvaða stellingum á fólk eftir að
sjá þig, ef við t.d. berum þáttinn sam-
an við Kastljósið?
„Það má segja að þetta verði sam-
bland af föstudags- og laugardags-
Kastljósi. Þetta á að vera léttur og
skemmtilegur þáttur þar sem ætlunin
er að komast aðeins innfyrir skelina á
fólki úr öllum stigum samfélagsins;
listamönnum, stjórnmálamönnum,
íþróttamönnum og fólki úr atvinnulíf-
inu. Gefa því færi á að sýna á sér nýja
og sannari hlið en það hefur tækifæri
til alla jafna í fjölmiðlum. Þetta verð-
ur ekkert yfirborðskennt hjal heldur
spjall við áhugavert fólk sem fær
tækifæri til að segja frá sinni lífssýn,
hvað það er að gera og hvernig það
sér þjóðfélagið. Því mætti segja að ég
verði stundum í Kastljósgírnum en ég
verð ekki í fréttamannsgírnum.“
Gísli Marteinn fyrirkomulag þátt-
arins að hluta hugarsmíð þeirra Egils
en einnig eigi hann sér fyrirmynd t.d.
í þætti breska sjónvarpsmannsins
Michael Parkinson sem hefur verið á
dagskrá BBC til margra ára. „Ég hef
nefnt þann þátt, þótt hann sé lengri
og stærri í sniðum á flestan hátt. En
við drögum þann lærdóm af honum að
hann hefur ætíð lagt áherslu á talað
mál og hann treystir gestum sínum
fullkomlega, að þeir geti óstuddir ver-
ið skemmtilegir og hafi frá einhverju
áhugaverðu að segja.“
Hemmi Gunn var frábær
– Þegar þú talar um að komast inn-
fyrir skel viðmælenda, ætlarðu þá að
verða beittur, beita harðfylginu?
„Nei, ég hef alltaf staðið í þeirri trú
að það komi langmest út úr viðtölum
ef viðmælandi treystir spyrlinum. Sá
sem tekur viðtalið þarf því ávallt að
hafa vissa samúð með viðmælandan-
um, að gera sitt til að setja sig í spor
hans og reyna að skilja hann. Ef hann
gerir það þá er viðmælandinn meira
til í að opna sig. En auðvitað þarf líka
að spyrja spurninganna sem fólk
heima í stofu mundi spyrja, spyrja
spurninganna sem allir eru að spyrja
sig. Ef t.d. öll spjót standa á viðmæl-
anda þá gerir hann ekkert verra í
slíkri stöðu en að skauta framhjá að
svara spurningunum sem allir vilja fá
svör við.“
– Þú ætlar sem sagt að vera einlæg-
ur eins og Hemmi Gunn?
„Já, já,“ segir Gísli Marteinn og
hlær við. „Ég held að Hemmi hafi ein-
mitt verið svolítill frumkvöðull í því,
ásamt náttúrlega Jónasi Jónassyni í
útvarpinu. En Hemmi reið á vaðið
með þennan stíl í sjónvarpinu, bað
Guð um að blessa menn í lok þáttarins
og var eins og þú segir, alltaf mjög
einlægur. Ég held hins vegar að þetta
hafi breyst mikið síðan. Jón Ársæll er
á þessari línu, Eva María, fyrrum
Kastljósfélagi, og Þorsteinn J. líka.“
– Sem segir manni að þetta gefur
góða raun?
„Já, ég held það. Þannig talar fólk
saman í alvöru og sjónvarpsmenn
eiga ekkert að vera að setja sig í nein-
ar aðrar stellingar.“
– Talandi um Hemma Gunn, þá
þykist blaðamaður nú vita að þú hafir
á yngri árum haft mikið dálæti á hon-
um. Má líta svo á að nú sé viss draum-
ur að rætast?
„Þáttur minn verður náttúrlega
alls ekki eins og þáttur Hemma. En
mig hefur hins vegar alltaf langað til
að stjórna svona þætti þar sem ég get
fengið þá sem ég vil í viðtal, hvort sem
þeir eru í fréttum eða ekki. Í Kastljós-
inu erum við eðli málsins samkvæmt
svolítið bundin af fréttunum. Þegar
við spjallið bætist þægileg tónlist og
létt andrúmsloft má kannski segja að
það hafi alltaf verið draumur minn að
stjórna slíkum þætti.“
En Gísli fer ekki, frekar en fyrri
daginn, í grafgötur um aðdáun sína á
Hemma Gunn og þau áhrif sem hann
hefur haft á sig. „Sko, Hemmi var frá-
bær þáttastjórnandi,“ segir hann með
áherslu. „Þó svo einhverjir geri grín
að þættinum hans í dag þá er stað-
reyndin sú að Hemmi gerði þetta bet-
ur en aðrir hafa gert á Íslandi. Styrk-
ur Hemma fólst í því hvað hann var
lélegur þáttastjórnandi. Hann var
eitthvað svo lítið eftir bókinni, var lé-
legur í því að fara eftir handriti og var
stundum að reyna eitthvað sem hann
réð ekki alveg við en hann gerði það
einhvern veginn á svo sjarmerandi
hátt að fólkið horfði. Ég veit ekki al-
veg hvað það var en hann braut allar
reglur sem hægt er að brjóta í þessu
en alveg óviljandi. Hemmi var bara
hann sjálfur og fólki líkaði það.“
Hef taugar til Kastljóssins
– Það verður kannski svolítið und-
arlegt að stjórna þætti þar sem þú átt
að vera léttur, eftir að hafa verið í
fréttum og Kastljósi þar sem alvaran
ræður frekar ríkjum.
„Já, í fréttum og Kastljósinu þurfti
maður eiginlega að stelast til að vera
léttur en nú snýst blaðið kannski bara
við og ég stelst stundum til þess að
vera alvarlegur.“
– Var ekkert erfitt að hætta í Kast-
ljósinu?
„Vissulega, því þá skildi ég við góða
vinnufélaga. Ég hef enn sterkar
taugar til Kastljóssins en segir orða-
tiltækið ekki að hætta beri leik þá
hæst standi. Við byrjuðum með Kast-
ljósið í byrjun árs 2000, ég og Ragna
Sara Jónsdóttir. Aðdragandinn var
svo gott sem enginn og því var þetta
ansi bratt og strembið svona í fyrstu.
En þátturinn komst ótrúlega fljótt á
legg og fékk góðar viðtökur hjá al-
menningi þó svo að einhverjir nöldr-
arar hafi séð sig knúna til að kvarta
undan því hversu ung við værum og
að þeir hefðu viljað sjá einhverja aðra
umsjónarmenn. Þegar ég kvaddi var
ég sæmilega sáttur við mitt framlag
og ég treysti þeim þremur vinum
mínum sem nú sjá um hann Kristjáni
Kristjánssyni, Evu Maríu Jónsdóttur
og Sigmari Guðmundsyni til að halda
merki hans hátt á lofti.
Hins vegar hvarf áhuginn á því að
vinna í sjónvarpi aldrei og í sumar
fékk ég tilboð frá Skjá Einum og Stöð
2 um að vera með eitthvað þar en þeg-
ar Sjónvarpið bauð mér að snúa aftur
var enginn efi í mínum huga hvað ég
vildi gera enda hefur mér alltaf líkað
frábærlega við þann vinnustað og
fólkið sem þar vinnur. Þannig blæs ég
á allt tal um að það sé eitthvað vondur
mórall í Efstaleitinu. Málið leit svo út
fyrir mér að Sjónvarpið hefði reynst
mér svo vel að ég ákvað að binda mitt
trúss við það enn um sinn. Og kannski
hafði Hemma Gunn-draumurinn sitt
að segja líka,“ segir hann brosandi.
Stjórnmálamenn ekki holdsveikir
Gísli Marteinn viðurkennir að hann
hafði ekki áformað að snúa alveg
svona fljótt aftur á skjáinn. „Helst
hefði ég viljað að Sjálfstæðisflokkur-
inn hefði unnið í kosningunum og ég
getað hellt mér í borgarmálin, þó svo
að það hefði þýtt að ég hefði ekki get-
að sinnt hinu hugðarefninu, fjölmiðl-
unum. En skoðanakannanir gáfu
nokkuð óyggjandi til kynna að ég
kæmist ekki inn þannig að auðvitað
var ég farinn að huga að því hvað ég
tæki mér fyrir hendur ef svo færi.“
Gísli Marteinn útilokar þó ekki að
hann hefði samt komið eitthvað að
fjölmiðlum, jafnvel þótt hann hefði
komist inn í borgarstjórn. „Einka-
reknu stöðvarnar hafa mun frjálsari
hendur með það t.d. að vera með
stjórnmálamenn í vinnu hjá sér.
Þannig að þó svo að ég hefði orðið að-
alborgarfulltrúi þá hefði það e.t.v.
ekki skipt neinu máli fyrir þær en það
hefði skipt meira máli fyrir RÚV.“
– Einhverjum þótti það nú samt at-
hyglisvert að RÚV hefði ráðið vara-
borgarfulltrúa til starfa.
„Jú, Mörður Árnason lýsti yfir að
honum þætti jákvætt að Sjónvarpið
væri búið að opna dyrnar fyrir at-
vinnustjórnmálamönnum og að hann
vonaði að sama myndi ganga yfir alla
flokka. Ég leyfi mér að efast um að
mér hafi verið boðið að sjá um þennan
spjallþátt sem fulltrúi einhvers flokks
og enginn uppi í Efstaleiti sér mig og
ráðninguna í einhverjum pólitískum
litum nema Mörður Árnason kannski.
Stjórmálamenn mega ekki vera
álitnir holdsveikir. Staðreyndin er
samt sú að margir sem verið hafa á
þingi hafa átt erfitt með að fá vinnu
eftir að þingmennsku lýkur, vegna
þess að það eru alltaf einhverjir sem
sjá sig knúna til að rjúka upp á stól og
garga að það gangi ekki að ráða mann
úr hinum eða þessum flokki. Þetta er
náttúrlega tómt rugl því reynsla í
stjórnmálum er reynsla af því hvernig
þjóðfélagið gengur fyrir sig. Maður
kynnist mjög vel hvernig fólkinu líður
í borginni eða landinu og því betur
sem þú kynnist þjóðfélaginu því hæf-
ari verðurðu til að gegna margs konar
störfum, m.a. fjölmiðlastörfum. Hins
vegar hefði ég sjálfur ekki viljað vera
áfram í Kastljósi eða einhverju frétta-
tengdu eftir að ég tók skrefið út í
stjórnmálin og hefði skilið vel ef menn
kvörtuðu undan því. En það er sér-
kennilegt að ætla að kvarta undan því
að varaborgarfulltrúi sem hefur
margra ára reynslu í sjónvarpi sjái
um spjallþátt á laugardagskvöldi.“
En Gísli Marteinn fullyrðir að hann
hafi ekkert breyst við það að vera á
framboðslista til borgarstjórnarkosn-
inga. „Ég breytist ekkert við að vinna
að góðum málum í borginni og sitja í
nefndum sem gera það, breytist
hreinlega ekki neitt við það. Ég mun
stjórna þættinum nákvæmlega eins
og ég hef stjórnað öðrum þáttum og
mun áfram hafa það að markmiði að
gera áhugavert og skemmtilegt sjón-
varpsefni. Og þetta eiga allir eftir að
sjá þegar þátturinn er farinn af stað,
líka Mörður Árnason.“
Veriði hress, ekkert stress, bless
Og Gísli Marteinn þvertekur fyrir
það er hann er spurður hvort hann sé
á leið í annað kosningaframboð, nú til
alþingiskosninga. „Mín afskipti af
stjórnmálum næstu fjögur árin tengj-
ast setu minni í þremur nefndum
borgarinnar en ég hef ekki frekari
áform og hvað ég geri í framtíðinni í
stjórnmálum er enn óljóst.
En svona að lokum þegar kalkún-
asalatið er búið er Gísli Marteinn
spurður að því hvort hann sé búinn að
ákveða hvernig hann ætli að kveðja
áhorfendur í lok nýju þáttanna. „Nei,
en ég verð ekki með „Veriði hress,
ekkert stress, bless“,“ segir hann og
hlær sínum alkunna hlátri.
Á tali við Gísla Martein
Það sáu margir eftir honum
þegar hann hvarf úr Kast-
ljósinu í pólitíkina og ein-
hverjir höfðu á orði að þar
hefði góður biti farið í
hundskjaft. En bitinn góði
stóð eitthvað í hundi því
Gísli Marteinn Baldursson
mætir aftur á skjáinn um
næstu helgi í nýjum spjall-
þætti sem verður á dagskrá
Sjónvarpsins í vetur á laug-
ardagskvöldum. Skarphéð-
inn Guðmundsson lenti á tali
við Gísla Martein um sjón-
varpið, stjórnmálin og
Hemma Gunn.
Morgunblaðið/Jim Smart
skarpi@mbl.is
’ Ég leyfi mér að efast um að mér hafi veriðboðið að sjá um þennan spjallþátt sem
fulltrúi einhvers flokks og enginn uppi í
Efstaleiti sér mig og ráðninguna í einhverj-
um pólitískum litum nema Mörður Árna-
son kannski ‘